Կոռնելիա Բարնս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կոռնելիա Բարնս
Ծնվել էսեպտեմբերի 25, 1888(1888-09-25)[1]
ԾննդավայրՖլաշինգ, Վիքիպեդիա
Մահացել էնոյեմբերի 4, 1941(1941-11-04) (53 տարեկան)
Մահվան վայրԼոս Գատոս, Սանտա Կլարա շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ
Քաղաքացիություն ԱՄՆ
ԿրթությունՊենսիլվանիայի գեղարվեստի ակադեմիա
Մասնագիտությունխմբագրականի ծաղրանկարիչ և նկարիչ-փորագրող
ԱմուսինԱրթուր Սելվին Գարբեթ
Ծնողներհայր՝ Չարլզ Էդվարդ Բարնս
 Cornelia Barns Վիքիպահեստում

Կոռնելիա Բաքստեր Բարնս (անգլ.՝ Cornelia Baxter Barns, սեպտեմբերի 25, 1888(1888-09-25)[1], Ֆլաշինգ, Վիքիպեդիա - նոյեմբերի 4, 1941(1941-11-04), Լոս Գատոս, Սանտա Կլարա շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ), ամերիկացի ֆեմինիստ, սոցիալիստ և քաղաքական ծաղրանկարիչ[2]։

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կորնելիա Բարնսը ծնվել է 1888 թվականի սեպտեմբերի 25-ին Ֆլաշինգում, Նյու Յորք[3]՝ դառնալով Չարլզ Էդվարդ Բարնսի և Մեյբել Բալստոն Բարնսի երեք երեխաներից ամենաավագը։ Չարլզ Բարնսը սկզբում ընդունվել է դպրոց, որտեղ ակտիվորեն ուսումնասիրել է իրավաբանական գործն, բայց հետագայում, նախքան New York Herald թերթի թղթակցի կարիերա սկսելը[4], ուսումնասիրել է գիտություններ։ Նյու Յորքում ապրելու ընթացքում նա նաև հեղինակի և բանաստեղծի համբավ է ձեռք բերել[4][5][6]։ 1910 թվականին Բարնսի ընտանիքը տեղափոխվել է Ֆիլադելֆիա, որտեղ Չարլզ Բարնսը ձեռք է բերել և հաստատվել թատրոնի մենեջերի պաշտոնում[7], իսկ Կոռնելիան ուսանել է արվեստ։

«Նոր կին»[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քանի որ 19-րդ դարում կրթական հնարավորություններն ավելի մատչելի դարձան, կին արվեստագետները դարձան պրոֆեսիոնալ ձեռնարկությունների կարևոր մի մաս, ինչպես նաև հիմնեցին իրենց արվեստի միությունները։ Կանանց կողմից ստեղծված ստեղծագործությունները համարվում էին ստորադաս, և այդ կարծրատիպը հաղթահարելու նպատակով կանայք դառնում էին «ավելի հնչեղ և ինքնավստահ» կանանց աշխատանքը խթանելու հարցում և այդպիսով առաջ էր գալիս կրթված, ժամանակակից և ավելի ազատ «Նոր կնոջ» ձևավորվող կերպարը[8]։ Այնուհետև նկարիչները «որոշիչ դեր են խաղացել «Նոր կնոջը» ներկայացնելու հարցում՝ թե՛ պատկերները նկարելով, և թե՛ իրենց կյանքի ընթացքում այս ձևավորվող տեսակի օրինակով»[9]։

Նկարիչ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«As They Pass By», շապիկը՝ Կոռնելիա Բարնս։ Զանգվածները, սեպտեմբեր 1913.

Կոռնելիա Բարնսն ընդունվել է Փենսիլվանիայի գեղարվեստի ակադեմիա 1906 թվականին[10], որտեղ նա դարձել է Ուիլյամ Մերիտ Չեյզի և Ջոն Թվախթմանի աշակերտուհի[2][11]։ Նա հիշատակվել է որպես Ռոբերտ Անրիի և նրա Աշկան դպրոցի համախոհը[12]։ Նրա աշխատանքը պարգևատրվել է Ակադեմիայի կողմից՝ ստանալով Կրեսսոն ճանապարհորդական կրթաթոշակը[2], ինչը թույլ է տվել նրան իրականացնել իր առաջին ուղևորությունը Եվրոպա 1910 թվականին[13] և հնարավորություն է տվել մեկ անգամ էլ ճանապարհորդություն կազմակերպել 1913 թվականին[14]։ Նա ցուցադրվել է Փենսիլվանիայի գեղարվեստի ակադեմիայում[10] և մինչև 1910 թվականը որպես նկարչուհի ընդգրկվել American Art Annual ամսագրում[15]։ 1908 թվականին ամուսնացել է Ֆիլադելֆիայում աշխատող բրիտանացի երաժշտական քննադատ Արթուր Ս. Գարբեթի հետ[11][12]։ Զույգը Ֆիլադելֆիայում որդի է ունեցել, և ենթադրվում է, որ մի քանի տարի բնակվել են Նյու Յորքում։

Մաքս Իսթմանը հիշում է որպես «Զանգվածներ»-ի (The Masses) խմբագիր իր նշանակման վաղ օրերը, որոնց ընթացքում՝ մոտավորապես 1913 թվականին, տեղի է ունեցել հետևյալ միջադեպը․

«Կորնելիա Բարնսը, հարթ շագանակագույն մազերով էլֆի աչքերով մի աղջիկ, հայտնվեց նկարով, որը աննկարագրելի զավեշտական էր և նման չէր աշխարհում որևէ այլ բանի»[16]։

Կոռնելիա Բարնսի գեղարվեստական ոճում առանձնանում են հաստ մատիտանկարները և յուրօրինակ զավեշտական ոճը՝ հավակնոտության, սոցիալական արտոնությունների, տղամարդկանց գերակայության և մանկական անմեղության պատկերման մեջ։

Մեկ այլ աշխատության մեջ Մաքս Իսթմանը գրում է.

«Արտ Յանգի, Կորնելիա Բարնսի և Ուիլյամ Գրոպերի գծագրերը իրենց սեփական էության զավեշտական բնույթն էին։ Ենթագրերն այստեղ ավելորդ էին կամ առնվազն լրացուցիչ տարր էին, հաճախ, ըստ էության, տրամադրվում էին գրասենյակի խմբագիրների կողմից»[17]։

«Հումորիստների ամերիկյան սրահը» 1915 թվականին Նյու Յորքի Folsom Galleries-ում տեղի ունեցող ցուցադրություն էր։ Այն կազմակերպել էր Լուի Բաուրին[18], իսկ Կորնելիա Բարնսը քսաներեք նկարիչներից մեկն էր։ Նա, գուցե, համեմատաբար նորեկ էր Նյու Յորքի արվեստի ասպարեզում, բայց նրա համբավը արագորեն վեր էր բարձրանում։

Ընտրական իրավունք և սոցիալիզմ. Նյու Յորքում անցկացրած տարիները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մուլտֆիլմ՝ Կորնելիա Բարնսի կողմից նկարված։ «Միասնական մենք կանգնած ենք. կանանց ընտրական իրավունքի դեմ հանդիպում», մարտ 1914 թ. Հրատարակված է The Masses.
Ծնելիության վերահսկողության վերանայման շապիկը 1918 թվականի փետրվար-մարտ մուլտֆիլմի պատկերով Կորնելիա Բարնսի «Նոր ընտրողը աշխատավայրում»:

1913-1917 թվականներին Բարնսը հաճախակի թղթակցել է The Masses-ում՝ սոցիալիստական ամսագրին, որը գրավում էր տաղանդավոր գրողների և արվեստագետների մի խմբի ուշադրությունը։ Երեք տարի Բարնսն աշխատել է ամսագրի խմբագրական խորհրդում։ Արվեստի պատմաբան Ռեբեկա Ցյուրիերը մեկնաբանել է.

The closest thing to a feminist statement by a woman Masses editor appears in the cartoons of Cornelia Barns, who refrained from any serious social analysis․[2]

Երբ The Masses-ի հրապարակումը դադարեցվեց կառավարության մեղադրանքներից հետո, այն լուծարվեց և ձևավորվեց նոր ամսագիր՝ The Liberator-ը, որի հիմնադիր դարձավ Մաքս Իսթմանը և Քրիսթալ Իսթմանը։ 1918 թվականի փետրվարի 10New York Call-ի համարում Կոռնելիան դարձավ The Liberator-ի ներդրող խմբագիր՝ գործընկեր ծաղրանկարիչ/պատկերազարդողներ Ռոբերտ Մինորի, Բորդմեն Ռոբինսոնի և Արտ Յանգի հետ միասին։ 1925 թվականին New Masses-ը հայտարարվեց որպես «Արվեստների և գրերի նոր արմատական ամսագիր, առանց քաղաքական պատկանելությունների կամ պարտավորությունների, բայց համակրանքով և հավատարմությամբ, որը չի համապատասխանում միջազգային բանվորական շարժմանը»։ Կրկին Կոռնելիա Բարնսը ճանաչվեց որպես խմբագիր[19]։

Սոցիալիստական պարբերականներում հրապարակված Կոռնելիա Բարնսի բազմաթիվ ծաղրանկարներ վերաբերում էին կանանց ընտրական իրավունքի և սեռական հավասարություն թեմաներին։ Ինչպես և կարելի էր սպասել, նա նաև ծաղրանկարներ է հրապարակել ընտրական իրավունքի ամսագրերում, ներառյալ Նյու Յորքի Woman Voter-ը և National Woman's Party's Suffragist-ը[3]։ «Մեկ մարդ-մեկ ձայն»[20] պատկերված էր երկու ներգաղթյալ կին՝ փոքր երեխաներով, կողք կողքի դրված տղամարդու հայացքով երեք կտոր կոստյումով և ձեռնափայտով։ Նրա «Սպասում» շապիկը, որը տպագրվել է 1919 թվականին The Suffragist-ում[21], ուժեղ մարմնով կանանց անվերջանալի զանգվածի հզոր պատկերն է, երկուսը՝ երեխաներին գրկին, վառված ջահը բռնած՝ սպասելով ընտրական իրավունքի միջոցով քաղաքական ճանաչմանը և ընդունմանը։

1918 թվականին, իր հրատարակման երկրորդ տարում, Կորնելիա Բարնսը և Լու Ռոջերսը ներառվեցին որպես խմբագիրներ Մարգարետ Սենգերի Birth Control Review պարբերականում[3]։ Նրա առաջին ներդրումը եղել է «Մենք մեղադրում ենք հասարակությանը»[22]։

Կալիֆորնիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1920 թվականին Կոռնելիա Բարնսը ամուսնու՝ Արթուր Սելվին Գարբեթի[2] և իրենց փոքր որդու հետ տեղափոխվել են Կալիֆորնիա։ Նրանք բնակություն են հաստատել Կոռնելիայի ծնողների տան մոտ գտնվող ռանչոյում, որոնք մի քանի տարի առաջ տեղափոխվել էին Մորգան Հիլլ։ Աշխատանքի հնարավորություններ փնտրելով՝ Գարբեթները հաջորդիվ տեղափոխվել են Բերքլի։ Գարբեթը դարձել է ռադիոկայանի ծրագրային տնօրեն[12], ավելի ուշ առաջարկելով իր սեփական ռադիոհաղորդումը։ Նա նաև աշխատել է որպես երաժշտական քննադատ Սան Ֆրանցիսկոյի թերթերից մեկում[12]։ Կոռնելիա Բարնսը հիմնականում զբաղվել է նկարազարդմամբ և 1921 թվականին տրամադրել էսքիզներ և շապիկներSunset ամսագրի համար։ Նա մասնակցել է Oakland Tribune-ի «My City Oakland» խաղարկային սյունակին։ Գարբեթը և Բարնսը թոշակի են անցել Լոս Գատոսում, Կալիֆորնիա 1941 թվականի նոյեմբերին, Կորնելիայի մահից (տուբերկուլյոզից) անմիջապես առաջ[23]։ Ենթադրվում է, որ վատ օդափոխվող ստուդիաներում ցինկի թիթեղների վրա[24] օֆորտի օգտագործումը վնասել է նրա թոքերը։ Նշվում նաև, որ նրա հորական կողմի տատիկը և մեծ մորաքույրը տառապել են նույն հիվանդությամբ։ Ընտանեկան բնակարանում տեղի ունեցած ջրհեղեղից հետո Կոռնելիա Բարնսի յուրահատուկ արվեստի գործերից քչերն են պահպանվել[11]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. SavoyB: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088doi:10.1515/AKL
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Zurier, Rebecca (1988). Art for the Masses. Philadelphia, PA: Temple University Press. էջեր 216. ISBN 0877225133.
  3. 3,0 3,1 3,2 Sheppard, Alice (1994). Cartooning for Suffrage. Albuquerque: University of New Mexico Press.
  4. 4,0 4,1 Sawyers, Eugene T (1922). History of Santa Clara County, California. Historic Record Co. էջ 1111.
  5. «1900; Census Place: Queens Ward 3, Queens, New York;». 1900 United States Federal Census [database on-line]. Ancestry.com. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 26-ին.
  6. «Charles E Barnes, Flushing, 02, Queens, New York». New York, State Census, 1892. FamilySearch. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 26-ին.
  7. Philadelphia Ward 46, Philadelphia, Pennsylvania. Ancestry.com. {{cite book}}: |work= ignored (օգնություն)
  8. Laura R. Prieto. At Home in the Studio: The Professionalization of Women Artists in America. Harvard University Press; 2001. 978-0-674-00486-3. pp. 145–146.
  9. Laura R. Prieto. At Home in the Studio: The Professionalization of Women Artists in America. Harvard University Press; 2001. 978-0-674-00486-3. p. 160–161.
  10. 10,0 10,1 Petteys, Chris (1985). Dictionary of Women Artists: An International Dictionary of Women Artists Born before 1900. Boston, MA: G. K. Hall. էջ 45.
  11. 11,0 11,1 11,2 «Cornelia Baxter Barns (1888 - 1941)». AskArt. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 17-ին.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 Hanley, Terence E. (2011 թ․ մայիսի 4). «Arthur Selwyn Garbett (1883-1955)». Tellers of Weird Tales. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 26-ին.
  13. «Philadelphia Passenger Lists, 1800-1945 [database on-line]». Passenger Lists of Vessels Arriving at Philadelphia, Pennsylvania, 1883-1945. Ancestry.com. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 28-ին.
  14. «1913; Arrival; Microfilm Serial: T715; Microfilm Roll». New York, Passenger Lists, 1820-1957 [database on-line]. Ancestry.com. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 27-ին.
  15. American Art Annual. New York: American Art Annual. 1910. էջ 91.
  16. Eastman, Max (1948). Enjoyment of Living. New York: Harper & Brothers. էջեր 407.
  17. Eastman, Max (1936). Enjoyment of Laughter. New York: Simon and Schuster. էջեր 72.
  18. Baury, Louis (1915 թ․ հունիս). «Wanted: An American Salon of Humorists». The Bookman: 5250540.
  19. {{cite news}}: Empty citation (օգնություն)
  20. Barns, Cornelia (1914 թ․ ապրիլ). «One Man--One Vote». Woman Voter: 10.
  21. Barns, Cornelia (1919 թ․ մայիսի 17). «Waiting». The Suffragist. 7 (19).
  22. Barns, Cornelia (1917 թ․ դեկտեմբեր). «We Accuse Society». Birth Control Review. 1: 5.
  23. «California, Death Index, 1940-1997 [database on-line]». Ancestry.com. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 21-ին.
  24. Green, Cedric. «Bordeaux Etch». greenart.info. Վերցված է 2013 թ․ հունվարի 27-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Կոռնելիա Բարնս» հոդվածին։