Ֆեթուլլահ Գյուլեն
| Ֆեթուլլահ Գյուլեն | |
| |
| Քաղաքացիություն՝ |  Թուրքիա և չկա
|
|---|---|
| Մասնագիտություն՝ | հասարակական ակտիվիստ, քարոզիչ, գրող, գիտնական և հեղինակ |
| Ազգություն | Թուրքեր |
| Դավանանք | իսլամ, սուննի իսլամ և Հանաֆիական մազհաբ |
| Ծննդյան օր | ապրիլի 27, 1941 (77 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Կարին, Թուրքիա |
| Ի ծնե անուն | անգլ.՝ Muhammed Fethullah Gülen |
Ֆեթուլլահ Գյուլեն (թուրք.՝ Fethullah Gülen, ապրիլի 27, 1941, Կարին, Թուրքիա), թուրք գրող[1], նախկին իմամ և քարոզիչ, իսլամական հասարակական գործիչ, գրողների և լրագրողների ֆոնդի պատվավոր նախագահ[2]: Նա համարվում է ստեղծողն և նախաձեռնողը «Հիզմեթ» շարժմանը[3]: Ներկայումս նա ապրում է ԱՄՆ-ի Փենսիլվանիա նահանգի Սեյլորսբուրգ քաղաքում։ Քաղաքական վտարանդի է[4][5][6]: Գյուլենի կողմնակիցները նրան անվանում են «Խոջա էֆենդի» (պարոն ուսուցիչ)։ Գյուլենը 2008 թվականին դարձել է աշխարհի ամենաազդեցիկ մտավորականը՝ համաձայն Prospect և Foreign Policy ամսագրերի[7]: 2009 թվականից մտնում է 500 ամենաազդեցիկ մուսուլմանների շարքում (2013 թվականի տվյալներով 11-րդը)[8]: 2013 թվականին նա ներառվել է «աշխարհի 100 ամենաազդեցիկ մարդկանց շարքը» ըստ Time ամսագրի[9][10][11]:
Բովանդակություն
Գյուլենի մոտեցումները առկա խնդիրներին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աշխարհիկացում և շարիաթ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուլենը քննադատում է լաիցիզմը որպես քաղաքականության, որը գնում է դեպի ռեդուկտիվ մատերիալիզմի փիլիսոփայության։ Միևնույն ժամանակ նա կարծում է, որ իսլամը և դեմոկրատիան համատեղելի են[12]: Գյուլենի կարծիքով շարիաթին են առնչվում և կրոնական արժեքները, և նամազը, ուրազան, զյաքաթը, հաջը, ընտանեկան և անձնական հարաբերությունները, կյանքի տարբեր ասպեկտները։ «Ժամանակակից դեմոկրատական հանրապետություններում ոչ ոք չի խանգարում զբաղվել այդպիսի գործերով, որոնք կազմում են իսլամի և շարիաթի ավելի քան 95%-ը: Եվ միայն 4-5 %-ն է առնչվում իշխանությանը և իրավունքին: Սա առանձին անհատների մտահոգությունը չէ, այլ նրանց, ովքեր կառավարում են: Իսլամի ընդդիմադիրները հենց այդ 4-5%-ը փորձում են ներկայացնել որպես ամբողջ շարիաթ»[13]:
Թուրքիա և Եվրամիություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուլենը հավանություն տվեց Թուրքիայի անդամակցմանը ԵՄ-ին` նշելով, որ դրանից չեն տուժի կողմերից ոչ մեկը, այլ միայն կշահեն։
Կնոջ դերը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գյուլենի հայացքները կնոջ իրավունքների նկատմամբ «պրոգրեսիվ» են, բայց «ժամանակակից կին պրոֆեսիոնալները Թուրքիայում հեռու են այն բանից, որ նրանց ընդունեն որպես իրավահավասար»[14]: Գյուլենը նշում է,որ իսլամը փրկել է կանանց, «նրանք ընդհանրապես չեն փակվել իրենց տներում և ... երբեք չեն ճնշվել»: Նա նշում է, որ «արևմտյան տիպի ֆեմինիզմը … որը ամբողջությամբ լցված է ատելությամբ տղամարդկանց նկատմամբ, դատապարտված է կործանման, ինչպես մնացած բոլոր հեղափոխական շարժումները»[15]:
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Список трудов Фетхуллаха Гюлена на его официальном веб-сайте
- ↑ Хронология жизни Фетхуллаха Гюлена на его официальном сайте
- ↑ Ответы на вопросы о движении «Хизмет» — веб-проект Фонда писателей и журналистов
- ↑ Williams, Paul L. «A visit to the Pennsylvania fortress of „The World’s most Dangerous Islamist“»
- ↑ Stakelbeck, Eric «The Gülen Movement: A New Islamic World Order?»
- ↑ Berlinski, Claire «Who Is Fethullah Gülen?»
- ↑ top 100 public intellectual poll"
- ↑ The 500 Most Influential Muslims
- ↑ 100 Most Influential People for 2013
- ↑ Гюлен: основания для надежды. Журнал Родина, № 5, 2009 год.“
- ↑ the 500 most powerful people in the world
- ↑ Интервью газете «Казахстанская правда» от 15 сентября 2006 года.
- ↑ Fethullah Gülen Web Sitesi — Devlet ve Şeriat
- ↑ http://www.biu.ac.il/SOC/besa/meria/journal/2000/issue4/jv4n4a4.html
- ↑ Fethullah Gülen’s Official Web Site — Women Confined and Mistreated
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
| ||||||
