Ֆեթուլլահ Գյուլեն
| Ֆեթուլլահ Գյուլեն թուրքերեն՝ Fethullah Gülen | |
.jpg)
| |
| Մասնագիտություն՝ | հասարակական ակտիվիստ, քարոզիչ, գրող և հեղինակ |
|---|---|
| Ազգություն | Թուրքեր |
| Դավանանք | իսլամ և սուննի իսլամ |
| Ծննդյան օր | ապրիլի 27, 1941[1][2][3] (81 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Կարին, Թուրքիա |
| Քաղաքացիություն |  Թուրքիա
|
| Ի ծնե անուն | թուրքերեն՝ Muhammed Fethullah Gülen |
| Կայք՝ | fgulen.com |
| Ինքնագիր | 
|
Ֆեթուլլահ Գյուլեն (թուրքերեն՝ Fethullah Gülen, ապրիլի 27, 1941[1][2][3], Կարին, Թուրքիա), թուրք գրող[4], նախկին իմամ և քարոզիչ, իսլամական հասարակական գործիչ, գրողների և լրագրողների ֆոնդի պատվավոր նախագահ[5]։ Նա համարվում է ստեղծողն և նախաձեռնողը «Հիզմեթ» շարժմանը[6]։ Ներկայումս նա ապրում է ԱՄՆ-ի Փենսիլվանիա նահանգի Սեյլորսբուրգ քաղաքում։ Քաղաքական վտարանդի է[7][8][9]։ Գյուլենի կողմնակիցները նրան անվանում են «Հոջա էֆենդի» (պարոն ուսուցիչ)։ Գյուլենը 2008 թվականին դարձել է աշխարհի ամենաազդեցիկ մտավորականը՝ համաձայն Prospect և Foreign Policy ամսագրերի[10]։ 2009 թվականից մտնում է 500 ամենաազդեցիկ մուսուլմանների շարքում (2013 թվականի տվյալներով 11-րդը)[11]։ 2013 թվականին նա ներառվել է «աշխարհի 100 ամենաազդեցիկ մարդկանց շարքը» ըստ Time ամսագրի[12][13][14]։
Գյուլենի մոտեցումները առկա խնդիրներին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աշխարհիկացում և շարիաթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուլենը քննադատում է լաիցիզմը որպես քաղաքականության, որը գնում է դեպի ռեդուկտիվ մատերիալիզմի փիլիսոփայության։ Միևնույն ժամանակ նա կարծում է, որ իսլամը և դեմոկրատիան համատեղելի են[15]։ Գյուլենի կարծիքով շարիաթին են առնչվում և կրոնական արժեքները, և նամազը, ուրազան, զյաքաթը, հաջը, ընտանեկան և անձնական հարաբերությունները, կյանքի տարբեր ասպեկտները։ «Ժամանակակից դեմոկրատական հանրապետություններում ոչ ոք չի խանգարում զբաղվել այդպիսի գործերով, որոնք կազմում են իսլամի և շարիաթի ավելի քան 95%-ը։ Եվ միայն 4-5 %-ն է առնչվում իշխանությանը և իրավունքին։ Սա առանձին անհատների մտահոգությունը չէ, այլ նրանց, ովքեր կառավարում են։ Իսլամի ընդդիմադիրները հենց այդ 4-5%-ը փորձում են ներկայացնել որպես ամբողջ շարիաթ»[16]։
Թուրքիա և Եվրամիություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուլենը հավանություն տվեց Թուրքիայի անդամակցմանը ԵՄ-ին` նշելով, որ դրանից չեն տուժի կողմերից ոչ մեկը, այլ միայն կշահեն։
Կնոջ դերը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուլենի հայացքները կնոջ իրավունքների նկատմամբ «պրոգրեսիվ» են, բայց «ժամանակակից կին պրոֆեսիոնալները Թուրքիայում հեռու են այն բանից, որ նրանց ընդունեն որպես իրավահավասար»[17]։ Գյուլենը նշում է,որ իսլամը փրկել է կանանց, «նրանք ընդհանրապես չեն փակվել իրենց տներում և ... երբեք չեն ճնշվել»։ Նա նշում է, որ «արևմտյան տիպի ֆեմինիզմը … որը ամբողջությամբ լցված է ատելությամբ տղամարդկանց նկատմամբ, դատապարտված է կործանման, ինչպես մնացած բոլոր հեղափոխական շարժումները»[18]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.) / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
- ↑ 2,0 2,1 AlKindi
- ↑ 3,0 3,1 Munzinger Personen (գերմ.)
- ↑ «Список трудов Фетхуллаха Гюлена на его официальном веб-сайте»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-07-29-ին։ Վերցված է 2016-07-16
- ↑ «Хронология жизни Фетхуллаха Гюлена на его официальном сайте»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-05-05-ին։ Վերցված է 2016-07-16
- ↑ «Ответы на вопросы о движении «Хизмет» — веб-проект Фонда писателей и журналистов»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2016-03-14-ին։ Վերցված է 2016-07-16
- ↑ Williams, Paul L. «A visit to the Pennsylvania fortress of „The World’s most Dangerous Islamist“»
- ↑ Stakelbeck, Eric «The Gülen Movement: A New Islamic World Order?»
- ↑ Berlinski, Claire «Who Is Fethullah Gülen?»
- ↑ top 100 public intellectual poll Archived 2009-09-30 at the Wayback Machine."
- ↑ The 500 Most Influential Muslims
- ↑ «100 Most Influential People for 2013»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2013-04-19-ին։ Վերցված է 2016-07-16
- ↑ Гюлен: основания для надежды. Журнал Родина, № 5, 2009 год.“
- ↑ the 500 most powerful people in the world
- ↑ Интервью газете «Казахстанская правда» от 15 сентября 2006 года.(չաշխատող հղում)
- ↑ «Fethullah Gülen Web Sitesi — Devlet ve Şeriat»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-08-13-ին։ Վերցված է 2016-07-16
- ↑ «Արխիվացված պատճենը»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2001-01-27-ին։ Վերցված է 2016-07-16
- ↑ «Fethullah Gülen’s Official Web Site — Women Confined and Mistreated»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2014-09-17-ին։ Վերցված է 2016-07-16
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||||||||||||||||
