Ալմաստ Զաքարյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Զաքարյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Ալմաստ Զաքարյան | |
---|---|
Ծնվել է | հունվարի 22, 1923 Փառակա |
Մահացել է | հուլիսի 28, 2013 (90 տարեկան) Երևան, Հայաստան |
Մասնագիտություն | գրականագետ |
Հաստատություն(ներ) | ՀՀ ԳԱԱ գրականության ինստիտուտ |
Անդամակցություն | ԽՍՀՄ Գրողների միություն |
Ալմա մատեր | Հայկական պետական մանկավարժական համալսարան (1944) |
Գիտական աստիճան | բանասիրական գիտությունների դոկտոր |
Տիրապետում է լեզուներին | հայերեն |
Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
Ալմաստ Գրիգորի Զաքարյան (հունվարի 22, 1923, Փառակա - հուլիսի 28, 2013, Երևան, Հայաստան)՝ հայ գրականագետ, գրաքննադատ, բնագրագետ, գրականության պատմաբան, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1973 թվականից, ԽՄԿԿ անդամ 1953 թվականից։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ալմաստ Զաքարյանը ծնվել է 1923 թվականի հունվարի 22-ին Նախիջևանի ԻԽՍՀ Օրդուբադի շրջանի Գողթն-Գողթան գավառի Փառակա գյուղում, հողագործ գյուղացու ընտանիքում։ Նախնական կրթությունը ստացել է հայրենի գյուղի յոթնամյա դպրոցում, ապա 1937 թվականից այն շարունակել Երևանի մանկավարժական ուսումնարանում։ Այսպես կոչված՝ սպիտակ ֆինների դեմ մղված պատերազմի օրերին՝ 1939 թվականին, մոբիլիզացվել և որպես ուսուցիչ աշխատել է Բասարգեչարի (Վարդենիսի) շրջանի Կարմիր Վանք գյուղում։ 1940 թվականին ընդունվել և 1944 թվականին գերազանցությամբ ավարտել է Երևանի պետական մանկավարժական ինստիտուտի հայոց լեզվի և գրականության ֆակուլտետը։ 1945 թվականի հունվարի 8-ին, իր դասախոսների երաշխավորությամբ, որպես լաբորանտ աշխատանքի է անցել ԳԱԱ Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտում, որտեղ և աշխատում է որպես առաջատար գիտաշխատող։ 1951 թվականին «Սուրեն Սպանդարյանը և գրականության հարցերը» թեմայով պաշտպանել է թեկնածուական ատենախոսություն և ստացել բանասիրության թեկնածուի աստիճան։ 1976 թվականին «20-րդ դարի սկզբի հայոց բանաստեղծությունը» թեմայով պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսություն և արժանացել բանասիրական գիտությունների դոկտորի աստիճան։ Լայն ու տարողունակ է Ալմաստ Զաքարյանի գիտական հետաքրքրությունների շրջանակը՝ խորհրդահայ գրականության պատմության ու գրական քննադատության ակունքներից մինչև ժամանակակից գրականության տեսության հարցերը, 20-րդ դարասկզբի հայ գեղարվեստական գրականության զարգացման ընթացքից մինչև Դեմիրճյանի, Բակունցի, Չարենցի, նորագույն շրջանի հայ բանաստեղծների ու արձակագիրների ժառանգության քննությունը։ Այս հարցերին նա նվիրել է հարյուրավոր հոդվածներ, հրապարակումներ, գրախոսություններ, գրքեր[1][2]։ «Եղիշե Չարենց. կյանքը, գործը, ժամանակը» վերնագրով մենագրության երեք հատորներում (Երևան, 1997), (Երևան, 2003), (Երևան, 2008) փաստական-հուշագրական վկայակոչումներով և բանաստեղծական վերլուծությամբ ներկայացվում են Չարենցի կյանքը, գործն ու ժամանակը` ներառյալ 1927 թվականը[3]։
1970-ական թվականներին Զաքարյանը հրատարակել է «XX դարի սկզբի հայոց բանաստեղծությունը (ակունքները և զարգացման ուղիները)» (գ. 1, Երևան, 1973) և «XX դարի սկզբի հայոց բանաստեղծությունը (ակունքները և զարգացման ուղիները). Քնարերգություն» (գ. 2, Երևան, 1977) երկհատորյակը։ Աշխատության մեջ քննվում են XX դարասկզբի հայ բանաստեղծության զարգացման ընթացքը, գեղարվեստական առանձնահատկությունները, ցույց է տրվում, թե դարամուտի պոեզիան, մասնավորապես Հովհհաննես Թումանյանի, Ավետիք Իսահակյանի, Միսաք Մեծարենցի, Վահան Տերյանի ստեղծագործությունները ինչ առնչություններ ունեն մեր տոհմիկ ավանդների և համաշխարհային գեղարվեստական մտայնությունների հետ, միաժամանակ բնութագրվում են նրանց որակական նոր կուտակումները, պոեզիայի առանձնահատկությունների քննության ընթացքում վերլուծության նյութ են ծառայում բանաստեղծական առավել բնորոշ երևույթներ[4]։
Երկեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Սուրեն Սպանդարյանը և գրականության հարցերը, Ե., ՀԽՍՀ ԳԱ, 1956, 211 էջ։
- Սովետահայ գրականության անցած ուղին, Ե., ՀԽՍՀ ԳԱ, 1957, 41 էջ։
- XX դարի սկզբի հայոց բանաստեղծությունը, Ե., ՀԽՍՀ ԳԱ, 1973, 329 էջ։
- XX դարի սկզբի հայոց բանաստեղծությունը, գիրք 2, Ե., ՀԽՍՀ ԳԱ, 1977, 440 էջ։
- Ավանդների ուժը, ժողովածու, 1981։
- Ազատասիրական գաղափարները հայ հրապարակախոսության մեջ, Երևան, 1820-1920, 1982։
- Գրական արձագանքներ և հուշեր, Երևան, 1985։
- Գրականության և պատմության ընթացքները, ժողովածու, Երևան, 1989
- Եղիշե Չարենց. կյանքը, գործը, ժամանակը, Երևան 1997, 2003, 2008։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Ալմաստ Զաքարյանի մասին avproduction.am կայքում(չաշխատող հղում)
- ↑ Ալմաստ Զաքարյան
- ↑ Գրական տեղեկատու, Երևան, Սովետական գրող, 1981, 544 էջ, էջ 131։
- ↑ «Ալմաստ Զաքարյանը հայ գրականության մեջ» (PDF).(չաշխատող հղում)
|