Հարրի Փոթերը և Կրակի գավաթը ֆենտեզի գիրք է գրված անգլիացի գրող Ջոան Ռոուլինգի կողմից, որը չորրորդն է Հարրի Փոթերի արկածների մասին գրքերի շարքում։ Անգլիայում հրատարակվել է 2000 թվականին։ Գիրքը ստացել է «Հյուգո» մրցանակը 2001 թվականին։

2005 թվականին նկարահանվել է «Հարրի Փոթերը և կրակի գավաթը» ֆիլմը, ռեժիսոր Մայք Նյուել։

Հակիրճ բովանդակություն

Հարրին արդեն չորրորդ տարին մեկնում է Հոգվարթս, որտեղ էլ իմանում է, որ տեղի է ունենալու «Երեք կախարդների միջև մրցաշար»։ Կրակի գավաթը նետում է նաև իր անունը և մրցաշարին մասնակցելով բազմաթիվ փորձությունների է ենթարկվում ի վերջո հաղթելով մրցաշարը և հավերժ փառքի արժանանալով։ Վերադառնում է Վոլդեմորը սկսվում է նոր շրջան։

Սյուժե

Գրքի գործողությունները սկսվում են 2020 թվականի ամռանը, նախորդ գրքի գործողություններից մեկ ամիս անց։

Գիրքը բացվում է Հարրի Փոթերի երազի մեջ, որի մեջ լորդ Վոլդեմորը թուլացել է, բայց դեռ ոչխար է, և նրա օգնական Փիթեր Փեթիգրյուն «Պոչավորը» քննարկում են գաղտնի ծրագրերի մասին և պատահաբար այդ խոսակցությունը լսում է այգեպան Ֆրենք Բրայսը, որը Վոլդեմորի կողմից սպանվում է։ Հարրին արթնանալով զգում է իր սպիի ցավը և որոշում է դիմել Սիրիուսին՝ իր կնքահորը։ Հարրին նաև պատրաստվում է մեկնել Վիզլիների մոտ, որոնք նրան հրավիրել էին Քվիդիչի աշխարհի գավաթի եզրափակիչ խաղը դիտելու համար։ Չնայած Դրզլիների անհամաձայնությանը, Հարրին գնում է Ուիզլիների մոտ և հանդիպում իր ընկերների՝ Ռոնի և Հերմայոնեի հետ։ Խաղի եզրափակիչ փուլում Հարրին հանդիպում է Հափլփաֆի ֆակուլտետի թիմի Սեդրիկ Դիգգորիի հետ, իսկ Ֆրեդն ու Ջորջ Ուիզլիները նույնիսկ նրանք խաղադրույք են կատարում խաղի արդյունքների վրա։ Սակայն, փայլուն եզրափակիչից հետո, Վոլդեմորի հետևորդները հարձակվում են, նրանք չէին ընկալում իրենց անկումը առաջնորդի կործանումից հետո։ Նրանք շուրջը վերածում են քաոսի և խուճապի են մատնում բոլորին, վրաններ քանդում և պատանդ վերցնում կախարդներին։ Մի սև նշան է վառվում երկնքում, Վոլդեմորի խորհրդանիշը, որը Տիրոջ անկումից հետո երկար տարիներ չի հայտնվել երկնքում։

Քավության նոխազը Վինքին է, որը ծառայում է որպես նախարարական սպա, Բարթեմիուս Քրաուչին, և իբր Սև Կմախք կախարդությունը իրականացնելու համար նրան հանում է տնից դուրս։ Հերմայոնին, հասկանալով Վինքիի դեմ իրականացված անարդարությունը, սկսում է խոսել տան էլֆերի իրավունքների պաշտպանության մասին, հիշեցնելով Դոբիի օրինակը, բայց շատերը թերահավատորեն են վերաբերվում իր գաղափարին և չեն ընկալում։ Հոգվարթսի ճանապարհին Հարրին և նրա ընկերները մշտապես լսում են պարոն Ուիզլիից սպասվող որոշ իրադարձությունների մասին, որոնք նրանք իմանում են միայն դպրոցում, սա կախարդական մրցակցություն է «Հոգվորթս», «Բոբեթոն» և «Դուրմսթրենգ» դպրոցների միջև, որը հայտնի են որպես «Եռյակի Մրցամարտ»։ Տարիներ շարունակ մրցակցության ընթացքում զոհերի թվի և հակամարտությունների պատճառով մրցաշար չէր անցկացվում, սակայն Մոգության նախարարությունը կրկին որոշեց անցկացնել այս մրցաշարը։ Սակայն 1 տարեկանից բարձր մրցակիցները կմրցեն, ըստ երեք փուլերի արդյունքների, մեկը կլինի մրցանակակիր և կստանա մրցաշարի գավաթը և հազար գալեոն` որպես մրցանակ։

Սև ուժերից պաշտպանության ուսուցիչը Ալասթոր (խևաչք) Մուդին էր։ Նա չի հապաղում ցույց տալ, որ օրենքով արգելված անբարեխիղճ կախարդաքները` Ներկայացման (Imperius), ցավալի խոշտանգումների (Cruciatus, այս հեգնանքը սկսում է Նեվիլ Լոնգբոթոմի հիստերիան) և Ավադա Քեդավրա (սպանություն, ոչ ոք չի փախչում պատմության ընթացքում, բացառությամբ որևէ մեկի պատմության) Հարրի Փոթթերի, և հենց այն ժամանակ, երբ Վոլդեմորը կիրառել է նա չի մահացել։ Խևաչքը ցույց է տալիս իր սառը վարքը և իշխանությունը, երբ մեկ այլ ծեծկրտուքից հետո Դրաքո Մալֆոյը վերածվում է կզաքիսի, և նույնիսկ Սևերուս Սնեյփը անկեղծորեն վախենում է նրանից։ Մինչդեռ Հելոուինին այցելում են դպրոցների պատվիրակություններ տնօրենների հետ, Բոբեթոնի մադամ Մաքսիմը և Դուրմսթրենգի տնօրեն Իգոր Կարկարոֆը:Դուրմսթրենգի աշակերտների շարքում առանձնանում է նաև Վիկտոր Քրամը, ով խաղացել է Քվիդիչի առաջնությունում, և արդեն դարձել է համաշխարհային աստղ։ Յուրաքանչյուրը անուններ է գցում գավաթին. Ֆրեդին և Ջորջին, գավաթը տապալելու փորձերը վերջանում են։ Վերջում գավաթը հայտարարում է երեք «չեմպիոնների» կամ մրցաշարի մասնակիցների անունները. Վիկտոր Քրամը Դուրմսթրենգից, Ֆլոր Դելաքուրը Բոբեթոնից, Սեդրիք Դիգգորին «Հոգվորթսից»։

Սակայն, գագաթնակետին, Գավաթը նետում է Harry Potter անունը, որը ցնցում է բոլորին։ Այն մեղադրանքները, որ նա իր անունը գցել է գավաթին կամ խնդրել որևէ մեկին սկսեց դեպի Հարրին, և անկախ նրանից, թե որքան Հարրին փորձում է արդարացնել իրեն, ոչ ոք չի հավատում նրան։ Ռոնը դադարում է խոսել Հարրիի հետ, մեղադրելով նրան ունայնության և փառքի արժանանաու ցանկության համար։ Եվ միայն Հերմայոնին գիտակցում է, որ Հարրին անմեղ է, բայց չի կարող որևէ բան ապացուցել։ Մրցաշարը լուսաբանող լրագրող Ռիտա Սքիթերը կրակի վրա ավելացնում է բենզին, հրատարակում է Հարրի Փոթերի մասին հնարված պատմությունները և սխալ կերպով ներկայացնում է թե ինչ է կատարվում նրա հետ։ Նախքան առաջին առաջադրանքը, Հարրին գաղտնի սովորել է Հագրիդից, որ նրանք պետք է դրակոններից պետք է ընտրել նրանց կողմից պաշտպանված ոսկե ձվերը և այդ գաղտնիքի մասին իմանում են դպրոցի տնօրենները, և Հարրին որոշում է պատմել Սեդրիքին գաղտնիքի մասին։ Առանց Ալասթոր Մուդի ակնարկըով հասկանում է, թե ինչպես հաղթահարել վիշապին, և իր ցախավելի վրա թռիչքի շնորհիվ «Փոթորկը» խաբում է վիշապին և վաստակում է բարձր միավորներ ժյուրիից։ Առաջին նշանակումից հետո Ռոնը հասկանում է Հարրիին, ընդունելով իր սխալը։ Երկրորդ խնդիրը, ինչպես կազմակերպիչները բացատրում են, թաքնված են ոսկե ձվի մեջ, որը վիշապի պահակները, բայց բացվելուց հետո այս ձուն տհաճ հեգնանք է տալիս, որը բացարձակապես ոչ մի իմաստ չունի։

Սուրբ Ծնունդի համար կազմակերպվում է պարահանդես, որտեղ Հարրին գնում է Պարվատի Պատիլի հետ, Ռոնն իր քրոջ Պադմայկ, Սեդրկը հետ Չու Չանի հետ; Հերմայոնեն Վիկտոր Քրամի հետ։ Ռիտա Սքիթեր շարունակում է տարածել բամբասանք, մի քանի սկանդալներ են տեղի ունենում. Ռոնը զայրանում է, որ Հերմինոնան իր հետ չի գնացել. Սեդրկը իր օգնությունն է առաջարկում Հարրիին ձվի հետ կապված խնդիրը լուծելու մեջ, սակայն Չուի նախանձի պատճառով պարզապես չի լսում խորհրդին։ Այնուամենայնիվ, ժամանակի ընթացքում Հարրին որոշում է հետևել Սեդրիկի խորհուրդը և լոգարանում երեցներին պարզել, երկրորդ խնդիրը կլինի Սև Լճակի ստորին հատվածում, որտեղ մասնակիցները պետք է լճին խորքին մոտենան մարդուն ով իրենց համար թանկ է։ Խնդիրն այն է, որ Հարրին պարզապես չգիտի, թե ինչպես շնչել ջրում, և այն միայն այն օրվանից սկսած հանձնարարության Նևիլն օգնում է նրան, առաջարկելով վերցնել Ջրախոտ, որոնք օգնում են շնչել Ջրում.

Հարրին հաջողությամբ հաղթահարում է երկրորդ խնդիրը` փրկելով ոչ միայն Ռոնին, այլև ևս մեկ աղջկա` Ֆլորի քրոջը` Գաբրիելին, որի նկատմամբ։ Հարրիի կատարած արարքը գնահատվում է շատ բարձր դատավորի կողմից, և նրա հեղինակությունը չեմպիոնների աչքում զգալիորեն բարձրանում է։ Սքիթերը շարունակում է գրել, և Կարկարովը սկսում է ակնարկել Սնեյփին, որ որոշ դժվարություններ տեղի կունենա շուտով. Պատահականորեն, Հարրին Դամբլթորի գրասենյակում գտնում է Օմութի հիշողությունը և իմանում, որ Իգոր Կարկարովը անցյալում մահացավ ու փոխարենը համաներմամբ փոխարինեց Մեջիքի նախարարությանը, այդ թվում` Սեվերուս Սնեյփին, որը Դամբլդորը համարում է անմեղ։ Պարզվում է, որ Բարտեմիոս Կռուչի որդին և նրա ամուսինները Լեսթրեյնջն գրեթե խոշտանգել է Նեվիլ Լոնգբոթոմի ծնողների մահվան համար, որոնց համար նա գնացել է Ազկաբանի և այնտեղ մահացել է։ Ահա թե ինչու Քլորիատուսի ծուղակը պատճառ դարձավ, որ Նևիլը դառնա հիստերիկ, և նա երբեք չի խոսել իր ծնողների մասին։ Սևերուսից և Դամբլդորի հիշողություններից, Հարրին սովորում է, որ շատ Մահկացուներ են փորձել և ինչ-որ կերպ արդարացվել են Վոլան դե Մորտի անկումից հետո` հնարավորություն ստանալով բարելավել նոր հասարակության մեջ խաղաղ ժամանակ։

Հարրին պատրաստվում է երրորդ նշանակմանը, երբ պարոն Քրաուչը հարձակվում է Վիկտոր Քրամի վրա, որն անընդհատ վտանգ է ներկայացնում և Վոլան դե Մորտի վերադարձը։ Պարոն Քրաուչին Հարրին մի քանի անգամ տեսել է Ալաստորի Գրումի գրասենյակում քարտեզի վրա։ Գրյումը խոստանում է զբաղվել դրանով, որոշ ժամանակով վերցնելով ամրոցի քարտեզը` հետևելու, թե ինչ է տեղի ունենում։ Որոշ վճռական երրորդ հանձնարարությունում Հարրին և Սեդրիկը ստանում են գավաթը, սակայն որոշում են այն միասին վերցնել, ցույց տալով, որ նրանք հաղթել են Հոգվարթսի համար, և ոչ թե զուտ իրենց համար։ Այնուամենայնիվ, գավաթը տանում է նրանց գերեզմանատուն, որտեղ Փիթր Փեթիգյուն սպանում է Սեդրիկին և Հարրիի շղթաները դեպի գերեզման, կատարելով ծիսակարգ, Վոլան դե Մորտին վերակենդանացնելու համար։ Սև Լորդը կանչում է իր համախոհներին այդ թվում Դրակոյի հորը, Լյուցիուս Մալֆոյին, խոստանալով 13 տարի առաջ պարտվածության համար նրանց հետ վրեժխնդիր լինել և Հարրիին մենամարտի հրավիրեց։ Մենամարտը հանգեցնում է այն բանի, որ կախարդական ճառագայթները բախվում են և ստեղծում են ազդեցություն, ցույց տալով վերջին զարմանահրաշները Վոլան դի Մորտի գայլից - այսպիսին է Վոլան դե Մորդիի կողմից սպանվածների հոգիները, սկսած Սեդրիկիցց և ավարտվում Հարրիի ծնողների հետ։ Հարրին կարողանում է գերեզմանից փախչել, վերցնել Սեդրիկի մարմինը և Հրե Գավաթը։ Խոժոռ Աչքը Հարրիին տանում է իր գրասենյակին և բացահայտում ճշմարտությունը։ Սակայն մինչ Խոժոռ Աչքը որոշեց ավարտել այն, ինչը չի արվել գերեզմանոցում, Դամբլդորը, Մկգոնագալն ու Սնեյփը նրան բռնեցին և ցույց տվեցին, որ նա անխնա է, որի անունն է Բարտեմիուս Կռուչ Ջր. Պարոն Քրուչի որդին կեղծվեց նրա մահը և սպանել էր համառ հորը, որը փորձել էր նախազգուշացնել Դամբլդորին առաջացող սպառնալիքի մասին, և վերածնող խմորի շնորհիվ նա վերածվեց Գրյում և սովորեցրեց ընդօրինակել նրան։ Իրական Գրյումը այս պահին ամբողջությամբ թաքցնում է սունդուկում։ Ցավոք, Քրաուչը, փաստորեն, մահանում է Դեմենթորների համբույրից հետո, և առանց նրա ցուցմունքի, Կնոջ Կոռնելիոս Ֆաջը չի ցանկանում հավատալ Հարրիի և Դամբլդորի պատմությանը գերեզմանատան մասին տեղի ունեցածի մասին։ Լրագրող Ռիտա Սկտետերը պարզվում է, որ աննկարագրելի է, դառնալու է կոծոծ (այս պատկերով, նա հեշտությամբ կարող է լսել որևէ մեկին), և որպես պատիժ իր գործողությունների համար, Հերմայոնեյի ճնշման ներքո նա այլևս ոչինչ չի գրի առնվազն մեկ տարի։

Հարրին ճանաչվել է մրցաշարի երկարաձգման պատճառը, սակայն դա չի տխրեցնում նրան նրան. Վոլան դե Մորը վերադարձել է, և Սեդրիկը մահացել է:Հարրին այդ փաստից շատ ուրախ է։ Դամբլդորը նամակներ է ուղարկում բոլոր իր հին մեռած ծանոթներին, խնդրելով պատրաստվել Վոլան դե Մորտի և նրա հարազատների դեմ առաջիկա պատերազմին, միաժամանակ ճշմարտությունը պատմելով ուսանողներին և հորդորում նրանց մոռանալ հին բաժինները։ Օտարերկրյա հյուրերի հետ զետեղելուց հետո, Հարրին իր գլուխը տալիս է Ֆրեդին և Ջորջին, իրենց բիզնեսի համար, կախարդական զվարճանքի խանութի կտուրին դնելու համար։

Գրքի պատմությունը

Հարրի Փոթերը և Կրակի գավաթը; անգլ.՝ Harry Potter and the Goblet of Fire
Հեղինակ	Ջոան Ռոուլինգ
Անվանվել է	Հարրի Փոթեր և Կրակի գավաթ
Տեսակ	գրական ստեղծագործություն
Ժանր	ֆենթեզի և արկածային
Բնօրինակ լեզու	անգլերեն
Կերպար(ներ)	Հարրի Փոթեր, Հերմայոնի Գրեյնջեր, Սեդրիկ Դիգգորի, լորդ Վոլան դե Մորտ, Փիթեր Փեթիգրյու, Ֆլոր Դելակուր, Ալբուս Դամբլդոր, Բարթի Քրաուչ, Բարթի Քրաուչ Կրտսեր, Վիկտոր Քրամ և Ռոն Ուիզլի
Ստեղծման տարեթիվ	հուլիսի 8, 2000
Նկարագրում է	Հարրի Փոթերի աշխարհ
Շարք	Հարրի Փոթեր
Նախորդ	Հարրի Փոթերը և Ազքաբանի բանտարկյալը
Հաջորդ	Հարրի Փոթերը և Փյունիկի միաբանությունը
Երկիր	Միացյալ Թագավորություն
Հրատարակման տարեթիվ	հուլիսի 8, 2000 և 2000
Թարգմանիչ հայերեն	Ալվարդ Ջիվանյան
Պարգև(ներ)	Հյուգոյի մրցանակ լավագույն վեպի համար (2001)

«Հրե Գավաթը» գրքի հասած հաջողությունները գրեթե երկու անգամ ավելի մեծ էր, քան առաջին երեք գրքերից որևէ մեկը։ Ջոան Ռոուլինգը ասաց, որ նա գիտեր որ դա տեղի ունենալու, բայց ուշադիր է եղել վերջին գլուխները ավարտելիս, որպեսզի ընթերցողները չշփոթվեն վերջին գլուխները կարդալիս։ Շնորհիվ այն բանի, որ Հարրին անցել է հասունացման շրջանի, նրա հորիզոններն ու աշխարհը զգալիորեն ընդլայնվել են ամեն մի իմաստով, ուստի հասունացավ կախարդական աշխարհի մասին ավելի հստակեցնելու անհրաժեշտությունը։ Մինչև 2000 թ. Ապրիլին գիրքը չուներ աշխատանքային վերնագիր. Տարբերակներն էին «Անիծված բախտի մրցաշարը» և «Երեք կախարդների միջև մրցաշար», սակայն Ռոուլինգը ընտրեց «Հրե գավաթը»։

Սկզբում գիրքը պետք է նշել Վասիլի ընտանիքի բարեկամը, Մալֆալի անունով, ենթադրեց, որ նա կդառնար «Արթուր Ուեսլիի զարմիկի դուստրը, հաշվապահը» (Ռոն Ուիզլիի խոսքով, այն առաջին գիրքում է անցնում)։ Ակնկալվում էր, որ այս հաշվապահը, որն անցյալում ուժեղ վիճաբանություն էր ունեցել Արթուրի և Մոլլի Ուայսլիի հետ, կփորձի հաշտեցնել և Արթուրից խնդրելու իր դստեր կախարդական աշխարհի բոլոր ավանդույթները սովորելուց առաջ, մինչև նա անցնում է Հոգվարթս։ Սակայն այդ հերոսուհին ստիպված էր լքել, և նրա առանձնահատկություններից շատերը տեղափոխվեցին սկանդալային լրագրող Ռիտա Սկտերերին։ Ընդհանուր առմամբ, ըստ Ռուլինգի, գիրքը շատ դժվար էր նրա համար, քանի որ սյուժեում հայտնվել են բազմաթիվ անցքեր, իսկ Սև Մարկի իններորդ գլուխը պետք է վերագրեր 13 անգամ։

Ջոֆ Ջենսենը, որը Ռոուլինգի 2000 թ. Entertainment Weekly- ի հարցազրույցը հրապարակել է, նշեց բոլոր յոթ գրքերի և չորրորդի ներառյալ հիմնական թեման նախապաշարմունքների թեման։ Վոլանի դե Մորտի հետևորդները «մաքուր արյուն» գաղափարի խիստ ֆանատիկաներ են, և Հերմինոնան փորձում է կոտրել Հոգվարթսի տան էլֆերի ստերեոտիպը, ովքեր դպրոցում անվճար աշխատում են և արժանի են ավելի լավ վերաբերմունքի։ Ռոուլինգը բացատրեց, որ իր գիրքը ցանկանում է ոչնչացնել կարծրատիպը, «որ նրանք ովքեր ինձնից տարբեևվում են, չար են» և ապացուցում է, որ ճնշվածները չպետք է վիճեն միմյանց հետ, բայց մնան միասին։ Նա գրքում ընդգրկեց հավասարության այս գաղափարը, քանի որ 14 տարեկանում երեխաները արդեն մտածում են նման անարդարության մասին։

Ռոուլինգի այս գիրքը նվիրված էր իր հայրը Փիթեր Ռոուլինգին, որի հետ շատ բարդ հարաբերություններ ունեին, պատճառը, որ 2003 թվականին Փիթերը փորձեց վաճառել Հրե գավաթի պատճենը, որը նվիրեց իր դստերը (2000 թ.)։

Հրապարակումը և Արձագանքները

Վաճառք

2000 թ. Հուլիսի 8-ին, շաբաթ օրը, գիրքը վաճառքի է հանվել Մեծ Բրիտանիայում և ԱՄՆ-ում. Այն երեխաների համար առավել հարմար ժամանակ էր։ Սկզբում տպագրվել է ավելի քան 5 միլիոն օրինակ, ԱՄՆ-ում առաջին շաբաթվա ընթացքում վաճառվել է մոտ 3 միլիոն օրինակ։ FedEx-ը պահանջել է 9 հազար բեռնատար և 100 օդանավ, գրքերի առաքման համար։ Որոշ հրատարակություններ սխալմամբ հայտարարեցին, որ Ջեյմս Փոթերը սպանվել է ավելի ուշ, քան Լիլի Փոթերը, սակայն դա ուղղվում է վերատպությունների։

Գիրքը գովազդելու համար Bloomsbury-ը ձեռք է բերել հատուկ գնացք, որը տեղափոխվել է Լոնդոնում գտնվող Կինգս Քրոսոից՝ դեպի Շոտլանդական Պերտ երկաթուղային կայարան։ Ռոուլինգը գնաց գնացքով, և այդ ժամանակ էլ տվել է ստորագրված գրքեր, ինչպես նաև լրատվամիջոցների և հրատարակչությունների ներկայացուցիչներ։ Գնացքը անցել է 2000 թ. Հուլիսի 8-ից մինչև հարթակ 1-ից մինչև Կինգս Քրոսս, որտեղ հատուկ տեղադրվել է «9 3/4» մակագրությամբ փոքր ափսե, այնուհետև անցնելով երթևեկելի Դիդկո-Սևերն-Վելի-Քրու-Մանչեսթ-Պիկադադի-Բրեդֆորդ-Յորք- ազգային երկաթուղու Թանգարան - Նյուքասլ - Էդինբուրգ - Ուիվերլի - Պերտ և հուլիսի 11 - ին ժամանեց Պերտ։ Արևմտյան երկրի թիվ 34027 լոկոմոտիվը, որը կոչվում էր «Taw Valley», հատուկ ներկված էր կարմիրով, և շրջագայության ավարտից հետո այն կարտադրվի կանաչ (ամեն ինչ վճարել էր Bloomsbury-ի կողմից)։ Ավտոմեքենան կազմված էր քնած մեքենայից, վերջում դիզելային լոկոմոտիվը։ Այս ուղևորությունը ավելի մեծ ուշադրություն է գրավում, քան նույն շաբաթվա «Թոմաս և մոգական երկաթուղին» ֆիլմի թողարկումը։

Քննադատություն

Շատ քննադատներ ջերմորեն ողջունեցին սերիայի չորրորդ գիրքը։ Սթիվեն Քինգը The New York Times- ի սյունակում նշել է բազմաթիվ երկրորդական պատմություններ և հումոր, չնայած որ նա ճանաչում է, որ գիրքը առավել հարմար է դեռահասների համար։ Kirkus Reviews- ը գիրքը անվանեց «ևս մեկ պատմություն կախարդությունների մասին», որը կարող է թվալ ավելի քիչ, քան իրականում, բայց դրանք չեն տպավորվել ավարտից։ Մարթա Փարավանոն ներկայացրեց The Horn Book ամսագրի խառը վերանայում, ասելով, որ մեկ գիրք կցուցադրի բավականին մեծ և կախվածություն, իսկ մյուսը անհամապատասխան և ծանրաբեռնված է հարվածներով։ Հրատարակիչների շաբաթաթերթը նշում է, որ գրքույկը իրական թրիլեր է, քանի որ այն բազմիցս դողում է առավել ուշադիր ընթերցողներին և նրանց կեղծ քրտինքի մեջ է բերում իսկական ոճիրին հայտնաբերելու և հմտորեն թաքցնում գաղտնիքների բանալիները։ Ջոան Աքոսելլան The New Yorker թերթում նշել է, որ մթնոլորտը հետագայում դառնում է ավելի մուգ և մութ, և Ռոուինգի ներդրած էներգիան ավելի ու ավելի շատ է ցնցվում։

CNN- ի լրագրող Քրիստին Լեմմերմանը նշել է, որ գիրքը հրաշալի գրականության օրինակ չէ, քանի որ սկզբում չափազանց շատ ժամանակ էր հատկացվել նախորդ ապառիկներից հայտնի հիմնական կերպարներին ներկայացնելուն, թեև Ռոուլինգը հետագայում կարողանում է նոր կերպարներ ներկայացնել։ Շարլ Թեյլորը Salon.com- ում որպես ամբողջություն դրականորեն արձագանքեց այն հանգամանքին, որ մթնոլորտը, որտեղ գործողությունը զարգանում է, փոխվել է կերպարները։ Kristen Baldwin- ը գովել է Entertainment Weekly- ի գիրքը հերոսների լավ զարգացման համար, սակայն զգուշացրել է, որ գագաթնակետը կարող է դառնալ «մղձավանջային գործարան» երիտասարդ ընթերցողների համար։

Արտաքին հղումներ