Պենտոբարբիտալ
 | |
|---|---|
 | |
| Նույնացուցիչներ | |
| CAS համար | 76-74-4 |
| PubChem CID | 4737 |
| DrugBank | 00312 |
| CompTox Dashboard (EPA) | |
| ECHA InfoCard | 100.000.895  |
Պենտոբարբիտալ, բարբիտուրատ, բժշկության մեջ օգտագործվում է որպես քնաբեր՝ կալիումի և նատրիումի աղերի տեսքով։ Ամենահայտնի ապրանքային անվանումն է «Նեմբուտալ» (Նեմբուտալ)։ Բարձր լուծելիության պատճառով պենտոբարբիտալը արագ գործող բարբիտուրատ է։
Գերդոզավորման դեպքում, ինչպես մյուս բարբիտուրատները, պենտոբարբիտալը մահվան պատճառ է դառնում շնչառության կանգի։ 2011 թվականից այն ԱՄՆ-ում օգտագործվել է մահացու ներարկման միջոցով մահապատիժ կատարելու համար, սակայն Դանիական Lundbeck ընկերությունը՝ ԱՄՆ-ում դեղամիջոցի արտադրողը եւ մատակարարը, հրաժարվել է այն վաճառել բանտերին եւ ուղղիչ հաստատություններին այդ նպատակով, ինչը դեղամիջոցի փոխարինման անհրաժեշտություն է առաջացրել[1][2]։ Այն օգտագործվում է էվթանազիայի համար, օրինակ, Նիդեռլանդներում[3], Օրեգոնում (ԱՄՆ)[4], Շվեյցարիայում[5]։
Նեմբութալի օգնությամբ 1978 թվականին ինքնասպան է եղել Վլադիմիր Մայակովսկու սիրեցյալ Լիլյա Բրիկը[6][7]։ Ենթադրվում է նաև, որ պենտոբարբիտալի գերդոզավորման արդյունքում 1962 թվականին մահացել է հայտնի դերասանուհի Մերիլին Մոնրոն։
Դեղաբանական տեղեկատվություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Դեղը ունի քնաբեր ազդեցություն[8]։
Մեծահասակների համար սովորաբար 0,1 գրամ դեղաչափով[9], երեխաների համար՝ 0,01-0,1 գրամ, կախված տարիքից և քաշից։
Դեղը տրվում է օրական 2-3 անգամ[9]։
Անասնաբուժության մեջ օգտագործվում է որպես անզգայացնող միջոց[10], օգտագործվում է նաև խոշոր կենդանիների էֆթանազիայի համար։
Հակացուցումները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Լյարդի և երիկամների հիվանդություններ, քրոնիկ ցավեր, ծանր ասթմա կամ COPD, նախորդ հոգեկան հիվանդություններ կամ ինքնասպանության փորձեր, նախորդ կախվածություններ թմրանյութերից կամ ալկոհոլից, հղիություն[9]։
Իրավական կարգավիճակ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ռուսաստանում նատրիումի էթամինալը ներառված է թմրամիջոցների, հոգեմետ նյութերի և դրանց պրեկուրսորների II ցուցակում, որոնց շրջանառությունը Ռուսաստանի Դաշնությունում սահմանափակ է, և որոնց նկատմամբ սահմանվում են վերահսկողության միջոցառումներ[11][12]։
Ավստրալիայում պենտոբարբիտալի օգտագործումը վերահսկվում է, արգելվում է դրա ներմուծումը երկիր[13]։ Մեծ Բրիտանիայում այն կոչվում է «B դաս», ԱՄՆ-ում՝ ցուցակ 2 АБН (Controlled Substances ակտ, ԱԿՍԿՆ 2270)[9]։ Դեղատոմսով դեղամիջոց է։
Կենդանիների էվթանազիայում պենտոբարբիտալի լայն կիրառումը հանգեցնում է բնության մեջ դեղամիջոցի կուտակմանը և վայրի կենդանիների որոշ տեսակների, մասնավորապես՝ արծիվների մահվան։ ԱՄՆ-ում պենտոբարբիտալի օգնությամբ սպանված կենդանիների դիակները ենթակա են այրման կամ թաղման զգալի խորության վրա (1,5 մ և ավելի)[14][15]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ «Ohio says it will switch to new drugs for executions». Reuters. 2013 թ․ հոկտեմբերի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ հունվարի 10-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 1-ին.
- ↑ ««В США ищут новый способ осуществления смертной казни»». «RT». 2013 թ․ օգոստոսի 16. Արխիվացված օրիգինալից 2014 թ․ փետրվարի 2-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 1-ին.
- ↑ «Euthanica». Euthanesia Dossier (հոլանդերեն). NRC Webpagina's. Արխիվացված օրիգինալից 2017 թ․ մարտի 27-ին. Վերցված է 2014 թ․ փետրվարի 1-ին.
- ↑ Jennifer Fass and Andrea Fass Physician-assisted Suicide: Ongoing Challenges for Pharmacists(անգլ.) // Am J Health Syst Pharm[en] : journal. — 2011. — Т. 68. — № 9. — С. 846—849.
- ↑ «В Швейцарии за четыре тысячи евро любого желающего отправляют на тот свет». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 20-ին. Վերցված է 2016 թ․ սեպտեմբերի 17-ին.
- ↑ «Инна Генс: «Лиля Брик дважды спасала Маяковского от самоубийства»». «Аргументы и Факты». Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 21-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 25-ին.
- ↑ Катанян, Василий Лиля Брик. Жизнь. — Издательство Захаров, 2007. — ISBN 978-5-8159-0756-0
- ↑ Կաղապար:DailyMed
- ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 Nembutal Արխիվացված 2015-01-22 Wayback Machine // Drugs.com, Oak Pharmaceuticals, Inc., 05/2012
- ↑ «International». Drugs.com, Oak Pharmaceuticals, Inc. 2012 թ․ հունվարի 5. Արխիվացված օրիգինալից 2018 թ․ հունիսի 30-ին. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 6-ին.
- ↑ Постановление Правительства РФ от 30 июня 1998 г. № 681 «Об утверждении перечня наркотических средств, психотропных веществ и их прекурсоров, подлежащих контролю в Российской Федерации»: «Психотропные вещества … Этаминал натрия (пентобарбитал)»
- ↑ СПИСОК II Արխիվացված 2015-06-28 Wayback Machine — www.fptl.ru — раздел «Яды и организм»
- ↑ «Australian Government Department of Immigration and Border Protection» (PDF). Արխիվացված (PDF) օրիգինալից 2015 թ․ մարտի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 2-ին.
- ↑ Betsy W. Krueger, DVM and Kirsten A. Krueger, Ph.D., Secondary Pentobarbital Poisoning of Wildlife Արխիվացված 2016-09-22 Wayback Machine // USFWS Fact Sheet(անգլ.)
- ↑ Chapter 48 Barbiturates Արխիվացված 2016-08-09 Wayback Machine // Field Manual of Wildlife Diseases: Birds, 1999, ISBN 0-607-88096-1, pages 349—350(անգլ.)