Ֆեթուլլահ Գյուլեն

	Ֆեթուլլահ Գյուլեն; թուրքերեն՝ Fethullah Gülen
Մասնագիտություն՝	հասարակական ակտիվիստ, քարոզիչ, գրող և հեղինակ
Դավանանք	իսլամ և սուննի իսլամ
Ծննդյան օր	ապրիլի 27, 1941 (81 տարեկան)
Ծննդավայր	Կարին, Թուրքիա
Քաղաքացիություն	Թուրքիա
Ի ծնե անուն	թուրքերեն՝ Muhammed Fethullah Gülen
Կայք՝	fgulen.com
Ինքնագիր
Fethullah Gülen

Ֆեթուլլահ Գյուլեն (թուրքերեն՝ Fethullah Gülen, ապրիլի 27, 1941(1941-04-27)^[1]^[2]^[3], Կարին, Թուրքիա), թուրք գրող^[4], նախկին իմամ և քարոզիչ, իսլամական հասարակական գործիչ, գրողների և լրագրողների ֆոնդի պատվավոր նախագահ^[5]։ Նա համարվում է ստեղծողն և նախաձեռնողը «Հիզմեթ» շարժմանը^[6]։ Ներկայումս նա ապրում է ԱՄՆ-ի Փենսիլվանիա նահանգի Սեյլորսբուրգ քաղաքում։ Քաղաքական վտարանդի է^[7]^[8]^[9]։ Գյուլենի կողմնակիցները նրան անվանում են «Հոջա էֆենդի» (պարոն ուսուցիչ)։ Գյուլենը 2008 թվականին դարձել է աշխարհի ամենաազդեցիկ մտավորականը՝ համաձայն Prospect և Foreign Policy ամսագրերի^[10]։ 2009 թվականից մտնում է 500 ամենաազդեցիկ մուսուլմանների շարքում (2013 թվականի տվյալներով 11-րդը)^[11]։ 2013 թվականին նա ներառվել է «աշխարհի 100 ամենաազդեցիկ մարդկանց շարքը» ըստ Time ամսագրի^[12]^[13]^[14]։

Գյուլենի մոտեցումները առկա խնդիրներին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աշխարհիկացում և շարիաթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուլենը քննադատում է լաիցիզմը որպես քաղաքականության, որը գնում է դեպի ռեդուկտիվ մատերիալիզմի փիլիսոփայության։ Միևնույն ժամանակ նա կարծում է, որ իսլամը և դեմոկրատիան համատեղելի են^[15]։ Գյուլենի կարծիքով շարիաթին են առնչվում և կրոնական արժեքները, և նամազը, ուրազան, զյաքաթը, հաջը, ընտանեկան և անձնական հարաբերությունները, կյանքի տարբեր ասպեկտները։ «Ժամանակակից դեմոկրատական հանրապետություններում ոչ ոք չի խանգարում զբաղվել այդպիսի գործերով, որոնք կազմում են իսլամի և շարիաթի ավելի քան 95%-ը։ Եվ միայն 4-5 %-ն է առնչվում իշխանությանը և իրավունքին։ Սա առանձին անհատների մտահոգությունը չէ, այլ նրանց, ովքեր կառավարում են։ Իսլամի ընդդիմադիրները հենց այդ 4-5%-ը փորձում են ներկայացնել որպես ամբողջ շարիաթ»^[16]։

Թուրքիա և Եվրամիություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուլենը հավանություն տվեց Թուրքիայի անդամակցմանը ԵՄ-ին` նշելով, որ դրանից չեն տուժի կողմերից ոչ մեկը, այլ միայն կշահեն։

Կնոջ դերը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գյուլենի հայացքները կնոջ իրավունքների նկատմամբ «պրոգրեսիվ» են, բայց «ժամանակակից կին պրոֆեսիոնալները Թուրքիայում հեռու են այն բանից, որ նրանց ընդունեն որպես իրավահավասար»^[17]։ Գյուլենը նշում է,որ իսլամը փրկել է կանանց, «նրանք ընդհանրապես չեն փակվել իրենց տներում և ... երբեք չեն ճնշվել»։ Նա նշում է, որ «արևմտյան տիպի ֆեմինիզմը … որը ամբողջությամբ լցված է ատելությամբ տղամարդկանց նկատմամբ, դատապարտված է կործանման, ինչպես մնացած բոլոր հեղափոխական շարժումները»^[18]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ ^1,0 ^1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ ^2,0 ^2,1 AlKindi
↑ ^3,0 ^3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
↑ «Список трудов Фетхуллаха Гюлена на его официальном веб-сайте»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-07-29-ին։ Վերցված է 2016-07-16
↑ «Хронология жизни Фетхуллаха Гюлена на его официальном сайте»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-05-ին։ Վերցված է 2016-07-16
↑ «Ответы на вопросы о движении «Хизмет» — веб-проект Фонда писателей и журналистов»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-14-ին։ Վերցված է 2016-07-16
↑ Williams, Paul L. «A visit to the Pennsylvania fortress of „The World’s most Dangerous Islamist“»
↑ Stakelbeck, Eric «The Gülen Movement: A New Islamic World Order?»
↑ Berlinski, Claire «Who Is Fethullah Gülen?»
↑ top 100 public intellectual poll Archived 2009-09-30 at the Wayback Machine."
↑ The 500 Most Influential Muslims
↑ «100 Most Influential People for 2013»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-04-19-ին։ Վերցված է 2016-07-16
↑ Гюлен: основания для надежды. Журнал Родина, № 5, 2009 год.“
↑ «the 500 most powerful people in the world»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-04-09-ին։ Վերցված է 2016-07-16
↑ Интервью газете «Казахстанская правда» от 15 сентября 2006 года.(չաշխատող հղում)
↑ «Fethullah Gülen Web Sitesi — Devlet ve Şeriat»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-08-13-ին։ Վերցված է 2016-07-16
↑ «Արխիվացված պատճենը»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2001-01-27-ին։ Վերցված է 2016-07-16
↑ «Fethullah Gülen’s Official Web Site — Women Confined and Mistreated»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-09-17-ին։ Վերցված է 2016-07-16

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

[_1e774b5d233f4216-1] 1,0 ^1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[_e1286ea09e82229e-2] 2,0 ^2,1 AlKindi

[_e3ebf196a8373b6b-3] 3,0 ^3,1 Munzinger Personen (գերմ.)

[FGbooks-4] «Список трудов Фетхуллаха Гюлена на его официальном веб-сайте»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-07-29-ին։ Վերցված է 2016-07-16

[5] «Хронология жизни Фетхуллаха Гюлена на его официальном сайте»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-05-ին։ Վերցված է 2016-07-16

[6] «Ответы на вопросы о движении «Хизмет» — веб-проект Фонда писателей и журналистов»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-14-ին։ Վերցված է 2016-07-16

[7] Williams, Paul L. «A visit to the Pennsylvania fortress of „The World’s most Dangerous Islamist“»

[8] Stakelbeck, Eric «The Gülen Movement: A New Islamic World Order?»

[9] Berlinski, Claire «Who Is Fethullah Gülen?»

[10] top 100 public intellectual poll Archived 2009-09-30 at the Wayback Machine."

[11] The 500 Most Influential Muslims

[12] «100 Most Influential People for 2013»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-04-19-ին։ Վերցված է 2016-07-16

[13] Гюлен: основания для надежды. Журнал Родина, № 5, 2009 год.“

[14] «the 500 most powerful people in the world»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-04-09-ին։ Վերցված է 2016-07-16

[15] Интервью газете «Казахстанская правда» от 15 сентября 2006 года.(չաշխատող հղում)

[16] «Fethullah Gülen Web Sitesi — Devlet ve Şeriat»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-08-13-ին։ Վերցված է 2016-07-16

[biu.ac.il-17] «Արխիվացված պատճենը»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2001-01-27-ին։ Վերցված է 2016-07-16

[18] «Fethullah Gülen’s Official Web Site — Women Confined and Mistreated»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-09-17-ին։ Վերցված է 2016-07-16

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]