Jump to content

Արտաքսերքսես I

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Արտաքսերքսես I
Դիմանկար
Ծնվել էմ.թ.ա. 5-րդ դար
Մահացել էմ. թ. ա. 424
Մահվան վայրՇոշ, Շուշ, Խուզեսթան, Իրան
ԳերեզմանՆաղշե Ռոսթամ
ԿրոնԶրադաշտականություն
Մասնագիտությունգերիշխան
ԱմուսինDamaspia?
Ծնողներհայր՝ Քսերքսես I, մայր՝ Amestris?
Զբաղեցրած պաշտոններGreat King?
ԵրեխաներSogdianus of Persia?, Xerxes II?, Դարեհ II[1], Պարիսատիս և Arsites?
 Artaxerxes I Վիքիպահեստում

Արտաքսերքսես I (մ.թ.ա. մոտ 491 - 25 դեկտեմբեր 424), Աքեմենյան հարստության թագավոր Իրանում։ Գահակալել է մ.թ.ա. 465-424-ին, հոր՝ Քսերքսես թագավորի, և ավագ եղբոր՝ գահաժառանգ Դարեհի, պալատական դավադրությամբ սպանվելուց հետո։ 465-462-ին պատերազմել է թագապահանջ եղբոր՝ Վստասպի, դեմ և, հաղթելով նրան, միանձնյա իշխել։ Շարունակել է պատերազմը Հունաստանի դեմ, 454-ին Նեղոսի գետաբերանում խորտակել աթենական նավատորմիղը։ Սակայն 449-ին Սալամինի ճակատամարտում պարտվել է և ճանաչել Փոքր Ասիայի հունական քաղաքների անկախությունը։ Թաղվել է Նակշ-ի-Ռուստեմում։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • «Артаксеркс». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  • Энциклопедия Ираника: Артаксеркс I
  • Тураев Б.А.: История древнего Востока
  • Дандамаев М. А.: Политическая история Ахеменидской державы
  • Дьяконов М. М.: Очерк истории Древнего Ирана
  • Эрлихман В.В.: Правители мира
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Արտաքսերքսես I» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 2, էջ 147