Էմանուելիս Զինգերսիս

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Էմանուելիս Զինգերսիս
Դիմանկար
Ծնվել էհուլիսի 16, 1957(1957-07-16) (66 տարեկան)
ԾննդավայրԿաունաս, Լիտվական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն Լիտվա
ԿրթությունՎիլնյուսի համալսարան
Մասնագիտությունքաղաքական գործիչ
ԱշխատավայրՎիլնյուսի համալսարան
Զբաղեցրած պաշտոններMember of the Seimas?, Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի փոխարինող, Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի ներկայացուցիչ, Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի փոխարինող, Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի ներկայացուցիչ, Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի փոխարինող, Եվրոպայի խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովի ներկայացուցիչ, Member of the Seimas? և Member of the Seimas?
ԿուսակցությունՀայրենիք Միություն - Լիտվայի քրիստոնյա դեմոկրատներ
Պարգևներ և
մրցանակներ
«Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների» շքանշանի խաչ «Վաստակի համար» ІІІ աստիճանի շքանշան (Ուկրաինա) Լեհաստանի Հանրապետությանը մատուցած ծառայությունների համար շքանշանի սպա Մեծ Իշխան Գեդիմինասի Շքանշանի ղեկավար և Independence Medal
 Emanuelis Zingeris Վիքիպահեստում

Էմանուելիս Զինգերսիս (որոշ աղբյուրներում Էմանուել Զինգեր[1][2]) (հուլիսի 16, 1957(1957-07-16), Կաունաս, Լիտվական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), լիտվացի քաղաքական և հասարակական գործիչ, 1990-1992 թվականներին Լիտվայի ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի պատգամավոր, 1992-2000 թվականներին և 2004 թվականից Լիտվայի Հանրապետության Սեյմի պատգամավոր[3]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Էմանուելիս Զինգերսիսը ծնվել է Կաունասում՝ լիտվական-հրեական ընտանիքում[2][4]։ Մայրը եղել է մանկաբարձուհի, հայրը՝ ուսուցիչ։ 1975 թվականին ավարտել է Կաունասի № 4 միջնակարգ դպրոցը (այժմ Ստեփոնաս Դարիուսի և Ստասիս Գիրենասի մարզադահլիճ)[5]։

1981 թվականին գերազանցությամբ ավարտել է Վիլնյուսի պետական համալսարանի լիտվերեն գրականության և բանասիրական ֆակուլտետը։ 1979-1981 թվականներին աշխատել է Կաունասի պատմության թանգարանում (այժմ՝ Վիտաուտաս Մեծ պատերազմի թանգարան) որպես գիտաշխատող[5]։

1982-1986 թվականներին աշխատել է Վիլնյուսի համալսարանի լիտվերեն գրականության բաժնում։ 1986-1988 թվականներին դասավանդել է համալսարանի երեկոյան բաժնում։ 1988-1989 թվականներին եղել է Լիտվայի գրապալատի հրեական բաժանմունքի ղեկավար։ 1989-1990 թվականներին եղել է Լիտվայի պետական հրեական թանգարանի ղեկավար[5]։

1998 թվականին Լիտվայի նախագահ Վալդաս Ադամկուսի հրամանագրով ստեղծվեց հանձնաժողով[6]։ Զինգերսիսը նշանակվել է այդ հանձնաժողովի նախագահ[7]։

1990 թվականին Լիտվայի ԽՍՀ Գերագույն խորհրդի ընտրություններում նա ընտրվել է որպես Սայուդիսի անդամ Վիլնյուս-Լազդինայ շրջակայքից։ Եղել է վերականգնված Սեյմի անդամ և նրա ներկայացուցիչը Արգենտինայում[8]։ Նա 1990 թվականի մարտի 11-ին Լիտվայի անկախությունը վերականգնելու մասին հռչակագիրը ստորագրողների թվում էր։ Սեյմում նա ղեկավարում էր Արտաքին գործերի հանձնաժողովը։ 1991 թվականին պատվիրակության անդամ էր ԽՍՀՄ-ի հետ բանակցություններում։ Եղել է ցրված ազգային փոքրամասնությունների Եվրոպական ինստիտուտի հիմնադիրների թվում (անգլ.՝ The European Institute for dispersed Ethnic Minorities, EIDEM)[9]։

1992 թվականին նա կրկին ընտրվեց Սեյմի պատգամավոր, որտեղ նա աշխատում էր Արտաքին գործերի հանձնաժողովում։ Նա նաև 1993-1995 թվականներին Լիտվայի ներկայացուցիչն էր Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովում[5]։

1996 թվականին ընտրված Սեյմում նա ղեկավարում էր Մարդու և քաղաքացու իրավունքների հանձնաժողովը և Ազգերի կոմիտեն (1999 թվականից՝ Մարդու իրավունքների հանձնաժողով), և ևս մեկ անգամ 1999-2000 թվականներին Լիտվայի ներկայացուցիչն էր Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովում, որտեղ նա ընտրվեց մշակույթի և կրթության հանձնաժողովի փոխնախագահ[5]։

2000 թվականի ընտրություններում նա պատգամավորական մանդատ չստացավ։ 2004 թվականին նա կրկին դառնում է Սեյմի պատգամավոր Հայրենիքի միությունից, որի անդամ էր 1993 թվականից։ Եղել է արտաքին գործերի հանձնաժողովի անդամ, քաղաքականության հանձնաժողովի անդամ և տարածաշրջանային համագործակցության ենթահանձնաժողովի նախագահ[5]։

2007 թվականին նա նախաձեռնել է Լեհաստանի և Լիտվայի Սեյմերում մայիսի 3-ի Ռիչ Պոսպոլիտայի Սահմանադրության օրվա համատեղ տոնակատարությունը[10]։ 2008 թվականի ընտրություններում նա կրկին մանդատ ստացավ Հայրենիք միության ցուցակում։ 2009 թվականին մասնակցել է Եվրախորհրդարանական ընտրություններին, որտեղ հաջողություն չի ունեցել։ Նույն թվականին ղեկավարել է Լիտվայի պատվիրակությունը՝ Եվրոպայի խորհրդի Խորհրդարանական վեհաժողովում[11][12]։

Նա Սեյմի և Քնեսեթի միջխորհրդարանական համագործակցության խմբի ղեկավարն է[13]։

2010 թվականից ղեկավարում է Սեյմի միջազգային հարաբերությունների հանձնաժողովը։ Բելառուսում բազմիցս դատապարտել է Լուկաշենկոյի բռնապետությունը[14][15][16]։ 2012 թվականի սեպտեմբերին Բելառուսում նա հռչակվեց persona non grata[17]։ 2012 թվականին ստացավ Սեյմի պատգամավորի մանդատը[3]։

Տիրապետում է լիտվերեն, անգլերեն, ռուսերեն, լեհերեն, գերմաներեն լեզուներին։ Հրապարակել է մի շարք գիտական աշխատություններ Լիտվայի հրեական ժառանգության և Լիտվայի մշակութային ժառանգության, լիտվական և հրեական գրական կապերի բնագավառների վերաբերյալ[5]։

Ամուսնացած է Վիրժինիայի հետ, որը լիտվերեն լեզվի բանասեր է։ Ունի երկու զավակ՝ Դովիդասը և Էստերան[5]։

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Լիտվայի Մեծ դուքսի Գեդիմինասի շքանշանի հրամանատար (2000)
  • Լիտվայի անկախության մեդալ
  • ԳԴՀ-ի ծառայության շքանշանի հրամանատար (2007)
  • Ծառայության շքանշան (Ուկրաինա) (2007)
  • Լեհաստանի Հանրապետության ծառայության շքանշանի սպայի խաչ (2009)[5]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Lithuanian MP calls for reciprocal measures in case of militarization of Kaliningrad» (անգլերեն). REGNUM. Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ դեկտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  2. 2,0 2,1 «Rejoining the Chapters Of Yiddish Life's Story» (անգլերեն). The New York Times. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  3. 3,0 3,1 «2012-2016 m. kadencijos Seimo narys» (լիտվերեն). Lietuvos Respublikos Seimas. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  4. «Editorial Notebook; The Last Jewish Farmer» (անգլերեն). The New York Times. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 «Seimo narys Emanuelis ZINGERIS» (լիտվերեն). Lietuvos Respublikos Seimas. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  6. «About the Commission» (անգլերեն). The International Commission for the Evaluation of the Crimes of the Nazi and Soviet Occupation Regimes in Lithuania. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ սեպտեմբերի 15-ին. Վերցված է 2012 թ․ սեպտեմբերի 14-ին.
  7. Jacek J. Komar. Czyszczenie wizerunku(լեհ.) // Gazeta Wyborcz. — 9 września 1998. — № 211. — S. 9.
  8. Virgilijus Čepaitis. Su Sąjūdžiu už Lietuvą: nuo 1988 06 03 iki 1990 03 11. — Wilno: Tvermės leidykla, 2007. — S. 145, 265, 268, 342. (լիտվ.)
  9. Thomas Lane. Lithuania: stepping westward. — Londyn, Nowy Jork: Routledge, 2001. — S. 140. (անգլ.)
  10. Jacek Pawlicki. 3 Maja — święto Polski i Litwy(լեհ.) // Gazeta Wyborcza. — 28 lutego 2007. — № 50. — S. 10. (լեհ.)
  11. Lithuania / Lituanie} Արխիվացված 2013-04-24 Wayback Machine (անգլ.)
  12. Emanuelis ZINGERIS Արխիվացված 2011-03-04 Wayback Machine (անգլ.)
  13. «Tarpparlamentinių ryšių su Izraelio Knesetu grupė» (լիտվերեն). Lietuvos Respublikos Seimas. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 24-ին.
  14. Зингерис: Евросоюз может попрощаться с послами Беларуси Արխիվացված 2020-10-22 Wayback Machine (ռուս.)
  15. Зингерис: Беларусь — музей Дзержинского под открытым небом (ռուս.)
  16. Эмануэлис Зингерис: Компромисс с диктатором недопустим (ռուս.)
  17. «Зингерис не сможет наблюдать за выборами в Беларуси — в визе отказано» (ռուսերեն). DELFI. Վերցված է 2014 թ․ նոյեմբերի 24-ին.