«Դաս (կենսաբանություն)»–ի խմբագրումների տարբերություն
աղյուսակի հայերեն տարբերակ |
|||
Տող 1. | Տող 1. | ||
[[Պատկեր:Biological classification L Pengo vflip. |
[[Պատկեր:Biological classification L Pengo vflip.hy.png|մինի|աջից|Համաձայն [[Կենսաբանական կարգաբանություն|կենսաբանական կարգաբանության]], կյանքի դասակարգվում է հետևյալ կարգաբանական խմբերի միջոցով։ Կյանքը բաժանվում է [[վերնաթագավորություն]]ների, իսկ վերնաթագավորություններն առավել մանր ենթամիավորումների՝ [[թագավորություն]]ների մեջ։ [[Տիպ]]ը ներառում է մեկ կամ մի քանի դասեր]] |
||
[[Դասակարգում (Կենսաբանություն)|Կենսաբանական դասակարգման]] մեջ, '''դասը''' ({{lang-lat|''classis''}}) դա՝ |
[[Դասակարգում (Կենսաբանություն)|Կենսաբանական դասակարգման]] մեջ, '''դասը''' ({{lang-lat|''classis''}}) դա՝ |
||
*[[Կարգաբանություն|Կարգաբանության]] [[աստիճան (կենսաբանություն)|աստիճան]] է: Այլ հայտնի աստիճաններ են [[կյանք]], [[թագավորություն]], [[տիպ]], [[կարգ]], [[ընտանիք]], [[ցեղ]] և [[տեսակ]]: Դասը գտնվում է տիպի և կարգի միջև: Ցանկացած աստիճանի համար գոյություն ունեն միջանկյալ աստիճաններ, որոնք կազմվում են ''ենթա-'' {{lang-lat|sub}} և ''վերնա-'' {{lang-lat|super}} նախածանցներով: (Օրինակ՝ ''ենթադաս'', ''վերնադաս''): |
*[[Կարգաբանություն|Կարգաբանության]] [[աստիճան (կենսաբանություն)|աստիճան]] է: Այլ հայտնի աստիճաններ են [[կյանք]], [[թագավորություն]], [[տիպ]], [[կարգ]], [[ընտանիք]], [[ցեղ]] և [[տեսակ]]: Դասը գտնվում է տիպի և կարգի միջև: Ցանկացած աստիճանի համար գոյություն ունեն միջանկյալ աստիճաններ, որոնք կազմվում են ''ենթա-'' {{lang-lat|sub}} և ''վերնա-'' {{lang-lat|super}} նախածանցներով: (Օրինակ՝ ''ենթադաս'', ''վերնադաս''): |
20:07, 29 Հոկտեմբերի 2013-ի տարբերակ
Կենսաբանական դասակարգման մեջ, դասը (լատին․՝ classis) դա՝
- Կարգաբանության աստիճան է: Այլ հայտնի աստիճաններ են կյանք, թագավորություն, տիպ, կարգ, ընտանիք, ցեղ և տեսակ: Դասը գտնվում է տիպի և կարգի միջև: Ցանկացած աստիճանի համար գոյություն ունեն միջանկյալ աստիճաններ, որոնք կազմվում են ենթա- լատին․՝ sub և վերնա- լատին․՝ super նախածանցներով: (Օրինակ՝ ենթադաս, վերնադաս):
Օրինակներ՝ Բամբակենին և բաղրջուկը պատկանում են փիփերթազգիների (լատին․՝ Malvaceae) ընտանիքին, որն ներառվում է փիփերթածաղկավորների կարգի, վերջինս էլ իր հերթին՝ երկշաքիլավորների դասի մեջ:
Հայկական արշալուսաթիթեռը պատկանում է միջատների դասին:
Թե կարգերից որն է պատկանում այս կամ այն դասին որոշվում է տաքսոնոմիստի (կարգաբանի) կողմից: Շատ հաճախ այդ դասակարգման գործընթացում որևէ միանշանակ կարծիք չի լինում: Օգտագործվում են նաև՝
- գրանդդաս(լատին․՝ grandclassis)
- վերնադաս (լատին․՝ superclassis)
- ենթադաս (լատին․՝ subclassis)
- ինգրադաս (լատին․՝ infraclassis)
Դասերի անվանումները
Բույսերի և սնկերի դասերի լատիներեն անվանումներում օգտագործվում են ստանդարտիզացված վերջավորություններ:
դաս | ենթադաս | |
բարձրակարգ բույսեր | -opsida | -idae |
ջրիմուռներ | -phyceae | -phycidae |
սնկեր | -mycetes | -mycetidae |
Կարգաբանական խմբեր |
Վերնաթագավորություն — Թագավորություն — Ենթաթագավորություն — Վերնատիպ/Վերնաբաժին — Տիպ/Բաժին — Ենթատիպ/Ենթաբաժին — Վերնադաս — Դաս — Ենթադաս — Ինֆրադաս — Վերնակարգ — Կարգ — Ենթակարգ — Ինֆրակարգ — Վերնաընտանիք — Ընտանիք — Ենթաընտանիք — Վերնատրիբա — Տրիբա — Ենթատրիբա — Ցեղ — Ենթացեղ — Վերնասեկցիա — Սեկցիա — Ենթասեկցիա — Շարք — Ենթաշարք — Տեսակ — Ենթատեսակ — Կենսաձև/Տարատեսակ — Ենթատարատեսակ — Ձև — Ենթաձև |
Տաքսոնոմիա — Կենսաանվանական անվանակարգ |
Գրականություն
- Джеффри, Чарлз. Биологическая номенклатура: Пер. с англ. М.: Мир, 1980. С. 16, 24—25.
- Наумов С.П. Зоология позвоночных. М.: Просвещение, 1982. 464 с.
- Тахтаджян А.Л. Система магнолиофитов. Л.: Наука, 1987. 439 с.
- Михайлова И.А., Бондаренко О.Б., Обручева О.П. Общая палеонтология. М.: Изд-во МГУ, 1989. 384 с. ISBN 5-211-00434-5
- Кэрролл Р. Палеонтология и эволюция позвоночных: В 3-х т. Т. 3. М.: Мир, 1993. 312 с. ISBN 5-03-001819-0