Ֆյուրեր
| Գերմանական ազգի Ֆյուրեր և Ռայխսկանցլեր Führer und Reichskanzler des deutschen Volkes | |
|---|---|
 Ադոլֆ Հիտլերի անձնական շտանդարտ | |
| Տիտղոս | Նորին Գերազանցություն, Իմ Ֆյուրեր |
| Նստավայր | Ռայխ կանցելերիա Բերգհոֆ |
| Նշանակող | Ռայխսթագ, Արտակարգ լիազորությունների օրենք (1933) որպես
|
| Անդրանիկ պաշտոնավար | Ադոլֆ Հիտլեր |
| Ձևավորում | 1934 թվականի օգոստոսի 2 |
| Վերջին պաշտոնավար | Ադոլֆ Հիտլեր |
| Վերացվել է | 1945 թվականի մայիսի 23 |
| Հաջորդականություն |
|
| Աշխատավարձ | 48,000 ՌՄ |
Ֆյուրեր (գերմ.՝ Führer բառ. «առաջնորդ»), 1934-1945 թվականներին Գերմանիայում երկրի ու Նացիոնալ-սոցիալիստական գերմանական բանվորական կուսակցության ղեկավարի (1921-1945) պաշտոնական տիտղոսը, ինչպես նաև ՍՍ-ի կոչումների ու պաշտոնների անվանումների բաղադրիչ մաս (շտուրմբաննֆյուրեր, պրուպենֆյուրեր և այլն)։ Որպես կանոն բառն օգտագործվում է Ադոլֆ Հիտլերի վերաբերյալ, որը պաշտոնապես կրել է այդ տիտղոսը
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
«Ֆյուրեր» տիտղոսը Հիտլերն ստացել է 1934 թվականի օգոստոսի 9-ին Վայմարյան Հանրապետության ռայխսնախագահ Պաուլ ֆոն Հինդենբուրգի մահից հետո։ Համաձայն օրենքի, ֆյուրերի ու ռայխսկանցլերի նոր պաշտոնը միավորում է նախագահի ու կանցլերի պաշտոնների հետ, դարձնելով Հիտլերին Գերմանիայի միակ ղեկավարը[1][2]։ «Ֆյուրերության սկզբունքը» (գերմ.՝ Führerprinzip) լայնամասշտաբ քարոզվել է Նացիստական կուսակցության կողմից, որի ամենահայտնի կարգախոսներից մեկն էր` «Մեկ ժողովուրդ, մեկ կայսրություն, մեկ առաջնորդ» (գերմ.՝ Ein Volk, ein Reich, ein Führer):
ԳԴՀ-ում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
ԳԴՀ-ում մինչև 1950-ական թվականները նաև օգտագործվել է Իոսիֆ Ստալինի վերաբերյալ[3][4]։
Ժամանակակից օգտագործումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ներկայումս բառը կարող է (հեգնական) օգտագործվել օխլոկրատիայի ամեն առաջնորդի վերաբերյալ։
Բառը համարվում է մի քանի այլ բառերի բաղկացուցիչ մաս։ Օրինակ` Lokführer (մեքենավար), Spielführer (թիմի ավագ), Führerschein (վարորդական իրավունքի վկայական) և այլն։
Elberfelder-ի թարգմանությամբ, որը հրատարակվել է 1871 թվականին, «Führer» բառը համարվում է Հիսուս Քրիստոսի տիտղոսներից մեկը (համապատասխանում է հին հունարեն՝ καθηγητὴς, հայերեն «Առաջնորդ» կամ «Դաստիարակ»[5][6]։
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Thamer, Hans-Ulrich (2003). «Beginn der nationalsozialistischen Herrschaft (Teil 2)». Nationalsozialismus I (german). Bonn: Federal Agency for Civic Education. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 4-ին. «President von Hindenburg died on August 2nd, 1934. The day before, the cabinet had approved a submission making Hitler his successor. The role of the president was to be dissolved and united with that of the chancellor under the title „Führer und Reichskanzler". However, this was in breach of the Enabling Act. (shortened & paraphrased)»
{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link) - ↑ 2,0 2,1 Winkler, Heinrich August. «The German Catastrophe 1933-1945». Germany: The Long Road West vol. 2: 1933-1990. էջեր 38–39. ISBN 978-0199265985. Վերցված է 2011 թ․ հոկտեմբերի 28-ին.
- ↑ Manfred Hildermeier, Die Sowjetunion 1917—1991 (Oldenbourg Grundriss der Geschichte), Oldenbourg Verlag, München 2007, S. 53
- ↑ Marianne Weil. Vor 50 Jahren: Die Inszenierung der Trauer — Stalins Tod(չաշխատող հղում)
- ↑ Matthew 23:10
- ↑ Matthäus 23:10, NW