Jump to content

Խոսե Կարլոս Մարիատեգի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Խոսե Կարլոս Մարիատեգի
իսպ.՝ José Carlos Mariátegui La Chira
Դիմանկար
Ծնվել էհունիսի 14, 1894(1894-06-14)[1] կամ հունիսի 14, 1895(1895-06-14)[2]
ԾննդավայրMoquegua, Պերու[3]
Մահացել էապրիլի 16, 1930(1930-04-16)[1][2]
Մահվան վայրԼիմա, Պերու[3]
ԳերեզմանՊաստոր Մաթիաս Մաեստրո գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Պերու
Մասնագիտությունլրագրող, սոցիոլոգ, հրատարակիչ, քաղաքական տեսաբան, ակնարկագիր և քաղաքական գործիչ
ԱշխատավայրLa Prensa?
ԱմուսինAnna Chiappe?
ԿուսակցությունPeruvian Communist Party?
ԵրեխաներSandro Mariátegui? և Javier Mariátegui?
Ստորագրություն
Изображение автографа
 José Carlos Mariátegui Վիքիպահեստում

Խոսե Կարլոս Մարիատեգի Լա Չիռա (իսպ.՝ José Carlos Mariátegui La Chira, հունիսի 14, 1894(1894-06-14)[1] կամ հունիսի 14, 1895(1895-06-14)[2], Moquegua, Պերու[3] - ապրիլի 16, 1930(1930-04-16)[1][2], Լիմա, Պերու[3]), պերուացի քաղաքական գործիչ, հասարակագետ, գրաքննադատ։

1918 թվականից մասնակցել է բանվորական շարժմանը, 1919 թովականին արտաքսվել երկրից, մեկնել Եվրոպա։ Ներկա է եղել Իտալիայի կոմկուսի հիմնադիր համագումարին (1921) և 1922 թվականի Ջենովայի կոնֆերանսին։ Վերադառնալով Պերու (1923)՝ պրոպագանդել է մարքսիզմ-լենինիզմ։ Առաջիններից մեկը տվել է Լատինական Ամերիկայի պատմության և մշակույթի մարքսիստական վերլուծությունը։ Մարիստեգին նպաստել է Լատինական Ամերիկայում խորհրդային գրականության ժողովրդականացմանը։ 1926 թվականից հրատարակել է «Ամաուտա» («Amauta», մինչև 1930 թվականը) հանդեսը, որի շուրջ համախմբել է մայրցամաքի բազմաթիվ մշակութային գործիչների, 1928 թվականից՝ «Լաբոր» («Labor») բանվորական թերթը։ 1928 թվականին հիմնել է Պերուի կոմկուսը (մինչև 1930 թվականը կոչվել է սոցիալիստական), եղել դրա առաջին գլխավոր քարտուղարը։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Педагоги и психологи мира (ռուս.) — 2012.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #118781901 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Խոսե Կարլոս Մարիատեգի» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 7, էջ 320