«Ֆիդիաս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ ԱշոտՏՆՂ (քննարկում) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել XelgenBot մասնակցի վերջին տարբերակի...
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
{{անաղբյուր}}
{{անաղբյուր}}
{{Տեղեկաքարտ Քանդակագործ
{{Տեղեկաքարտ Քանդակագործ}}
'''Ֆիդիաս''' ({{ԱԾ}}), [[հույն]] [[քանդակագործ]], բարձր դասական [[արվեստ]]ի խոշորագույն վարպետ։
| Ի ծնե տրված անունը = Φειδίας
| Պատկեր =Портрет Фидия.jpg‎
| անվանումը =Ֆիդիասի [[ինքնաքանդակ]]ը 438 թ. ՄԹԱ
| Ծննդյան ամսաթիվ = [[մ.թ.ա. 5-րդ դար]]
| Ծննդավայր =
| Մահացել է=[[մ.թ.ա. 431]]
| Վախճանի վայրը =
| ազգություն =հույն
| Ոճ(եր)ը =
| Ժանր(եր)ը = [[քանդակագործություն]]
| Գործունեությունը =քանդակագործ
| Գործունեության տարիներ =
| ազդվել է =
| ազդել է=
}}

'''Ֆիդիաս''', [[հույն]] [[քանդակագործ]], բարձր դասական [[արվեստ]]ի խոշորագույն վարպետ։


== Մանկություն ==
== Մանկություն ==

16:51, 7 Օգոստոսի 2018-ի տարբերակ

Ֆիդիաս
հին հունարեն՝ Φειδίας
Ծնվել էմոտ մ. թ. ա. 500
ԾննդավայրԱթենք
Մահացել էմոտ մ. թ. ա. 430
Վախճանի վայրըՀին Աթենք կամ Օլիմպիա բնակավայր, Ancient Olympia Municipality, Էլիդա, Արևմտյան Հունաստան, Հունաստան
ՔաղաքացիությունՀին Աթենք
ՈւսուցիչHegias of Athens? և Ageladas?
Ստեղծագործություն(ներ)Զևսի արձանը Օլիմպիայում, Աթենաս Պրոմաքոսի արձան, Lemnian Athena?, Athena Parthenos?, Aphrodite Urania statue at Elis?[1], Athena statue at Elis?[2] և Statue of youth at Olympia?[3]
Մասնագիտությունքանդակագործ, ճարտարապետ և նկարիչ
Ծնողներհայր՝ Charmides?
ԵրեխաներFidias the Younger?
 Phidias Վիքիպահեստում

Ֆիդիաս (մոտ մ. թ. ա. 500, Աթենք - մոտ մ. թ. ա. 430, Հին Աթենք և Օլիմպիա բնակավայր, Ancient Olympia Municipality, Էլիդա, Արևմտյան Հունաստան, Հունաստան), հույն քանդակագործ, բարձր դասական արվեստի խոշորագույն վարպետ։

Մանկություն

Ֆիդիասի մանկությունն ու պատանեկությունը համընկել են հույն-պարսկական պատերազմների տարիներին։ Ըստ Պլուտարքոսի՝ Աթենքում Ակրոպոլիսի վերականգնման ժամանակ Ֆիդիասը եղել է Աթենական պետության ղեկավարի՝ Պերիկլեսի խորհրդականն ու օգնականը։

Ստեղծագործություններ

Ֆիդիասի ստեղծագործությունները հայտնի են անտիկ հեղինակների նկարագրություններից ու պատճենահանված օրինակներից։ Հանրահայտ են նրա կերտած Աթենաս Պրոմաքոսի բրոնզե հսկա արձանը (մ. թ. ա. մոտ 460 թ.)՝ տեղադրված Աթենքի Ակրոպոլիսում՝ ի հիշատակ պարսիկների դեմ հաղթանակի, քրիզոէլեֆանտային քանդակագործության եղանակով (ոսկու և փղոսկրի համադրություն) ստեղծած Զևսի (կանգնեցվել է Օլիմպիայում՝ Զևսի տաճարում. աշխարհի 7 հրաշալիքներից է) և Պարթենոնի տաճարի Աթենաս Պարթենոսի (մ. թ. ա. 438 թ.) մեծածավալ մարմարե արձանները։ Լավագույն գործերից են նաև «Վիրավոր ամազոնուհին» (Կապիտոլիումի թանգարան, Հռոմ), «Լեմնոսյան Աթենասը» (պատճենը Դրեզդենում է), որը կերտել է մ. թ. ա. 450–440 թթ-ին՝ Լեմնոս կղզում բնակվող աթենացիների համար։ Ճարտարապետության և քանդակագործության համադրության կատարյալ օրինակներից է Պարթենոնի տաճարը (մ. թ. ա. 438–432 թթ., մարմարակերտ նմուշները՝ Բրիտանական թանգարանում (Լոնդոն), Լուվրում (Փարիզ), Ակրոպոլիսի թանգարանում (Աթենք)), որն ավերվել է 1687 թվականին (վերականգնվել է մասնակիորեն)։ Ֆիդիասի ստեղծագործությունը համաշխարհային արվեստի բարձրագույն նվաճումներից է, նրա ստեղծած կերպարներում համադրված են կենսականությունը, դասական ներդաշնակությունն ու գեղեցկությունը։

Պատկերասրահ

  1. Παυσανίας 6.25.1 // Description of Greece (հին հունարեն.)
  2. Παυσανίας 6.26.3 // Description of Greece (հին հունարեն.)
  3. Παυσανίας 6.4.5 // Description of Greece (հին հունարեն.)