Դավիթ Պետրոսյան (ճարտարապետ, մշակութաբան)

Ստեղծել հղումը
Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դավիթ Պետրոսյան
Ճարտարապետ, մշակութաբան, հոդվածագիր-հրապարակախոս, հայ-ազգայնական հասարակական գործիչ, ազգային միավորումների և կազմակերպությունների համահիմնադիր
Ծնվել էսեպտեմբերի 25, 1992
ԾննդավայրԵրևան, Հայաստան Հայաստան
Մահացել էնոյեմբերի 20, 2021
Մահվան վայրԵրևան, Հայաստան Հայաստան
ՔաղաքացիությունՀայաստան Հայաստան
ԱզգությունՀայ
Կրթություն

Ճարտարապետության և շինարարարության Հայաստանի ազգային համալսարան

Խաչատուր Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարան
Մասնագիտությունճարտարապետ, մշակութաբան
ԾնողներԳևորգ Մարատի Պետրոսյան, Նունե Ալբերտի Մինասյան
Ստորագրություն

Դավիթ Գևորգի Պետրոսյան (սեպտեմբերի 25, 1992, Երևան, Հայաստան - նոյեմբերի 20, 2021, Երևան, Հայաստան), հայ ճարտարապետ, մշակութաբան, պատմաճարտարապետական հուշարձանների վերականգնման և վերակառուցման մասնագետ, գիտական ուսումնասիրությունների հեղինակ, հայկական հնագիտական արշավախմբերի անդամ, գտածոների վերակազմող-նկարիչ, հոդվածագիր, ազգային միավորումների և կազմակերպությունների համահիմնադիր։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեղինակ է բազմաթիվ գիտական հոդվածների, գիտակրթական և մշակութային ծրագրերի, երեք գրքույկների։ Գրել է բանաստեղծություններ, հրապարակախոսական հոդվածներ, աֆորիզմներ, խոհափիլիսոփայական ստեղծագործություններ։ Հանդես է եկել Հայկ Շիրակյան գրական կեղծանվամբ։ Նրա հրատարակած գիտական հոդվածներն ու գրական ստեղծագործությունները հարուստ են ազգային և համամարդկային խոհափիլիսոփայական մտորումներով, արմատական դոկտրիններով ու բանաձևումներով, նոր բառակազմությամբ և ալեգորիաներով[1]։

Գրական առաջին քայլերը սկսել է մանկական տարիքից՝ գրելով բանաստեղծություններ[2] և արձակ շարադրանք[3]։

Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2009 թ․ ընդունվել է Երևանի Ճարտարապետության և շինարարարության Հայաստանի ազգային համալսարանի ճարտարապետության և դիզայնի ֆակուլտետ։ 2013 թ․ ավարտել է ուսումը՝ պաշտպանելով «Եղիպատրուշ գյուղի Սուրբ Աստվածածին վանական համալիրի վերականգնումը» ատենախոսությունը և ստացել բակալավրի կոչում (ՃՇՀԱՀ արխիվ)։

2013 թ․ ուսանել է նույն համալսարանի ճարտարապետության և դիզայնի ֆակուլտետի ճարտարապետության տեսության, պատմաճարտարապետական ժառանգության վերականգնման, վերակառուցման և գեղեցիկ արվեստի ամբիոնում։ 2015 թ․ ավարտել է «Զովունի (Արագածոտնի մարզ) վաղմիջնադրյան ճարտարապետական հուշարձանախմբի (Սուրբ Պողոս-Պետրոս եկեղեցի (Զովունի)) պահպանման, վերանորոգման և օգտագործման հայեցակարգ» մագիստրոսական ատենախոսության պաշտպանությամբ, ստանալով Ճարտարապետության մագիստրոսի կոչում (ՃՇՀԱՀ արխիվ)։

2015-2017 թթ․ կրթությունը շարունակել է Խ. Աբովյանի անվան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի գեղարվեստական կրթության ֆակուլտետում, որպես արվեստի պատմության, տեսության և մշակութաբանության ամբիոնի մագիստրոս։ Պաշտպանելով «Օտարման և փոխառման ազդեցությունները հայ հոգևոր մշակույթում» ատենախոսությունը ստացել է մագիստրոսական երկրորդ կոչումը, որպես մշակութաբան (ՀՊՄՀ արխիվ)։

Համալսարանական տարիներից սկսած Դավիթը անընդմեջ ուսումնասիրել է հայ հոգևոր մշակույթը՝ գրականություն, կերպարվեստ, հոգևոր և ժողովրդական երաժշտություն, ճարտարապետություն՝ մասնավորապես՝ եկեղեցաշինություն (Շիրազ[4], Կոմիտաս[5], Թամանյան[6][7][8]․․․)։

Ազգային, մշակութային, պատմական և հնէաբանական տարբեր կազմակերպություններում կատարած աշխատանքների ընթացքում, խորապես ուսումնասիրելով հայոց հնագույն մշակույթը, անհագորեն զբաղվում է ինքնակրթությամբ և գիտական աշխատանքներով։ Մեծ բաղձանքով տոգորված սովորում է գրաբարը, հայոց պատմիչների աշխատությունների բնօրինակները հետազոտելու համար։

Խորությամբ ուսումնասիրել է «Մատեան Ողբերգության» պոեմը, որը պատկանում է մարդկության ստեղծած գեղարվեստական մեծագույն արժեքների թվին։ Նրա ընթերցմամբ ձայնագրված են հատվածներ[9]։

Աշխատանքային տարիներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաշատ, պեղումներ

Դավիթն իր ուսանողական տարիները համատեղել է ազգային, մշակութային, պատմական և հնէաբանական տարբեր ինստիտուտներում ու կազմակերպություններում տարվող աշխատանքների հետ, կատարել է չափագրումներ[10] Չիչխանավանքի պեղումների ընթացքում։

2012-2013 թթ․ ՀՀ ԳԱԱ «Հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտ» հին հնագիտության բաժնի ավագ լաբորանտ, գտածոների վերակազմող-նկարիչ, պատմական մայրաքաղաք Արտաշատի հնագիտական արշավախմբի անդամ

2013-2014 թթ․ ՀՀ ՄՆ «Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն», գտածոների վերակազմող-նկարիչ, Թեյշեբաինի բերդաքաղաքի հնագիտական արշավախմբի անդամ

2014-2015 թթ․ ՀՀ ՔՇՆ «Ալեքսանդր Թամանյանի անվան ճարտարապետության ազգային թանգարան-ինստիտուտ» էքսկուրսավար, գիտական ուսումնասիրությունների հեղինակ, շրջիկ ցուցահանդեսների, միջոցառումների կազմակերպիչ

2017-2018 թթ․ «My Apartments Yerevan» և «My Hotel Yerevan» ՍՊԸ-ում, հյուրընկալ

2017-2018 թթ․ «Open Armenia Tour» զբոսաշրջային ընկերություն, հիմնադիր-կառավարիչ

Ախթալա

2017-2021 թթ․ՀՀ ԿԳՆ «Հայաստանի գեղարվեստի պետական ակադեմիա» Կերպարվեստի ֆակուլտետի արվեստագիտության և հումանիտար գիտությունների ամբիոնի դասախոս

2019-2020 թթ․ «Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան» միջազգային գիտակրթական համալիր Արվեստի ամբիոնի ղեկավար, ուսուցիչ

2021 թ․ (հուլիս-սեպտեմբեր) «Նոր Փրոջեկտս» ՍՊԸ, փաթեթավորող-օժանդակ բանվոր

2021 թ․ «Հայ ասպետ» կրթադաստիարակչական բարեգործական հիմնադրամի դպրոց, հեղինակային ծրագրի ուսուցիչ

2021 թ․ «Հայաստանի պատմության թանգարան» Նոր և նորագույն շրջանի պատմության բաժին, պահոցների պահպանման սեկտորի ֆոնդապահ-կոնսերվատոր

Դավիթ Պետրոսյանը զբաղվել է հասարակական գործունեությամբ և համագործակցել է ազգայնական տարբեր կազմակերպությունների հետ և հանդիսացել է նրանցից մի մասի համահիմնադիրը։ Այդ շարքում են՝

  • «Ազգային ատյան» հասարակական միավորում (համահիմնադիր)
  • «Ցուցասլաք» կազմակերպություն (համահիմնադիր)
  • «Հայք» քաղաքացիական շրջանառու ներդրումային հիմնադրամ (համահիմնադիր)
  • «Երկիր և մշակույթ» կազմակերպություն (անդամ)
  • «www.arvestagir.am» առցանց մշակութային հանդես (հոդվածագիր).
  • ՀՀ Հանրային խորհրդի «Գիտության, կրթության, մշակույթի, սփյուռքի, երիտասարդության եւ սպորտի հարցերի մշտական հանձնաժողով» (անդամ)

Հեղինակած աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դավիթ Պետրոսյանը հեղինակ է տասից ավելի գիտական հոդվածների, գիտակրթական և մշակութային տասից ավելի ծրագրերի, հրատարակված երեք գրքույկների, Ճարտարապետական հուշարձանների վերականգնման 2 նախագծի, համահեղինակ է «Հայկական ազգայնականություն» մանիֆեստի[11]։

Հրատարակված գիտական հոդվածներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Շարունակելով բացահայտել Թամանյանին, «Ճարտարապետություն և շինարարություն» ամսագիր, 11 (105), Երևան, 2014, էջ 36[6]
  • «Քաղաք-այգի» տեսությունը և Ալեքսանդր Թամանյանի քաղաքաշինական ուղին, «Գիտական աշխատություններ» ՃՇՀԱՀ, I (56), Երևան, 2015, էջ 31[7]
  • Ալեքսանդր Թամանյանն ու հնությունների պահպանությունը, «Էջմիածին» կրոնագիտական-հայագիտական հանդես, Բ, Էջմիածին, 2015, էջ 77[8]
  • Էներգետիկ հուշարձան. 20-րդ դարի հայկական ճարտարապետության վերածննդի առաջնեկը, «Ճարտարապետություն և շինարարություն» ամսագիր, 6 (112), Երևան, 2015, էջ 17[12]
  • Կոմիտասի մշակութաբանական հետազոտությունները, «Գիտական տեղեկագիր» ՀՊՄՀ, 1-2 (26-27), Երևան, 2016, էջ 173[5]
  • Միայն իբրև վերջին հույս, «Ճարտարապետություն և շինարարություն» ամսագիր, 6-8 (125-126), Երևան, 2016, էջ 44[13]
  • Հուշարձանի տեղափոխումը. եգիպտական և հայկական զուգահեռներ, «Էջմիածին» կրոնագիտական-հայագիտական հանդես, ԺԲ, Էջմիածին, 2016, էջ 137[14]
  • Եկեղեցաշինության ետնաբեմում կամ անհաղորդ վեղարներ, «Ճարտարապետություն և շինարարություն» ամսագիր, 7-8 (137-138), Երևան, 2017, էջ 52[15]
  • Օտար ազդեցությունները հայ հոգևոր մշակույթում. ազգային ինքնության հարցեր, «Հայագիտական հանդես» ՀՊՄՀ, 3 (37) Ե Երևան, 2017, էջ 177[16]
  • «Նարեկի» ազդեցությունը «Հայոց դանթեականը» պոեմի վրա, «Հայագիտական հանդես» ՀՊՄՀ, 2 (40) Երևան, 2018, էջ 90[4]

Հրատարակված գրքեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Զրույց ազգանորոգ ոգու հետ[17]
  • Կարսի 1920 թ. ինքնասպանները[18]
  • Սասնա ծռեր ազգային կտակարանի խրատաբանությունը[19]

«Թուր Կեծակի» հեղինակային ծրագիր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հեղինակ է տասից ավելի գիտակրթական և մշակութային ծրագրերի։ Անսահման նվիրումով կատարել է ուսուցչի պարտականությունը, այն համարել է իր խոսքերով ասած՝ բոլոր մասնագիտությունների մեջ «ամենաբերկրալին»։

Մեծ խանդավառությամբ դասավանդել է հեղինակային «Թուր Կեծակի» ուսումնական ծրագրը՝ սաների մոտ ձևավորելով կուռ հայրենասիրական և հայրենատիրական հենք։ Դասը մեկնարկվում էր իր իսկ հեղինակած խրոխտ ու արիացնող բանաստեղծությամբ՝
ՀԱՅԿԻՑ ԱՌՆԵՄ ՇՈՒՆՉԸ ԻՄ

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ «Այլախոհի Ճակատագիրը». Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան, հատված հեռահար դասընթացից.
  2. ↑ «Արևածաղիկ». Արևածաղիկ մանկապատանեկան ամսաթերթ, «Մայրենի լեզու»-2(57)2004. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 15-ին.
  3. ↑ «Արևածաղիկ». Արևածաղիկ մանկապատանեկան ամսաթերթ, «Ե՞րբ է գալիս տարվա ամենագեղեցիկ եղանակը»-10(53)2003. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 15-ին.
  4. ↑ 4,0 4,1 «Գիտական տեղեկագիր» (PDF). «Գիտական տեղեկագիր» ՀՊՄՀ. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 15-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 ««Գիտական տեղեկագիր» ՀՊՄՀ» (PDF). Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 18-ին.
  6. ↑ 6,0 6,1 «Ճարտարապետություն և շինարարություն ամսագիր». Հայաստանի Ճարտարապետների միություն և Հայաստանի Շինարարների միություն. 11 (105), Երևան, 2014, էջ 36. {{cite web}}: Missing or empty |url= (օգնություն)
  7. ↑ 7,0 7,1 «Գիտական աշխատություններ». «Գիտական աշխատություններ» ՃՇՀԱՀ. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 18-ին.
  8. ↑ 8,0 8,1 «Էջմիածին (ամսագիր) կրոնագիտական-հայագիտական հանդես». Պաշտոնական ամսագիր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսության. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 18-ին.
  9. ↑ «Կարդում է Դավիթ Պետրոսյանը». «Անանիա Շիրակացու անվան ճեմարան», Գրիգոր Նարեկացի - «Մատյան ողբերգության». 2020. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 15-ին.
  10. ↑ «Չիչխանավանք». «Գասպրինտ» հրատարակչւթիւն», ԵՐԿԻՐ ԵՒ ՄՇԱԿՈՅԹ ՀԱՄԱԶԳԱՅԻՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՒԹԻՒՆ. 2015. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 22-ին.
  11. ↑ «մանիֆեստ». Ազգային ատյան, «Հայկական ազգայնականություն» Մանիֆեստ. 2019. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 15-ին.
  12. ↑ «Ճարտարապետություն և շինարարություն ամսագիր». Հայաստանի Ճարտարապետների միություն և Հայաստանի Շինարարների միություն. 6 (112), Երևան, 2015, էջ 17. {{cite web}}: Missing or empty |url= (օգնություն)
  13. ↑ «Ճարտարապետություն և շինարարություն ամսագիր». Հայաստանի Ճարտարապետների միություն և Հայաստանի Շինարարների միություն. 6-8 (125-126), Երևան, 2016, էջ 44. {{cite web}}: Missing or empty |url= (օգնություն)
  14. ↑ «Էջմիածին (ամսագիր) կրոնագիտական-հայագիտական հանդես». Պաշտոնական ամսագիր Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսության. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 18-ին.
  15. ↑ «Ճարտարապետություն և շինարարություն ամսագիր». Հայաստանի Ճարտարապետների միություն և Հայաստանի Շինարարների միություն. 7-8 (137-138), Երևան, 2017, էջ 52. {{cite web}}: Missing or empty |url= (օգնություն)
  16. ↑ «Հայագիտական հանդես» (PDF). «Գիտական տեղեկագիր» ՀՊՄՀ. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 18-ին.
  17. ↑ «Արվեստագիր». «Արվեստագիր» մշակութային հանդես. 2017. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 15-ին.
  18. ↑ «Արվեստագիր». «Արվեստագիր» մշակութային հանդես. 2019. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 15-ին.
  19. ↑ «Արվեստագիր». «Արվեստագիր» մշակութային հանդես. 2019. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 15-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վիքիքաղվածքն ունի քաղվածքների հավաքածու, որոնք վերաբերում են
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Դավիթ_Պետրոսյան_(ճարտարապետ,_մշակութաբան)&oldid=9509364» էջից