«Աբգար Ժ Սևերոս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
չNo edit summary
Տող 49. Տող 49.
'''Աբգար Ժ Սևերոս''' (ծննդյան թվականն անհայտ - [[242]]/[[244]]), [[Օսրոյենե]]ի թագավոր [[212]] - [[215]]<ref>«Հայ Ժողովրդի Պատմության Քրեստոմատիա», հատոր 1, էջ 394-ի ծան. 25</ref>/[[216]] և [[240]] - [[242]]<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/abgar-dynasty-of-edessa-2nd-century-bc-to-3rd-century-ad Իրանիկա հանրագիտարան]</ref>/[[244]] թվականներին:
'''Աբգար Ժ Սևերոս''' (ծննդյան թվականն անհայտ - [[242]]/[[244]]), [[Օսրոյենե]]ի թագավոր [[212]] - [[215]]<ref>«Հայ Ժողովրդի Պատմության Քրեստոմատիա», հատոր 1, էջ 394-ի ծան. 25</ref>/[[216]] և [[240]] - [[242]]<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/abgar-dynasty-of-edessa-2nd-century-bc-to-3rd-century-ad Իրանիկա հանրագիտարան]</ref>/[[244]] թվականներին:


== Աբար Ժ-ի մասին իրարամերժ տեղեկություններ ==
== Աբգար Ժ-ի մասին իրարամերժ տեղեկություններ ==
=== Դիոն Կասսիոս «Հռոմեական Պատմություն» ===
=== Դիոն Կասսիոս «Հռոմեական Պատմություն» ===
Ըստ [[Դիոն Կասսիոս]]ի Հռոմեական Պատմության՝ [[Կարակալլա|Անտոնինոս Կարակալլա]] կայսրը (211-217) [[215]] թվականին, խաբելով Օսրոյենեի Ավգարոս (Աբգար Ժ) թագավորին, համոզեց նրան իբրև բարեկամ գալ իր մոտ, որից հետո նրան ձերբակալելով կալանավորեց և այդպիսով Օսրոյենեն, որը մնացել էր առանց թագավորի, հպատակեցրեց և հռչակեց հռոմեական [[պրովինցիա]]<ref>Հայաստանի քաղաքական վիճակը մ.թ. 2-րդ դարում և 3-րդ դարի սկիզբներին ըստ Դիոն Կասիոսի՝ «Հռոմեական Պատմություն», գիրք 78-րդ</ref><ref>«Հայ Ժողովրդի Պատմության Քրեստոմատիա», հատոր 1, էջ 387, 390 և 394-ի ծան. 24 և 25</ref>:
Ըստ [[Դիոն Կասսիոս]]ի Հռոմեական Պատմության՝ [[Կարակալլա|Անտոնինոս Կարակալլա]] կայսրը (211-217) [[215]] թվականին, խաբելով Օսրոյենեի Ավգարոս (Աբգար Ժ) թագավորին, համոզեց նրան իբրև բարեկամ գալ իր մոտ, որից հետո նրան ձերբակալելով կալանավորեց և այդպիսով Օսրոյենեն, որը մնացել էր առանց թագավորի, հպատակեցրեց և հռչակեց հռոմեական [[պրովինցիա]]<ref>Հայաստանի քաղաքական վիճակը մ.թ. 2-րդ դարում և 3-րդ դարի սկիզբներին ըստ Դիոն Կասիոսի՝ «Հռոմեական Պատմություն», գիրք 78-րդ</ref><ref>«Հայ Ժողովրդի Պատմության Քրեստոմատիա», հատոր 1, էջ 387, 390 և 394-ի ծան. 24 և 25</ref>:


=== Իրանիկա հանրագիտարան ===
=== Իրանիկա հանրագիտարան ===
Ըստ [http://www.iranicaonline.org Իրանիկա հանրագիտարանի] Օսրոյենեի վերջին արքան՝ Աբգար Ժ-ն [[Մանու Թ]]-ի որդին է, կառավարել է [[240]]-[[242]] թվականներին և կրել Ֆրահատ պատվանունը, միևնույն ժամանակ [[212]]-[[214]] թվականներին կառավարել է [[Աբգար Թ]] Սևերոսը, որը [[Աբգար Ը]] Մեծի որդին է, իսկ [[214]]-[[240]] թվականներին կառավարել է Մանու Թ-ն, որը Աբգար Թ-ի որդին է<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/abgar-dynasty-of-edessa-2nd-century-bc-to-3rd-century-ad Իրանիկա հանրագիտարան]</ref>:
Ըստ [http://www.iranicaonline.org Իրանիկա հանրագիտարանի] Օսրոյենեի վերջին արքան՝ Աբգար Ժ-ն [[Մանու Թ]]-ի որդին է, կառավարել է [[240]]-[[242]] թվականներին և կրել Ֆրահատ պատվանունը, միևնույն ժամանակ [[212]]-[[214]] թվականներին կառավարել է [[Աբգար Թ]] Սևերոսը, որը [[Աբգար Ը]] Մեծի որդին է, իսկ [[214]]-[[240]] թվականներին կառավարել է Մանու Թ-ն, որն Աբգար Թ-ի որդին է<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/abgar-dynasty-of-edessa-2nd-century-bc-to-3rd-century-ad Իրանիկա հանրագիտարան]</ref>:


=== Քրոնոս ===
=== Քրոնոս ===
Տող 64. Տող 64.
* [[Աբգար ԺԱ]] (242-244)
* [[Աբգար ԺԱ]] (242-244)


[[193]]-[[194]] թվականների [[Հռոմ]]ի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ Աբգար Ը-ն [[Պեսցենիուս Նիգեր]]ի կողմն է անցնում: Երբ հաղթանակը անցնում [[Սեպտիմիուս Սևերուս]]ին, նա շտապեց ընդունել նրա իշխանությունը և պահպանեց իր գահը, բայց պարտավորվում էր Հռոմ գերի ուղարկել իր երեխաներին: Նրա հաջորդ Աբգար Թ-ն [[216]] թվականին կանչվում է [[Անտիոք]] կայսր [[Կարակալլա]]յի կողմից, կալանավորվում և ուղարկվում Հռոմ: Օսրոյենեն դառնում է հռոմեական պրովինցիա, բայց այդ կարգավիճակում մնում է շատ քիչ: Շուտով հռոմեացիները կրում են պարտություն պարթևներից և [[Եդեսիա]]յում գահին է բարձրանում Աբգար Թ-ի որդին՝ Մանու Թ-ն: Մի քանի տարի անց [[Պարթևստան]]ում հաստատվում է Սասանյանների պարսկական հարստությունը: Պարսկական շահերը սկսում են համառորեն պատերազմել հռոմեացիների հետ, աստիճանաբար մեծացնելով իրենց իշխանությունը արևմտյան ուղությամբ: Նրանց առաջին ձեռքբերումներից է լինում Օսրոյենեն, նվաճված [[242]] թվականին: Նույն թվականին [[Հորդիան III]] կայսրը հետ է վերադարձնում Օսրոյենեն և գահին նստեցնում Աբգար ԺԱ-ին: Բայց [[244]] թվականին Հորդիանը սպանվում է, իսկ նրա հաջորդ [[Փիլիպոս I Արաբ|Ֆիլիպպը]] զիջում է պարսկական [[Շապուհ I]] շահին ողջ Հռոմեական [[Միջագետք]]ը Օսրոյենեի հետ միասին: Այսքանով դադարեցնում է իր գոյությունը Եդեսիայի թագավորությունը<ref>[http://www.hrono.ru/biograf/bio_o/osroeny.html Օսրոյենեի արքաները]</ref>:
[[193]]-[[194]] թվականների [[Հռոմ]]ի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ Աբգար Ը-ն [[Պեսցենիուս Նիգեր]]ի կողմն է անցնում: Երբ հաղթանակն անցնում [[Սեպտիմիուս Սևերուս]]ին, նա շտապեց ընդունել նրա իշխանությունը և պահպանեց իր գահը, բայց պարտավորվում էր Հռոմ գերի ուղարկել իր երեխաներին: Նրա հաջորդ Աբգար Թ-ն [[216]] թվականին կանչվում է [[Անտիոք]] կայսր [[Կարակալլա]]յի կողմից, կալանավորվում և ուղարկվում Հռոմ: Օսրոյենեն դառնում է հռոմեական պրովինցիա, բայց այդ կարգավիճակում մնում է շատ քիչ: Շուտով հռոմեացիները կրում են պարտություն պարթևներից և [[Եդեսիա]]յում գահին է բարձրանում Աբգար Թ-ի որդին՝ Մանու Թ-ն: Մի քանի տարի անց [[Պարթևստան]]ում հաստատվում է Սասանյանների պարսկական հարստությունը: Պարսկական շահերը սկսում են համառորեն պատերազմել հռոմեացիների հետ, աստիճանաբար մեծացնելով իրենց իշխանությունը արևմտյան ուղությամբ: Նրանց առաջին ձեռքբերումներից է լինում Օսրոյենեն, նվաճված [[242]] թվականին: Նույն թվականին [[Հորդիան III]] կայսրը հետ է վերադարձնում Օսրոյենեն և գահին նստեցնում Աբգար ԺԱ-ին: Բայց [[244]] թվականին Հորդիանը սպանվում է, իսկ նրա հաջորդ [[Փիլիպոս I Արաբ|Ֆիլիպպը]] զիջում է պարսկական [[Շապուհ I]] շահին ողջ Հռոմեական [[Միջագետք]]ը Օսրոյենեի հետ միասին: Այսքանով դադարեցնում է իր գոյությունը Եդեսիայի թագավորությունը<ref>[http://www.hrono.ru/biograf/bio_o/osroeny.html Օսրոյենեի արքաները]</ref>:


== Արտաքին հղումներ ==
== Արտաքին հղումներ ==

08:55, 5 Օգոստոսի 2017-ի տարբերակ

Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Աբգար (այլ կիրառումներ)
Աբգար Ժ Սևերոս կամ Ֆրահատ[1]
Օսրոյենեի թագավոր
Աբգար Ժ-ի պատկերով մետաղադրամ, 3-րդ դար
Իշխանություն212 - 215[2]/216, 240 - 242[3][4]/244
Թագադրում212
Ծնվել է՝I հազարամյակ
ԾննդավայրԵդեսիա
Մահացել է՝242[5] կամ 244
ՀարստությունՕսրոյենեի Արշակունիներ
ՆախորդՄանու Թ[6][7]
ՀաջորդողԱբգար ԺԱ[8]
ՀայրՄանու Թ[9]

Աբգար Ժ Սևերոս (ծննդյան թվականն անհայտ - 242/244), Օսրոյենեի թագավոր 212 - 215[10]/216 և 240 - 242[11]/244 թվականներին:

Աբգար Ժ-ի մասին իրարամերժ տեղեկություններ

Դիոն Կասսիոս «Հռոմեական Պատմություն»

Ըստ Դիոն Կասսիոսի Հռոմեական Պատմության՝ Անտոնինոս Կարակալլա կայսրը (211-217) 215 թվականին, խաբելով Օսրոյենեի Ավգարոս (Աբգար Ժ) թագավորին, համոզեց նրան իբրև բարեկամ գալ իր մոտ, որից հետո նրան ձերբակալելով կալանավորեց և այդպիսով Օսրոյենեն, որը մնացել էր առանց թագավորի, հպատակեցրեց և հռչակեց հռոմեական պրովինցիա[12][13]:

Իրանիկա հանրագիտարան

Ըստ Իրանիկա հանրագիտարանի Օսրոյենեի վերջին արքան՝ Աբգար Ժ-ն Մանու Թ-ի որդին է, կառավարել է 240-242 թվականներին և կրել Ֆրահատ պատվանունը, միևնույն ժամանակ 212-214 թվականներին կառավարել է Աբգար Թ Սևերոսը, որը Աբգար Ը Մեծի որդին է, իսկ 214-240 թվականներին կառավարել է Մանու Թ-ն, որն Աբգար Թ-ի որդին է[14]:

Քրոնոս

Ըստ Քրոնոս կայքի Օսրոյենեի արքաների ցանկը 212 թվականից հետո սկսվում է այս հերթականությամբ՝

193-194 թվականների Հռոմի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ Աբգար Ը-ն Պեսցենիուս Նիգերի կողմն է անցնում: Երբ հաղթանակն անցնում Սեպտիմիուս Սևերուսին, նա շտապեց ընդունել նրա իշխանությունը և պահպանեց իր գահը, բայց պարտավորվում էր Հռոմ գերի ուղարկել իր երեխաներին: Նրա հաջորդ Աբգար Թ-ն 216 թվականին կանչվում է Անտիոք կայսր Կարակալլայի կողմից, կալանավորվում և ուղարկվում Հռոմ: Օսրոյենեն դառնում է հռոմեական պրովինցիա, բայց այդ կարգավիճակում մնում է շատ քիչ: Շուտով հռոմեացիները կրում են պարտություն պարթևներից և Եդեսիայում գահին է բարձրանում Աբգար Թ-ի որդին՝ Մանու Թ-ն: Մի քանի տարի անց Պարթևստանում հաստատվում է Սասանյանների պարսկական հարստությունը: Պարսկական շահերը սկսում են համառորեն պատերազմել հռոմեացիների հետ, աստիճանաբար մեծացնելով իրենց իշխանությունը արևմտյան ուղությամբ: Նրանց առաջին ձեռքբերումներից է լինում Օսրոյենեն, նվաճված 242 թվականին: Նույն թվականին Հորդիան III կայսրը հետ է վերադարձնում Օսրոյենեն և գահին նստեցնում Աբգար ԺԱ-ին: Բայց 244 թվականին Հորդիանը սպանվում է, իսկ նրա հաջորդ Ֆիլիպպը զիջում է պարսկական Շապուհ I շահին ողջ Հռոմեական Միջագետքը Օսրոյենեի հետ միասին: Այսքանով դադարեցնում է իր գոյությունը Եդեսիայի թագավորությունը[15]:

Արտաքին հղումներ

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ Իրանիկա հանրագիտարան
  2. ↑ «Հայ Ժողովրդի Պատմության Քրեստոմատիա», հատոր 1, էջ 394-ի ծան. 25
  3. ↑ Իրանիկա հանրագիտարան
  4. ↑ Օսրոյենեի արքաները
  5. ↑ Իրանիկա հանրագիտարան
  6. ↑ Իրանիկա հանրագիտարան
  7. ↑ Օսրոյենեի արքաները
  8. ↑ Օսրոյենեի արքաները
  9. ↑ Իրանիկա հանրագիտարան
  10. ↑ «Հայ Ժողովրդի Պատմության Քրեստոմատիա», հատոր 1, էջ 394-ի ծան. 25
  11. ↑ Իրանիկա հանրագիտարան
  12. ↑ Հայաստանի քաղաքական վիճակը մ.թ. 2-րդ դարում և 3-րդ դարի սկիզբներին ըստ Դիոն Կասիոսի՝ «Հռոմեական Պատմություն», գիրք 78-րդ
  13. ↑ «Հայ Ժողովրդի Պատմության Քրեստոմատիա», հատոր 1, էջ 387, 390 և 394-ի ծան. 24 և 25
  14. ↑ Իրանիկա հանրագիտարան
  15. ↑ Օսրոյենեի արքաները

Աղբյուրներ

  • «Հայ Ժողովրդի Պատմության Քրեստոմատիա», հատոր 1, էջ 269-270, 272

Տես նաև

Նախորդող
Մանու Թ[1][2] 		Օսրոյենեի թագավոր
Աբգար Ժ
212 - 215[3]/216, 240-242[4][5]/244 		Հաջորդող
Աբգար ԺԱ[6]

Ծանոթագրություններ

  1. ↑ Իրանիկա հանրագիտարան
  2. ↑ Օսրոյենեի արքաները
  3. ↑ «Հայ Ժողովրդի Պատմության Քրեստոմատիա», հատոր 1, էջ 394-ի ծան. 25
  4. ↑ Իրանիկա հանրագիտարան
  5. ↑ Օսրոյենեի արքաները
  6. ↑ Օսրոյենեի արքաները
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Աբգար_Ժ_Սևերոս&oldid=5327907» էջից