Գատչինյան պալատ (Ֆաբերժեի ձու)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գատչինյան պալատ
Ստեղծման թնական1901
ՊատվիրատուՆիկոլայ II
Ներկա սեփականատեր
ՍեփականատերՄարիա Ֆյոդորովնա, Henry Walters? և Ուոլթերսի արվեստի թանգարան
ՀավաքածուՈւոլթերսի արվեստի թանգարան
Դիզայն և նյութեր
Նյութերոսկի, արծաթ, արծնապակի, Օնիքս (միներալ), մարգարիտ, Բյուրեղապակի, թավիշ և ալմաստ
Բարձրություն127 միլիմետր
Լայնություն91 միլիմետր
Ֆաբերժեի ձվեր

«Գատչինյան պալատ» (ռուս.՝ Гатчинский дворец), ոսկերչական ձու, որը դարձավ Ֆաբերժեի 52 զատկական ձվերից մեկը՝ պատրաստված Կարլ Ֆաբերժեի ընկերությունում Ռուսաստանի կայսերական ընտանիքի համար[1]։ Այն ստեղծվել է 1901 թվականին[2] Նիկոլայ II կայսեր պատվերով։ Ոսկերչական ձուն Նիկոլայը Զատկի տոնին նվիրել է մորը՝ այրիացած կայսրուհի Մարիա Ֆեոդորովնային[3]։

Այսօր «Գատչինյան պալատ» ոսկերչական կայսերական ձուն պահպանվում և ցուցադրվում է Ուոլթերսի գեղարվեստի թանգարանում (Բալթիմոր, Մերիլենդ, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ)[4]։

Դիզայն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ձվի հեղինակը վարպետ-ոսկերիչ Միխայիլ Պերխինն է[1]։ «Գատչինյան պալատ» ոսկերչական ձվի մակերևույթը պատված է գիլիոշինային կաթնագույն էմալով։ Ձվի գագաթից գագաթ անցնում են մարգարտե տասներկու երիզներ[4]։ Մակերևույթը ձևավորված է նկարներով՝ ժապավեններ, զամբյուղներ, զարդանկարներ։ Ձվի գագաթներին տեղադրված են երկու խոշոր հարթ ադամանդներ։ Ըստ էության դրանց տակ տեղադրված են եղել ստեղծման տարեթիվն ու Մարիա Ֆեոդորովնայի միացագիրը, որոնք այսօր չեն պահպանվել։

Ձուն ներսից պատված է սպիտակ թավիշով[5]։

1903 թվականին Ֆաբերժեի ֆիրմայի վարպետ-ոսկերիչ Միխայիլ Պերխինը ռուս ձեռնարկատեր Ալեքսանդր Կելխի համար պատրաստել է«Կոնֆետատուփ» զատկական ոսկերչական ձուն, որը փաստացիորեն «Գատչինյան պալատ» ոսկերչական ձվի կրկնօրինակն է։

Անակնկալ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երբ բացում են «Գատչինյան պալատ» ոսկերչական ձվի կափարիչը՝ հայտնվում է Գատչինյան պալատի մանրակերտը[6], որը համարվել է Մարիա Ֆեոդորովնայի նստավայրը Սանկտ Պետերբուրգի սահմաններից դուրս[7]։ Կրկնօրինակը պատրաստված է մանրագույն մանրամասնությամբ։ Անգամ երևում են թնդանոթները, Պավել I-ի հուշարձանը, ընդհուպ մինչև ծառեր և թփեր[8]։

Այն բացառիկ անակնկալներից է համարվում, որը դուրս չի գալիս ձվից։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նիկոլայ II կայսրը ձուն մորը՝ Մարիա Ֆեոդորովնային 1901 թվականի ապրիլի 1-ին՝ Զատկի տոնին է նվիրել։ 1917 թվականի Ռուսական հեղափոխության ժամանակ հեղափոխականները հափշտակեցին կայսերական ձվերի հավաքածուն և ուղարկեցին Կրեմլի զինապալատ։ Այդ ժամանակ գինը կազմել է 5000 ռուբլի։ 1920 թվականին ձուն վաճառում են Փարիզում բնակվող ռուս աստանդական Ալեքսանդր Պոլովցովին։ 1930 թվականին այն գնում է Հենրի Ուոլթերսը՝ Բալթիմորից, որից հետո տեղափոխվում Ուոլթերսի գեղարվեստի թանգարան[9]։ 1952 թվականից մշտական ցուցադրության է ներկայացված այդ թանգարանում[3]։

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 «Fabergé Research Site | Eggs - Fabergé Imperial Egg Chronology». Fabergé Research Site (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 23-ին.
  2. «Пасхальные яйца ФАБЕРЖЕ | Волшебная сила искусства». maxpark.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 23-ին.
  3. 3,0 3,1 «Яйцо Гатчинский дворец Фаберже 1901». faberge-eggs.info. Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 23-ին.
  4. 4,0 4,1 «Matt & Andrej Koymasky - Fabergé Gatchina Palace Egg». andrejkoymasky.com. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 23-ին.
  5. «Гатчинский дворец - яйцо Фаберже». eggs.zhukovich.ru. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 23-ին.
  6. «Mieks Fabergé Eggs». www.wintraecken.nl. Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 23-ին.
  7. «Gatchina Palace Egg». The Walters Art Museum · Works of Art (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 23-ին.
  8. «Romanov – Bohème and Bourbon» (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ հունվարի 23-ին.(չաշխատող հղում)
  9. История приобретения Императорского яйца «Гатчинский дворец»

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]