«Կորիզավորներ»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
չ փոխարինվեց: ` → ՝ (3) oգտվելով ԱՎԲ |
||
| Տող 1. | Տող 1. | ||
'''Կորիզավոր''' կամ '''Էուկարիոտ''' են կոչվում բոլոր [[օրգանիզմ]]ները, որոնց բջիջներն ունեն [[բջջակորիզ]] և ներքին թաղանթ (մեմբրան)<ref>[http://www.nature.com/scitable/topicpage/eukaryotic-cells-14023963 Էուկարիոտիկ բջիջների սահմանում] – Բջիջների տեսակային առանձնահատկությունները</ref>։ Կորիզավոր |
'''Կորիզավոր''' կամ '''Էուկարիոտ''' են կոչվում բոլոր [[օրգանիզմ]]ները, որոնց բջիջներն ունեն [[բջջակորիզ]] և ներքին թաղանթ (մեմբրան)<ref>[http://www.nature.com/scitable/topicpage/eukaryotic-cells-14023963 Էուկարիոտիկ բջիջների սահմանում] – Բջիջների տեսակային առանձնահատկությունները</ref>։ Կորիզավոր են՝ [[բույսեր]]ը, [[կենդանիներ]]ը, [[սնկեր]]ը։ Նրանց հատկանիշներն են. |
||
* Ժառանգական նյութը [[քրոմոսոմ]]ներում է, որոնք էլ գտնվում են կորիզում։ |
* Ժառանգական նյութը [[քրոմոսոմ]]ներում է, որոնք էլ գտնվում են կորիզում։ |
||
* Ոչ բոլոր [[գեն]]երն են ակտիվ։ |
* Ոչ բոլոր [[գեն]]երն են ակտիվ։ |
||
* Էուկարոտ բջիջներում կա մեկ կամ մի քանի կորիզ, որը [[ցիտոպլազմա]]յից սահմանապատված է [[կորիզաթաղանթ]]ով։ Այն կազմված է երկու շերտից, որոնց միջև եղած տարածությունը լցված է հեղուկով։ Կորիզաթաղանթի վրա կան ծակոտիներ։ |
* Էուկարոտ բջիջներում կա մեկ կամ մի քանի կորիզ, որը [[ցիտոպլազմա]]յից սահմանապատված է [[կորիզաթաղանթ]]ով։ Այն կազմված է երկու շերտից, որոնց միջև եղած տարածությունը լցված է հեղուկով։ Կորիզաթաղանթի վրա կան ծակոտիներ։ |
||
* Ունեն հետևյալ |
* Ունեն հետևյալ օրգանոիդները՝ 2 թաղանթ ունեցող ` միտոքոնդրումներ, [[քլորոպլաստ]]ներ, 1 թաղանթ ունեցող` էնդոպլազմայի ցանց, գոլջի ապարատ, [[լիզոսոմ]]։ Թաղանթ չունենեցող՝ [[ռիբոսմ]]ներ, բջջային կենտրոն։ |
||
* Բաժանվում են [[կորիզակիսում]]ով։ |
* Բաժանվում են [[կորիզակիսում]]ով։ |
||
| Տող 29. | Տող 29. | ||
|մեջբերվող էջեր =33 |
|մեջբերվող էջեր =33 |
||
|isbn = |
|isbn = |
||
}}</ref>: Այստեղ տարբերակված են բջջի |
}}</ref>: Այստեղ տարբերակված են բջջի բաղադրամասերը՝ [[բջջաթաղանթ]]ը, [[ցիտոպլազմա]]ն և [[բջջակորիզ]]ը: Ի տարբերություն Պրոկարիոտիկ բջիջների, այս տեսակի բարդ բջիջներում կան նաև [[էնդոպլեզմային ցանց]], [[Գոլջիի ապարատ]], [[միտոքոնդրիումներ]] և այլ օրգանոիդներ։ Կենդանական էուկարիոտիկ բջիջներում չկան [[պլաստիդներ]], որոնք նկատվում են կենդանական բջիջների մոտ։ |
||
Էուկարիոտիկ բջիջների մյուս տարբերակիչ հատկությունը նրանց ամուր [[բջջապատ]]ը և խոշոր [[վակուոլ]]ների առկայությունն է։ Բարձրակարգ բույսերի բջիջներում բացակայում է բջջակենտրոնը կամ [[բջջային կենտրոն]]ը: Սնկերի և բակտերիաների բջջապատը կազմված է ճարպանման [[խիտին]] նյութից։ Բջջում պլաստիդները բացակայում են։ |
Էուկարիոտիկ բջիջների մյուս տարբերակիչ հատկությունը նրանց ամուր [[բջջապատ]]ը և խոշոր [[վակուոլ]]ների առկայությունն է։ Բարձրակարգ բույսերի բջիջներում բացակայում է բջջակենտրոնը կամ [[բջջային կենտրոն]]ը: Սնկերի և բակտերիաների բջջապատը կազմված է ճարպանման [[խիտին]] նյութից։ Բջջում պլաստիդները բացակայում են։ |
||
| Տող 40. | Տող 40. | ||
[[Կատեգորիա:Բջջաբանություն]] |
[[Կատեգորիա:Բջջաբանություն]] |
||
[[Կատեգորիա:Օրգանիզմներ| ]] |
[[Կատեգորիա:Օրգանիզմներ| ]] |
||
15:42, 15 Հուլիսի 2016-ի տարբերակ
Կորիզավոր կամ Էուկարիոտ են կոչվում բոլոր օրգանիզմները, որոնց բջիջներն ունեն բջջակորիզ և ներքին թաղանթ (մեմբրան)[1]։ Կորիզավոր են՝ բույսերը, կենդանիները, սնկերը։ Նրանց հատկանիշներն են.
- Ժառանգական նյութը քրոմոսոմներում է, որոնք էլ գտնվում են կորիզում։
- Ոչ բոլոր գեներն են ակտիվ։
- Էուկարոտ բջիջներում կա մեկ կամ մի քանի կորիզ, որը ցիտոպլազմայից սահմանապատված է կորիզաթաղանթով։ Այն կազմված է երկու շերտից, որոնց միջև եղած տարածությունը լցված է հեղուկով։ Կորիզաթաղանթի վրա կան ծակոտիներ։
- Ունեն հետևյալ օրգանոիդները՝ 2 թաղանթ ունեցող ` միտոքոնդրումներ, քլորոպլաստներ, 1 թաղանթ ունեցող` էնդոպլազմայի ցանց, գոլջի ապարատ, լիզոսոմ։ Թաղանթ չունենեցող՝ ռիբոսմներ, բջջային կենտրոն։
- Բաժանվում են կորիզակիսումով։
Կորիզավորների կառուցվածք
Կորիզավոր օրգանիզմների բջիջները նույնպես արտաքինից ծածկված են թաղանթով, որի տակ ցիտոպլազման է։ Ի տարբերություն նախակորիզավորների՝ կորիզավոր բջիջների ցիտոպլազմայում են գտնվում կորիզը և բազմաթիվ օրգանոիդներ՝ էնդոպլազմային ցանցը, Գոլջիի համալիրը, միտոքոնդրիումները և այլն։
Կորիզավոր բջիջներում կորիզը ցիտոպլազմայից սահմանազատված է կորիզաթաղանթով։ Կորիզում են բջջի գենետիկական տեղեկատվություն կրող կառուցվածքներն են՝ քրոմոսոմները։
Բջջում յուրաքանչյուր օրգանոիդ կատարում է որոշակի գործառույթ, վերջիններս էլ ամբողջությամբ պայմանավորում են բջջի կենսագործունեությունը։ Բջիջների ձևերը բազմազան են, ինչը պայմանավորված է նրանց ֆունկցիայով։
Էուկարիոտիկ բջիջը ունի բարդ մոլեկուլային կառուցվածք[2]: Այստեղ տարբերակված են բջջի բաղադրամասերը՝ բջջաթաղանթը, ցիտոպլազման և բջջակորիզը: Ի տարբերություն Պրոկարիոտիկ բջիջների, այս տեսակի բարդ բջիջներում կան նաև էնդոպլեզմային ցանց, Գոլջիի ապարատ, միտոքոնդրիումներ և այլ օրգանոիդներ։ Կենդանական էուկարիոտիկ բջիջներում չկան պլաստիդներ, որոնք նկատվում են կենդանական բջիջների մոտ։
Էուկարիոտիկ բջիջների մյուս տարբերակիչ հատկությունը նրանց ամուր բջջապատը և խոշոր վակուոլների առկայությունն է։ Բարձրակարգ բույսերի բջիջներում բացակայում է բջջակենտրոնը կամ բջջային կենտրոնը: Սնկերի և բակտերիաների բջջապատը կազմված է ճարպանման խիտին նյութից։ Բջջում պլաստիդները բացակայում են։
Կենդանական էուկարիոտիկ բջիջ
Կենդանական էուկարիոտիկ կամ կորիզային բջիջների բջջապատը թույլ է արտահայտված։ Կան նաև որոշ առանձնյակներ, որոնց մոտ բջջապատը նույնիսկ բացակայում է։ Էուկարիոտիկ բջիջները միմյանցից տարբերվում են նաև կենսաքիմիական հատկանիշներով, ինչպես նաև պահեստային ախաջրերի կազմով։
Ծանոթագրություններ
- ↑ Էուկարիոտիկ բջիջների սահմանում – Բջիջների տեսակային առանձնահատկությունները
- ↑ Է.Ս. Գևորգյան, Ֆ.Դ. Դանիելյան, Ա.Հ. Եսայան, Ներածություն, Մոլեկուլային Կենսաբանություն, Երևան, ««Աստղիկ գրատուն»», 2014, էջ 33 — 191 էջ։