Ամիրտի 2-րդ

Ամիրտի 2-րդ;
Ծնվել է	անհայտ
Մահացել է	մ. թ. ա. 399
Մահվան վայր	Մեմփիս, Ալ-Գիզա, Եգիպտոս
Քաղաքացիություն	Հին Եգիպտոս
Մասնագիտություն	պետական գործիչ
Զբաղեցրած պաշտոններ	Փարավոն
	Amyrtaeus Վիքիպահեստում

Ամիրտի 2-րդ (Ամենիրդիս), (անհայտ - մ. թ. ա. 399, Մեմփիս, Ալ-Գիզա, Եգիպտոս), Հին Եգիպտոսի փարավոն։ Մ.թ.ա. 405-399 թվականներին XXVIII դինաստիայի միակ ներկայացուցիչն է եղել, որը Եգիպտոսն ազատել է պարսկական օկուպացիայից։

Ամիրտին, ըստ երևույթին, այն Ամիրտիի թոռն էր, որը դրանից կես դար առաջ Ինարի հետ միասին ղեկավարել է ապստամբությունը Եգիպտոսում։

Վարչություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ինչպես հայտնի է հին հունական աղբյուրներից,Ամիրտեն, Ստորին Եգիպտոսի նախկին նոմարկ, տապալեց Եգիպտոսի պարսկական բանակները և վերականգնեց անկախությունը(մոտավորապես 405/4)։ Ապստամբությունից հետո առաջին տարիներին նրա իշխանությունը սահմանափակվում էր Ստորին Եգիպտոսով, թագավորելով թագավոր Արթաքսերքս II-ի հետ միասին։ Եգիպտոսի նկատմամբ իրական իշխանություն Ամիրտեն ստացել է Մ. թ. ա. 401 թ. Վերին Եգիպտոսը գրավելուց հետո, այդ թվում ՝ Էլեֆանտինը։ Արտաքսերքսես 2-րդը փորձել է ճնշել ապստամբությունը ՝ եգիպտացիների դեմ ուղարկելով բանակ ՝ Սիրիայի ԱԶԲ-ի սատրրապի հրամանատարության ներքո։ Սակայն այդ նույն ժամանակ Անատոլիայում ապստամբեց պարսից արքայի եղբայրը ՝ Քիր Կրտսերը, և սիրիական ստորաբաժանումները նետվեցին այդ ապստամբի դեմ, ինչը թույլ տվեց Ամիրտեին անգամ ներխուժել Պաղեստինի տարածք։

Ամիրտեյի գործունեության մասին հայտնի է միայն անտիկ հեղինակների ստեղծագործություններից։ Ամիրտեյի ժամանակներից ի վեր մեզ ոչ մի Եգիպտական հուշարձան չի հասել։ Ըստ անտիկ հեղինակների մ. թ. ա. 400 թվականին Թամոսը՝ եգիպտացի Մեմֆիսցի, ով Քիր կրտսերի օրոք եղել է Իոնիայի փոխանորդի տեղակալը (որոշ անտիկ հեղինակներ նրան անվանում են այդ շրջանի հիպարխ) նրա մահից հետո որդիների, նավատորմի և գանձարանի հետ միասին փախել է Ամիրտեսի մոտ՝ Եգիպտոս(որին Դիոդորը չգիտես ինչու Պսամմետիխ է անվանում), ապաստան խնդրելու համար։ Սակայն Ամիրթեյը հրամայեց մահապատժի ենթարկել բոլոր փախստականներին և զավթեց նրանց ունեցվածքը[1], բայց հաջորդ տարի նա ինքը զրկվեց գահից, նրան գերազանցեց և, հնարավոր է, նույնիսկ սպանեց իր զորահրամանատար Նեֆերիտը։

Մ. թ. ա. 399 թվականի հոկտեմբերի 1-ին արամեական մի նամակում նշվում է Ամիրտեի տապալման և նոր տիրակալի իշխանության գալու կարևոր քաղաքական լուրը։ "Առաջին կառավարիչը, որը ելույթ է ունեցել օտար միդիացիներից հետո, եղել է Ամիրթեի փարավոնը... նրա որդին չի ժառանգել նրան": Ըստ Մանեֆոնի Ամիրթեյը XXVIII դինաստիայի միակ թագավորն էր եւ իշխում էր 6 տարի^[1]։

Անուն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

ỉmn-ỉr-dỉ-s<w>

Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

XXVIII դինաստիա
Նախորդ։ Դարեհ II	Եգիպտոսի փարավոն մ․թ․ա\|405 — մ․թ․ա 399 г (կառավարել է 6 տարի)	Հաջորդ։ Նեֆերտիտ I