Jump to content

Ռուդոլֆ Չելլեն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռուդոլֆ Չելլեն
շվեդ.՝ Rudolf Kjellén
Դիմանկար
Ծնվել էհունիսի 13, 1864(1864-06-13)[1][2][3]
ԾննդավայրQ10700467?, Վեստրա Գյոթալանդ, Շվեդիա[2][1][4][…]
Մահացել էնոյեմբերի 14, 1922(1922-11-14)[1][5][6][…] (58 տարեկան)
Մահվան վայրՈւպսալա, Շվեդիա[5][1][3]
ԳերեզմանՈւփսալայի հին գերեզմանատուն[7]
Քաղաքացիություն Շվեդիա
ԿրթությունՈւփսալայի համալսարան[1][3]
Մասնագիտությունքաղաքագետ, համալսարանի դասախոս, քաղաքական գործիչ և աշխարհագրագետ
ԱշխատավայրԳյոտեբորգի համալսարան և Ուփսալայի համալսարան
Զբաղեցրած պաշտոններQ18342962?, Առաջին պալատի անդամ և Երկրորդ պալատի անդամ
ԿուսակցությունQ111104528?[3], National Party?[3] և Q111103693?[8]
ԱնդամությունԳյոթեբորգի գիտությունների և գրականության թագավորական ակադեմիա
ԵրեխաներRuth Kjellén-Björkquist?[3]
 Rudolf Kjellén Վիքիպահեստում

Յոհան Ռուդոլֆ Չելլեն (շվեդ.՝ Johan Rudolf Kjellén, հունիսի 13, 1864(1864-06-13)[1][2][3], Q10700467?, Վեստրա Գյոթալանդ, Շվեդիա[2][1][4][…] - նոյեմբերի 14, 1922(1922-11-14)[1][5][6][…], Ուպսալա, Շվեդիա[5][1][3]) շվեդ սոցիոլոգ և քաղաքագետ, «Աշխարհաքաղաքականություն» տերմինի հեղինակը։ Չելլենի գիտական գործունեության վրա մեծ ազդեցություն են ունեցել գերմանացի տեսաբան Ֆրիդրիխ Ռատցելի աշխատությունները։ Չելլենը, Ռատցելը, Ռիտտերը և Ալեքսանդր Հումբոլդտը հետ հանդիսանում են գերմանական աշխարհաքաղաքականության դասական դպրոցի հայրերը։

Չելլենը իր հայացքները շարադրել է իր «Ներածություն Շվեդիայի աշխարհագրության մեջ» (1900) և «Պետությունը, որպես կյանքի ձև» (1916) աշխատությունների մեջ, որտեղ առաջին անգամ է հանդիպվում «աշխարհաքաղաքականություն» հասկացությունը։

Չելլենի կարծիքով, գոյություն ունի երեք գործոն, որոնք ազդում են պետության վրա՝ աշխարհաքաղաքականության տեսանկյունից. ընդարձակում, տարածքային միասնականություն, ազատ տեղաշարժվելու իրավունք։

Չելլենի բազմաթիվ մտքեր ընդօրինակեց գեներալ Կառլ Հաուսհոֆերը։ Որոշ հասկացություններ հանդիպվել են Ադոլֆ Հիտլերի «Իմ պայքարը» գրքում։

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Великие державы. Лейпциг, Берлин, 1914.
  • Политические проблемы Мировой войны. Лейпциг, 1916.
  • Государство как форма жизни. Лейпциг, 1916.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռուդոլֆ Չելլեն» հոդվածին։