Սուշիլա Նայար

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Սուշիլա Նայար
հինդի՝ सुशीला नायर
Ծնվել էդեկտեմբերի 26, 1914(1914-12-26)[1]
ԾննդավայրKunjah, Փանջաբ, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն[2]
Մահացել էհունվարի 3, 2001(2001-01-03)[3][4] (86 տարեկան)
Մահվան վայրՍևագրամ, Wardha district, Nagpur division, Մահարաշտրա, Հնդկաստան[5]
Քաղաքացիություն Հնդկաստան,  Բրիտանական Հնդկաստան և  Հնդկաստանի տիրապետություն
ԿրթությունՋոնս Հոփքինսի համալսարան, Փենջաբի համալսարան և Lady Hardinge Medical College?
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ, բժիշկ և ուսուցչուհի
ՊաշտոնԼոկ Սաբխայի անդամ, Դելիի օրենսդիր ժողովի անդամ և Հնդկաստանի առողջապահության նախարար
ԿուսակցությունՀնդկական ազգային կոնգրես

Սուշիլա Նայար (դեկտեմբերի 26, 1914(1914-12-26)[1], Kunjah, Փանջաբ, Բրիտանական Հնդկաստան, Բրիտանական կայսրություն[2] - հունվարի 3, 2001(2001-01-03)[3][4], Սևագրամ, Wardha district, Nagpur division, Մահարաշտրա, Հնդկաստան[5]), հնդիկ բժիշկ, գանդիական վետերան և քաղաքական գործիչ։ Մեծ դեր է ունեցել իր երկրում հասարակության առողջության, բժշկական կրթության և սոցիալական ու գյուղական համայնքների վերակառուցման մի շարք ծրագրերում[6]։ Նրա եղբայրը՝ Պյարելալ Նայարը Մոհանդաս Քարամչանդ Գանդիի անձնական քարտուղարն էր[6] : Նա Գանդիի անձնական բժիշկն էր՝ դառնալով նրա մերձավոր շրջապատի կարևոր անդամ։ Ավելի ուշ իր փորձի հիման վրա գրել է գրել է մի քանի գիրք։ Հետանկախ Հնդկաստանում մրցում էր քաղաքական պաշտոնի համար և Հնդկաստանի առողջապահության նախարարն էր[7]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վաղ կյանք և կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1914 թվականի դեկտեմբերի 26-ին Կունջայում, Փյունջաբի (այժմ՝ Պակիստան) Գուջարաթ շրջանի փոքրիկ քաղաքում։ Եղբոր միջոցով զարգացրել է վաղ գանդիական իդեալները և նույնիսկ փոքր տարիքում Լահորում հանդիպել Գանդիին։ Նա եկել է Նյու Դելի, որպեսզի օրիորդ Հարդինջի բժշկական քոլեջում սովորի բժշկություն, որտեղից էլ ստացել է բժշկության բակալավրի աստիճան[8]։ Քոլեջի ողջ օրվա ընթացքում շփվում էր գանդիականների հետ[6]։

Հնդկաստանի ազատամարտի ընթացքում միացումը Գանդիին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1939 թվականին եղբորը միանալու համար եկել է Սևագրամ և դարձել Գանդիների ընկերը։ Նրա ժամանումից անմիջապես հետո Վարդհայում սկսվել է խոլերայի համաճարակ և երիտասարդ շրջանավարտը գրեթե միայնակ է քայլեր ձեռնարկել բռնկման դեմ[9]։ Գանդին բարձր է գնահատել իր համառությունն ու նվիրվածությունը ծառայությանը և բժիշկ Բ. Ց. Ռոյի օրհնությամբ նշանակել է նրան իր անձնական բժիշկը։ 1942 թվականին կրկին վերադարձել է Գանդիի կողմը՝ մասնակցելու «Ելք Հնդկաստան» շարժմանը։ Այդ տարի բանտարկվել է այլ նշանավոր գանդիականների հետ Պունայի Ագա Խան պալատում[10]։

Հետագա կրթություն և հանրային ծառայություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1948 թվականին Դելիում Գանդիի սպանությունից հետո Սուշիլա Նայարը մեկնում է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ, որտեղ Ջոնս Հոփքինսի հանրային առողջության դպրոցից ստանում է հասարակական առողջության երկու գիտական աստիճան։ 1950 թվականին Ֆարիդաբադում վերադառնալով Ֆարիդաբադ՝ հիմնել է տուբերկուլոզի առողջարան։ Նայարը ղեկավարում էր նաև Գանդիի հիշատակի հիմնադրամը։

Քաղաքական կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1952 թվականին սկսել է զբաղվել քաղաքականությամբ և ընտրվել է Դելիի օրենսդիր մարմնում։ 1952-1955 թվականներին Նեհրուի կաբինետում աշխատել է որպես Առողջապահության նախարար։ Նա 1955 թվականից 1956 թվականներին Դելիի Վիդհան Սաբհայի (Դելիի օրենսդիր մարմին) խոսնակն էր։ 1957 թվականին ընտրվել է Լոկ սաբհայում, Ջանսիի ընտրատարածքից և աշխատել մինչև 1971 թվականը։ 1962 թվականից կրկին Միության առողջապահության նախարար էր։

Անձնական կյանք և մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երբեք չի ամուսնացել։ 2001 թվականի հունվարի 3-ին մահացել է սրտի կանգի պատճառով[11]

Հրապարակված աշխատանքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • The Story of Bapu's Imprisonment (1944)
  • Kasturba, Wife of Gandhi (1948)
  • Kasturba Gandhi: A Personal Reminiscence (1960)
  • Family Planning (1963)
  • Role of Women in Prohibition (1977).
  • Mahatma Gandhi: Satyagraha at Work (Vol. IV) (1951)
  • Mahatma Gandhi: India Awakened, (Vol. V)
  • Mahatma Gandhi: Salt Satyagraha – The Watershed, (Vol. VI)
  • Mahatma Gandhi: Preparing For Swaraj, (Vol. VII)
  • Mahatma Gandhi: Final Fight For Freedom, (Vol. VIII) (c. 1990)
  • Mahatma Gandhi: The Last Phase (completed for her brother Pyarelal, the tenth volume in his biography of Gandhi, published by the Navajivan Publishing House.)

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 Nayar, Dr. Sushila - Members BioprofileLok Sabha.
  2. 2,0 2,1 2,2 Beohar N. C. Kasturba Gandhi: The Silent SuffererChennai: Notion Press, 2018.
  3. 3,0 3,1 3,2 The Hindu : Sushila Nayyar dead
  4. 4,0 4,1 4,2 Base biographique (ֆր.)
  5. 5,0 5,1 5,2 Gandhian Sushila Nayyar deadrediff.com, 2001.
  6. 6,0 6,1 6,2 Thakkar, Usha; Mehta, Jayshree (2011). Understanding Gandhi: Gandhians in Conversation with Fred J Blum. New Delhi. doi:10.4135/9788132106838. ISBN 9788132105572.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  7. Greer, Spencer; Health, JH Bloomberg School of Public. «Sushila Nayar». Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ մարտի 30-ին.
  8. Ganapati, R. (2004). «Epidemiology of Leprosy». International Journal of Leprosy and Other Mycobacterial Diseases. 72 (4): 491. doi:10.1489/1544-581x(2004)72<491b:eol>2.0.co;2. ISSN 0148-916X.
  9. «The truth about Gandhi's sex life (See 12th para.)». The Independent (անգլերեն). 2010 թ․ ապրիլի 7. Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 19-ին.
  10. Mahurkar, Uday (2019 թ․ մայիսի 18). «Gandhiji did many great things like his celibacy experiments by sleeping naked with young girls. With Sushila Nayar n a Muslim lady Amtus Salam it went beyond. He used to bathe with them naked». @UdayMahurkar (անգլերեն). Վերցված է 2019 թ․ մայիսի 19-ին.
  11. «The Hindu : Sushila Nayyar dead». www.thehindu.com. Վերցված է 2019 թ․ մարտի 30-ին.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սուշիլա Նայար» հոդվածին։