Մասնակից:Lilithh3/Ավազարկղ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Շրթնաբորբ (խեյլիտ), ախտաբանական վիճակ, որը բնութագրվում է շրթունքների, հարշրթային լորձաթաղանթի, հարբերանային շրջանի, կարմիր եզրագծի բորբոքմամբ[1][2]։ Մաշկն ու կարմիր եզրագիծն ավելի հաճախ են ախտահարվում բորբոքային և ալերգիկ ռեակցիաների հետևանքով, քան հարշրթային լորձաթաղանթը[2]։

Այն ընդհանուր հասկացություն է և ունի զարգացման տարբեր պատճառներ և տեսակներ։ Ըստ զարգացման ընթացքի՝ այն լինում է սուր և քրոնիկ[3]։ Հաճախակի պատճառների մեջ են մտնում մի շարք էկզոգեն (արտաքին) գործոններ՝ չորություն և արևի ուժեղ ազդեցություն[3]։ Սպեղանիների թեստի միջոցով հայտնաբերվում են ալերգեններ,որոնք առաջացնում են խեյլիտ[4]։

Ճաքած շրթունքներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շուրթերի ճաքը (նաև պարզ[5] կամ հասարակ շրթնաբորբ[6]) բնութագրվում է շրթունքների մաշկի ճաքով ու վերնամաշկի շերտազատմամբ և համարվում է ամենատարածված տեսակներից մեկը[5][7]: Հաճախ ախտահարվում է ստորին շրթունքը[7]։ Շուրթերի ձգման ժամանակ կարող է լինել ծակծկոցի զգացողություն, ցավոտ ճաքերի առաջացում։ Քրոնիկ հասարակ շրթնաբորբը կարող է բարդանալ արյունահոսության և կեղևի ձևավորման տեսքով[5]։

Առաջանում է շրթունքները կծելու, լիզելու կամ դրանց հպվելու սովորություն[5]:Պարադոքսալ երևույթ է այն,որ շրթունքներն անընդհատ լիզելը առաջացնում է չորացում ու գրգռում, և, ի վերջո, լորձաթաղանթի վրա ճաքեր են առաջանում[3]: Շրթունքները չորանալու ավելի մեծ հակում ունեն ցուրտ և չոր եղանակին։ Թքի մեջ պարունակվող մարսողական ֆերմենտները նույնպես կարող են գրգռել շրթունքները, իսկ թքի մեջ հեղուկ մասի գոլորշիացումը կարող է բերել խոնավություն պակասի[8]:

Երեխաների մի մասն ունի ստորին շրթունքը ծամելու և կծելու սովորություն, որը բերում է շրթնաբորբի և եզրագծված հարբերանային էրիթեմայի (կարմրություն) ձևավորման[3]:

Պաշտպանական քսուքներով (օրինակ՝ հատուկ քսուքներ կամ վազելին) բուժումը սովորաբար արդյունավետ է:Ըստ Միացյալ Նահանգների դեղագործական բժշկական գնահատականի՝ Լանոլինը արագացնում է շրթունքների ապաքինումը[9] և այդ նպատակով օգտագործվում է որոշ արտադրանքների մեջ:

Երբեմն «հասարակ շրթնաբորբ» տերմինը օգտագործվում է ընդհանուր շրթնաբորբերը նկարագրելու համար[3], երբեմն էլ էքսֆոլիատիվ շրթնաբորբը (հետագայում քննարկվում է) նույնականացնում են ճաքած շրթունքների հետ[10]։

Ակտինային շրթնաբորբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նաև կոչվում է «արևային խեյլոզ»։ Այս վիճակը պայմանավորված է արևի լույսի ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների քրոնիկ ազդեցությամբ: Այն սովորաբար լինում է ստորին շրթունքի վրա, որը չորանում է, թեփոտվում, կնճռոտվում և ստանում սպիտակագորշավուն երանգ[11]: Այն հատկապես տարածված է բաց մաշկ ունեցող մարդկանց մոտ, ովքեր ապրում են արևոտ կլիմայական շրջաններում (օրինակ, եվրոպական ծագման ավստրալացիներ), և այն անձանց մոտ, ովքեր շատ ժամանակ են անցկացնում դրսում[12]: Կա փոքր ռիսկ, որ ակտինային շրթնաբորբը կարող է երկարատև ժամանակահատվածում վերածվել տափակաբջջային քաղցկեղի[11], սակայն շրթունքների քաղցկեղը սովորաբար նկատվում է վաղ և, հետևաբար, ունի ավելի լավ կանխատեսում ՝ համեմատած բերանի խոռոչի քաղցկեղի հետ:

Անկյունային շրթնաբորբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Անկայուն շրթնաբորբը (անկյունային ստոմատիտ) բերանի մեկ կամ երկու անկյունների բորբոքումն է[11]։ Այն բավականին տարածված է ծեր հասակի մարդկանց մոտ։

Կան մի շարք ծագման պատճառներ՝ թերսնուցում (երկաթի, B վիտամինի, ֆոլաթթուների պակասուրդ), կոնտակտային ալերգիա,[13] ինֆեկցիա (Candida albicans սնկեր, ոսկեգույն ստաֆիլոկոկ կամ β-հեմոլիտիկ ստրեպտոկոկ) ատամների բացակայություն (հաճախ բերանի պարունակության գերբեռնվածության և ատամային պրոթեզով պայմանավորված ստոմատիտով ուղեկցվող) և այլն։

Էկզեմատոզ շրթնաբորբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հայտնի է ինչպես «շրթունքների դերմատիտ»[14]։ Այն մի շարք խանգարումների խումբ է, որի ծագման պատճառն անհայտ է[2]։ Քրոնիկ շրթնաբորբերի մեջ համարվում է ամենատարածված տեսակը[2]։

Տարբերակվում է էնդոգեն (կախված օրգանիզմի առանձնահատկություններից) և էկզոգեն (պայմանավորված արտաքին գործոնով) տեսակների։ Էնդոգեն էկզեմատոզ շրթնաբորբի հիմնական պատճառը ատոպիկ շրթնաբորբն է (ատոպիկ դերմատիտ), իսկ էկզոգեն շրթնաբորբի պատճառը գրգռիչ նյութով մակածված (պատճառը շրթունքները լիզելն է) և ալերգիկ կոնտակտային շրթնաբորբերն են[15]։ Վերջինս բնութագրվում է չորության, ճաքերի, այտուցվածության և կեղևի ձևավորմամբ: Այն ավելի հաճախ հանդիպում է կանանց մոտ, քան տղամարդկանց ՝ մոտ 9: 1 հարաբերությամբ[16]:

Ալերգիկ կոնտակտային շրթնաբորբի ամենատարածված պատճառը շրթունքի համար նախատեսված կոսմետիկ միջոցներն են,օրինակ՝ շրթներկները, շուրթերի բալզամը, ատամի մածուկը[16]: Շրթներկի նկատմամբ ալերգիան որոշ դեպքերում դժվար է ախտորոշել, քանի որ այն կարող է զարգանալ նույնիսկ շրթներկ չկրելու դեպքում: ՈՒշագրավ է այն փաստը,որ շրթներկով ինչ-որ մեկին համբուրելը ևս բավարար է, որ զարգանա ալերգիկ շրթնաբորբ[12]:

Պերուական բալզամի նկատմամբ ալերգիան կարող է դրսևորվել շրթնաբորբով[17]: Մետաղի, փայտի կամ այլ բաղադրիչների նկատմամբ ալերգիաները կարող են առաջացնել շրթնաբորբի ռեակցիաներ երաժիշտների, հատկապես փողային գործիքներով[18] նվագողների մոտ։ Այս ախտահարումը հայտնի է ինչպես «կլառնետահարի շրթնաբորբ»[19] կամ «ֆլեյտիստի շրթնաբորբ»[20]: «Պիգմենտավորված կոնտակտային շրթնաբորբ»-ը ալերգիկ շրթնաբորբի մի տեսակ է, որի ժամանակ զարգանում է շրթունքների շագանակագույն-սև գունափոխում[21]: Սպեղանու փորձարկումն օգտագործվում է ալերգիկ կոնտակտային շրթնաբորբը առաջացնող նյութը հայտնաբերելու համար[4][22]։

Վարակիչ շրթնաբորբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վարակիչ (ինֆեկցիոն) շրթնաբորբերը[23] զարգանում են ինֆեկցիոն հիվանդությունների հետևանքով։ «Սնկային»[24] և «բակտերիալ»[25] շրթնաբորբերն առաջանում են համապատասխանաբար Candida սնկերից և բակտերիաներից։«Խեյլոկանդիդոզ» տերմինը նկարագրում է շրթունքների և մաշկի շուրջ էքսֆոլիատիվ (թեփոտվող) ախտահարումները,որի ժամանակ շրթունքներն անընդհատ լիզելու[26] պատճառով առաջանում է մակերեսային սնկային վարակ: Իմպետիգոն (թարախային ստրեպտոկոկից և ոսկեգույն ստաֆիլոկոկից առաջացած) կարող է դրսևորվել էքսֆոլիատիվ շրթնաբորբի նման[26]:

Շրթային հերպեսը (ցուրտ ցավ) ինֆեկցիոն շրթնաբորբի տարածված պատճառ է[20]: Լատենտ հասարակ հերպեսի վարակի կրկնման ժամանակ կարող է ախտահարվել բերանի անկյունը և սխալ ախտորոշվել որպես անկյունային շրթնաբորբ: Իրականում դա շրթային հերպեսն է և երբեմն կոչվում է «անկյունային հասարակ հերպես»[27]:

Գրանուլեմատոզ շրթնաբորբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դիմաբերանային գրանուլեմատոզը շրթունքների ձևի մեծացումն է՝ չմեռուկացվող գրանուլեմատոզ (հատիկավոր) բորբոքման պատճառով, որը խանգարում է դիմաբերանային փափուկ հյուսվածքների ավշային հեղուկի դրենաժին և առաջացնում լիմֆեդեմա: Ընդհանուր առմամբ, այս շրթնաբորբը միշտ ուղեկցվում է այտուցով: Կարող է դիտվել «միջին շրթնաբորբ», որի ժամանակ շրթունքների մեջտեղի հատվածը ճեղքվում է`շուրթերի մեծացման պատճառով[28]: Անկյունային շրթնաբորբը կարող է զուգակցվել դիմաբերանային գրանուլեմատոզի հետ:

Նման վիճակ է Մելկերսոն-Ռոզենթալ համախտանիշը, որին բնորոշ է ախտահարումների հետևյալ եռյակը՝դիմային նյարդի կաթված, շրթունքների քրոնիկ այտուց և ճեղքված լեզու[29]: «Միշերի շրթնաբորբ»-ը[30] և «հատիկավոր մակրոշրթնաբորբ»-ը[31] հատիկավոր շրթնաբորբի հոմանիշներն են:

Դեղորայքային շրթնաբորբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Դեղորայքային շրթնաբորբերն առաջանում են հիմնականում Էտրետինատ, Ինդինավիր, պրոտեազայի ինհիբիտորներ, Վիտամին A և Իզոտրետինոին (ռետինոիդ դեղամիջոց) դեղորայքների օգտագործման հետևանքով[11][32]։ Հազվադեպ առաջանում են հետևյալ դեղորայքներից՝ Ատորվաստատին, Բուսուլֆան, Կլոֆազիմին, Կլոմիպրամին, Ցիանկոբալամին, Գոլդ, Մեթիլդոպա, Պսորալենս, Ստրեպտոմիցին, Սուլֆասալազին և Տետրացիկլին[11]։ Այս վիճակը, որը կոչվում է «դեղամիջոցով ինդուկցված շրթնաբորբ», բնութագրվում է շրթունքների ցավոտությամբ կամ փխրունությամբ, առանց ինդուրացիայի[15] լավ սահմանագծված շրթային խոցերի առկայությամբ: Վիճակը լինում է բերանացի ընդունման հետևանքով և անցնում է ընդունման դադարից հետո[33]։

Էքսֆոլիատիվ շրթնաբորբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էքսֆոլիատիվ շրթնաբորբի[11] ժամանակ դիտվում է կարմիր եզրագծի բորբոքում[24],որն ուղեկցվում է ցավով և կեղևի ձևավորմամբ[34]: Բնորոշվում է կերատինի[12] [24]խիտ, շագանակագույն թեփուկների անընդհատ դեսկվամացիայով: Շրթունքների վերնամաշկի կերատինային շերտում նկատվում է բջիջների արագ աճ և քայքայում, ինչպես նաև թեփուկների առկայություն[35]: Երբ այդ թեփուկները թափվում են, դրա տակ երևում է կերատինային նորմալ բջիջների շերտը[24], չնայած կարող է լինել կարմրություն և այտուցվածություն[34]: Ծագման պատճառն անհայտ է: Ծագման հազվադեպ պատճառ է վարակային հիվանդությունը[34]։ Կարող է հանդիպել սթրեսի, անհանգստության, ընկճվածության առկայությամբ կամ անձի խանգարում ունեցող որոշ մարդկանց մոտ[12][34]: Ինչ որ զեկույցում նշվել է, որ անհատների 87%-ը ունեցել է որոշակի հոգեկան խանգարում, իսկ 47% -ը`վահանաձև գեղձի դիսֆունկցիա, որն էլ, իր հերթին, կարող է բերել հոգեկան խնդիրների, օրինակ՝ դեպրեսիա[26]:

Շրթնաբորբի որոշ դեպքեր բնորոշվում են որպես «արհեստական շրթնաբորբեր» կամ «արտեֆակտային շրթնաբորբեր»[23][24][27][26] և շուրթերը կծելու ու լիզելու սովորության հետևանք են[34]։ Արտահայտվում են կեղևով և խոցերով,որոնք առաջանում են շուրթերն անընդհատ ծամելուց և լիզելուց[23]: Ոմանք համարում են, որ շրթունքները ծամելը կամ լիզելըը նյարդային տիկի ձև է[11]: Այս սովորությունը երբեմն կոչում են «պերլեշե» (ֆրանս․՝perlèche)[27]։ Բակտերիալ շրթնաբորբը զգալիորեն ավելի տարածված է երիտասարդ կանանց մոտ[23][26]:

Էքսֆոլիատիվ շրթնաբորբը կապված է եղել ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ի հետ[26]: Բուժումն իր մեջ ներառում է հետևյալ միջոցառումները՝ շուրթերը խոնավեցում և տեղային կորտիկոստերոիդների կիրառում,օրինակ՝ հիդրոկորտիզոնից մինչև կլոբետազոլ: Կան որոշ տեղեկություններ տակրոլիմուսային քսուկի օգտագործման մասին[15]։

Գեղձային շրթնաբորբ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սա փոքր թքագեղձերի բորբոքային հազվադեպ վիճակ է, որը սովորաբար արտահայտվում է ստորին շրթունքի այտուցվածությամբ և դեպի դուրս ծալմամբ : Կարող են լինել նաև խոցեր, կեղևազերծում, թարախակույտեր և սինուսային տրակտներ: Դա ձեռք բերված անկարգություն է, բայց պատճառը անորոշ է: Կասկածելի պատճառներից են արևի լույսը, ծխախոտը, սիֆիլիսը, բերանի վատ հիգիենան և գենետիկական գործոնները: Փոքր ծխատար գեղձերի բացվածքները բացվում են բորբոքված և նոսրացվում, և հնարավոր է հոսանքներից լորձաթաղանթային արտանետումներ լինեն: Նախորդ դասակարգմամբ առաջարկվում էր խիտիլիտը բաժանել 3 տիպի ՝ հիմնվելով խստության, հետագա փուլերը, որոնք ներառում են մանրէներով երկրորդային վարակ, և խոցերի ավելացում, գերբուժում և այտուցվածություն. Տիպ 1, պարզ; 2-րդ տիպ, մակերեսային գերզգայուն («Բաելիզի հիվանդություն»); and Type 3, Deep suppurative («cheilitis glandularis epostemetosa»): Cheilitis glandularis- ը սովորաբար տեղի է ունենում միջին տարիքի և տարեց տղամարդկանց մոտ, և դա կրում է քերծվածքային բջիջների քաղցկեղից չարորակ վերափոխման ռիսկ (18% -ից 35%): Վերմիլիոնեկտոմիան («շրթունքների սափրվելը») կանխարգելիչ բուժումը հետևաբար ընտրության բուժումն է:

Պլազմա

Plasma[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Cheilitis glandularis[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[15] There may also be ulceration, crusting, abscesses, and sinus tracts. It is an acquired disorder, but the cause is uncertain.[36][37] Suspected causes include sunlight, tobacco, syphilis, poor oral hygiene and genetic factors.[26] The openings of the minor salivary gland ducts become inflamed and dilated, and there may be mucopurulent discharge from the ducts. A previous classification suggested dividing cheilitis into 3 types based on severity, with the later stages involving secondary infection with bacteria, and increased ulceration, suppuration and swelling: Type 1, Simple; Type 2, Superficial suppurative ("Baelz's disease"); and Type 3, Deep suppurative ("cheilitis glandularis epostemetosa"). Cheilitis glandularis usually occurs in middle-aged and elderly males, and it carries a risk of malignant transformation to squamous cell carcinoma (18% to 35%).[26] Preventative treatment such as vermilionectomy ("lip shave") is therefore the treatment of choice.[26]

Plasma cell cheilitis[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հիմնական հոդված՝ Plasma cell gingivitis

Plasma cell cheilitis is a very rare presentation of a condition which more usually occurs on the gingiva (termed "plasma cell gingivitis") or sometimes the tongue.[38] Plasma cell cheilitis appears as well defined, infiltrated, dark red plaque with a superficial lacquer-like glazing.[15] Plasma cell cheilitis usually involves the lower lip.[38] The lips appear dry, atrophic and fissured.[26] Angular cheilitis is sometimes also present.[26]

Other causes[խմբագրել | խմբագրել կոդը]


References[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Oakley, Amanda. «Cheilitis on DermNet NZ». New Zealand Dermatological Society Incorporated. Վերցված է 26 August 2013-ին.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Schena, D; Fantuzzi, F; Girolomoni, G (Nov–Dec 2008). «Contact allergy in chronic eczematous lip dermatitis». European Journal of Dermatology. 18 (6): 688–92. doi:10.1684/ejd.2008.0520 (inactive 2020-01-02). PMID 18955202.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ DOI inactive as of Հունվար 2020 (link)
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Braun-Falco, O. (2000). Dermatology : with 281 tables (2., completely rev. ed.). Berlin [u.a.]: Springer. էջ 1166. ISBN 9783540594529.
  4. ↑ 4,0 4,1 Alexander A. Fisher (2008). Fisher's Contact Dermatitis. ISBN 9781550093780. Վերցված է 2014-04-21-ին.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Thappa, Devinder Mohan (2012). Clinical pediatric dermatology. Noida, Uttar Pradesh, India: Elsevier. ISBN 9788131231555.
  6. ↑ Bork, Konrad (1996). Diseases of the oral mucosa and the lips (English ed.). Philadelphia, Pa. [u.a.]: Saunders. էջ 10. ISBN 9780721640396.
  7. ↑ 7,0 7,1 Cohen, Bernard A. (2013). Pediatric Dermatology (Fourth ed.). Elsevier Health Sciences. էջ Chapter 9.2. ISBN 9781455737956.
  8. ↑ [1] Արխիվացված Մարտ 20, 2012 Wayback Machine
  9. ↑ "Journal of the American Academy of Dermatology", Volume 56, Issue 2, Pages AB94 – AB94
  10. ↑ 10,0 10,1 Jeske, Arthur H. Drugs in Dentistry by Mosby (10th ed.). Elsevier India. էջ 22. ISBN 9788131229064.
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 Scully C (2013). Oral and maxillofacial medicine : the basis of diagnosis and treatment (3rd ed.). Edinburgh: Churchill Livingstone. էջեր 182, 183, 223–225, 401. ISBN 9780702049484.
  12. ↑ 12,0 12,1 12,2 12,3 Tyldesley WR, Field A, Longman L (2003). Tyldesley's Oral medicine (5th ed.). Oxford: Oxford University Press. էջ 66. ISBN 978-0192631473.
  13. ↑ «Angular Cheilitis, Part 1: Local Etiologies» (PDF). www.skinandallergynews. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013-12-16-ին. Վերցված է 2014-04-21-ին.
  14. ↑ Dyall-Smith, Delwyn. «Eczematous cheilitis on DermNet NZ». New Zealand Dermatological Society Incorporated. Վերցված է 26 August 2013-ին.
  15. ↑ 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 James, William D.; Berger, Timothy G.; և այլք: (2006). Andrews' Diseases of the Skin: Clinical Dermatology. Saunders Elsevier. էջեր 795–797. ISBN 978-0-7216-2921-6.
  16. ↑ 16,0 16,1 Lim, SW; Goh, CL (December 2000). «Epidemiology of eczematous cheilitis at a tertiary dermatological referral centre in Singapore». Contact Dermatitis. 43 (6): 322–6. doi:10.1034/j.1600-0536.2000.043006322.x. PMID 11140381.
  17. ↑ "Balsam of Peru induced contact allergy" DermatitisFacts.com. Date of publication: Unknown. Accessed: October 11, 2007
  18. ↑ Dyall-Smith, Delwyn. «Contact cheilitis and other reactions involving the lips of musicians on DermNet NZ». New Zealand Dermatological Society Incorporated. Վերցված է 26 August 2013-ին.
  19. ↑ Ruiz-Hornillos, FJ; Alonso, E; Zapatero, L; Pérez, C; Martínez-Molero, I (April 2007). «Clarinetist's cheilitis caused by immediate-type allergy to cane reed». Contact Dermatitis. 56 (4): 243–5. doi:10.1111/j.1600-0536.2007.00976.x. PMID 17343632.
  20. ↑ 20,0 20,1 20,2 20,3 20,4 Kanerva L, Elsner P, Wahlberg JE, Maibach HI, eds. (2000). Handbook of occupational dermatology. Berlin: Springer. էջ 258. ISBN 978-3540640462.
  21. ↑ Dyall-Smith, Delwyn. «Pigmented contact cheilitis on DermNet NZ». New Zealand Dermatological Society Incorporated. Վերցված է 26 August 2013-ին.
  22. ↑ Delwyn Dyall-Smith (2014-01-26). «Allergic contact cheilitis». DermNet NZ. Վերցված է 2014-04-21-ին.
  23. ↑ 23,0 23,1 23,2 23,3 Aydin, Erdinc; Gokoglu, Ozgur; Ozcurumez, Gamze; Aydin, Hakan (1 January 2008). «Factitious cheilitis: a case report». Journal of Medical Case Reports. 2 (1): 29. doi:10.1186/1752-1947-2-29. PMC 2266766. PMID 18226274.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link)
  24. ↑ 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 Daley, TD; Gupta, AK (April 1995). «Exfoliative cheilitis». Journal of Oral Pathology & Medicine. 24 (4): 177–9. doi:10.1111/j.1600-0714.1995.tb01161.x. PMID 7540205.
  25. ↑ Q. Ashton Acton (2013). Stomatitis: New Insights for the Healthcare Professional: 2013 Edition: ScholarlyBrief. ScholarlyEditions. ISBN 9781481662260.
  26. ↑ 26,00 26,01 26,02 26,03 26,04 26,05 26,06 26,07 26,08 26,09 26,10 26,11 26,12 Neville BW, Damm DD, Allen CA, Bouquot JE (2002). Oral & maxillofacial pathology (2nd ed.). Philadelphia: W.B. Saunders. էջեր 141, 142, 163, 689, 713. ISBN 978-0721690032.
  27. ↑ 27,0 27,1 27,2 Park, KK; Brodell, RT; Helms, SE (June 2011). «Angular cheilitis, part 1: local etiologies» (PDF). Cutis; Cutaneous Medicine for the Practitioner. 87 (6): 289–95. PMID 21838086. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013-12-16-ին. Վերցված է 2013-08-26-ին.
  28. ↑ Leão, JC; Hodgson, T; Scully, C; Porter, S (Nov 15, 2004). «Review article: orofacial granulomatosis». Alimentary Pharmacology & Therapeutics. 20 (10): 1019–27. doi:10.1111/j.1365-2036.2004.02205.x. PMID 15569103.
  29. ↑ Rose, AE; Leger, M; Chu, J; Meehan, S (Oct 15, 2011). «Cheilitis granulomatosa». Dermatology Online Journal. 17 (10): 15. PMID 22031641.
  30. ↑ Oudrhiri, L; Chiheb, S; Marnissi, F; Zamiati, S; Benchikhi, H (2012). «Successful treatment of Miescher's cheilitis in Melkersson-Rosenthal syndrome with betamethasone injections and doxycycline». The Pan African Medical Journal. 13: 75. PMC 3567407. PMID 23397029.
  31. ↑ Khadir, K; Hali, F; Tirhazouine, I; Zamiati, S; Laraqui, A; Lakhdar, H; Benchikhi, H (January 2013). «[Granulomatous macrocheilitis: 19 cases]». Annales de Dermatologie et de Vénéréologie. 140 (1): 56–8. doi:10.1016/j.annder.2012.10.597. PMID 23328362.
  32. ↑ Amichai, Boaz; Shemer, Avner; Grunwald, Marcelo H. (2006). «Low-dose isotretinoin in the treatment of acne vulgaris». Journal of the American Academy of Dermatology. 54 (4): 644–646. doi:10.1016/j.jaad.2005.11.1061. PMID 16546586.
  33. ↑ Mackie, BS (February 1967). «Drug-induced ulcer of the lip». The British Journal of Dermatology. 79 (2): 106–10. doi:10.1111/j.1365-2133.1967.tb11465.x. PMID 6019100.
  34. ↑ 34,0 34,1 34,2 34,3 34,4 34,5 Treister NS, Bruch JM (2010). Clinical oral medicine and pathology. New York: Humana Press. էջեր 47, 48, 144. ISBN 978-1-60327-519-4.
  35. ↑ "Exfoliative Cheilitis: Report of a Case" Journal of the Canadian Dental Association. Date of publication: Sept 2007. Volume 73, No. 7
  36. ↑ Journal of the American Academy of Dermatology, Volume 54, Issue 2, Pages 336–337 P. Carrington, T. Horn
  37. ↑ Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. էջ 1052. ISBN 978-1-4160-2999-1.
  38. ↑ 38,0 38,1 Janam, P; Nayar, BR; Mohan, R; Suchitra, A (January 2012). «Plasma cell gingivitis associated with cheilitis: A diagnostic dilemma!». Journal of Indian Society of Periodontology. 16 (1): 115–9. doi:10.4103/0972-124X.94618. PMC 3357019. PMID 22628976.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ չպիտակված ազատ DOI (link)
  39. ↑ Chi, AC; Neville, BW; Krayer, JW; Gonsalves, WC (Dec 1, 2010). «Oral manifestations of systemic disease». American Family Physician. 82 (11): 1381–8. PMID 21121523.
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մասնակից:Lilithh3/Ավազարկղ&oldid=6733614» էջից