Սադրիդդին Այնի

Սադրիդդին Այնի; տաջ.՝ Садриддин Айнӣ
Ծնվել է	ապրիլի 15 (27), 1878
Ծննդավայր	Բուխարայի մարզ, ԽՍՀՄ
Վախճանվել է	հուլիսի 15, 1954 (76 տարեկան)
Վախճանի վայր	Դուշանբե, Տաջիկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Մասնագիտություն	բանաստեղծ, լրագրող, պատմաբան, գրող, ուսուցիչ, բառարանագիր, գրական քննադատ, քաղաքական գործիչ և արձակագիր
Լեզու	տաջիկերեն
Քաղաքացիություն	Ռուսական կայսրություն և ԽՍՀՄ
Ժանրեր	վեպ
Անդամակցություն	ԽՍՀՄ Գրողների միություն
Կուսակցություն	Communist Party of the Tajik Soviet Socialist Republic? և ԽՄԿԿ
Պարգևներ	; և
Զավակներ	Kamal Ayni?
	Sadriddin Ayni Վիքիպահեստում

Այնի (Սադրիդդին Սաիդ-Մուրոդզոդա), (صدرالدين عيني, տաջ.՝ Садриддин Айнӣ, ապրիլի 15 (27), 1878^[1], Բուխարայի մարզ, ԽՍՀՄ^[1] - հուլիսի 15, 1954(1954-07-15)^[2]^[1]^[3], Դուշանբե, Տաջիկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ^[1]), տաջիկ գրող։

Տաջիկական խորհրդային գրականության հիմնադիր և ուզբեկական խորհրդային գրականության սկզբնավորողներից։ Տաջիկական ԽՍՀ ԳԱ առաջին նախագահ (1951 թվականից), Ուզբեկական ԽՍՀ ԳԱ պատվավոր անդամ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է ապրիլի 15 (27)–ին։ Գրական ասպարեզ է մտել 1894 թվականին։ Գրել է տաջիկերեն և ուզբեկերեն։ Առաջին շրջանի գործերում («Կոչ երիտասարդությանը»՝ 1914, «Մի ծախեք հողը»՝ 1916 և այլն) քարոզել է լուսավորական գաղափարներ։ «Բուխարայի դահիճները» (1920) արձակ ստեղծագործության մեջ պատկերել է ֆեոդալական քաղաքի սովորույթները։

Ստեղծագործություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրել է «Օդինա» (1924), «Դոխունդա» (1930), «Ստրուկներ» (1934) վեպերը, որոնց թեման միջինասիական ժողովուրդների մղած պայքարն է ազատության համար։ «Հիշողություններ» (ԽԱՀՄ պետական մրցանակ, 1950, հայերեն թարգմանությամբ՝ «Բուխարա», 1957) վեպում արտացոլել է 19-րդ դարի վերջի և 20-րդ դարի սկզբի Բուխարայի կյանքը։

Մենագրություններ է գրել Ռուդաքիի, Ֆիրդուսու, Աբու Ալի-իբն-Սինայի (Ավիցեննա), Սաադիի, Նավոիի և այլ բանաստեղծների մասին։ Մահացել է հուլիսի 15-ին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (ֆր.) — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 29. — ISBN 978-2-221-06888-5
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Писатели Таджикистана: (Декада таджикской литературы и искусства) / Автор-составитель М. Занд; Обложка художника М. И. Серебрянской; Союз писателей Таджикистана. — Сталинабад: Таджикгосиздат, 1957. — С. 5-10. — 88 с. — 5 000 экз. (обл.)
Акобиров Ю., Харисов Ш. Садриддин Айни. — М.: Молодая гвардия, 1968. — 144 с. — (Жизнь замечательных людей). — 100 000 экз. (в пер.)

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Սադրիդդին Այնի» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 1, էջ 347)։

[_adbe8643f75743a6-1] 1,00 ^1,01 ^1,02 ^1,03 ^1,04 ^1,05 ^1,06 ^1,07 ^1,08 ^1,09 ^1,10 Roux P. d. Nouveau Dictionnaire des œuvres de tous les temps et tous les pays (ֆր.) — 2 — Éditions Robert Laffont, 1994. — Vol. 1. — P. 29. — ISBN 978-2-221-06888-5

[_e90c223eff2eab47-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_a08c195b45c7f4ae-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)

[1]

[2]

[3]