Քրիսթեն Նյուգոր
Քրիսթեն Նյուգոր | |
---|---|
Ծնվել է | օգոստոսի 27, 1926[1][2] Օսլո, Նորվեգիա[3] |
Մահացել է | օգոստոսի 10, 2002[1][2] (75 տարեկան) Օսլո, Նորվեգիա[3] բնական մահով |
Գերեզման | Վեստրե գրավլունդ[4] |
Քաղաքացիություն | Նորվեգիա |
Մասնագիտություն | մաթեմատիկոս, համակարգչային գիտնական, համալսարանի դասախոս և քաղաքական գործիչ |
Հաստատություն(ներ) | Օսլոյի համալսարան[1], Norwegian Defence Research Establishment?[1], Norwegian Computing Center?[1] և Օրհուսի համալսարան[1] |
Անդամակցություն | Նորվեգիայի գիտությունների ակադեմիա և Nei til EU? |
Ալմա մատեր | Օսլոյի համալսարան (1948)[1] և Fagerborg Upper Secondary School? (1945)[1] |
Պարգևներ | |
Կուսակցություն | Լիբերալ կուսակցություն[1] և Նորվեգական բանվորական կուսակցություն[7] |
Kristen Nygaard Վիքիպահեստում |
Քրիսթեն Նյուգոր (նորվ.՝ Kristen Nygaard, օգոստոսի 27, 1926[1][2], Օսլո, Նորվեգիա[3] - օգոստոսի 10, 2002[1][2], Օսլո, Նորվեգիա[3]), նորվեգացի գիտնական հաշվողական համակարգերի տեսության բնագավառում, Թյուրինգի մրցանակի դափնեկիր։ Օլե-Յոհան Դալի հետ մեկտեղ հանդիսանում է օբյեկտ կողմնորոշված ծրագրավորման, ինչպես նաև առաջին «Սիմուլա» օբյեկտ կողմնորոշված ծրագրավորման լեզվի հիմքերի մշակողներից մեկը։
Կյանք
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1951 թվականի հունվարի 27-ից Նյուգորն ամուսնացած է եղել «The Norwegian Agency for Aid to Developing Countries» բարեգործական ընկերության գործընկերոջ` Յոհաննա Նյուգորի հետ (նորվ.՝ Johanna Nygaard): Միասին դաստիարակել են երեք երեխա։ Ունեն յոթ թոռ[8]։
Քրիսթեն Նյուգորը մահացել է 75 տարեկան հասակում` իր գործընկեր Դալի մահվանից մեկ ամիս անց, սրտամկանի ինֆարկտից։
Գործունեություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Քրիսթեն Նյուգորը մաթեմատիկայի մագիստրոսի աստիճան է ստացել 1956 թվականին։ Նրա մագիստրոսական ատենախոսությունը կրում էր «Մոնտե-Կարլոյի մեթոդների տեսական ասպեկտները» վերնագիրը (անգլ.՝ Theoretical Aspects of Monte Carlo Methods): 1948-1960 թվականներին Նյուգորը աշխատել է նորվեգական ռազմական գիտահետազոտական ինստիտուտում, որտեղ վերջին երեք տարիներին գլխավորել է օպերացիաների ուսումնասիրության բաժանմունքը։ 1960 թվականից զբաղեցրել է Նորվեգական հաշվողական կենտրոնի տնօրենի պաշտոնը։ 1975-1976 թվականներին դասավանդել է Դանիայում` Օրհուսի համալսարանում։ 1977 թվականից Օսլոյի համալսարանում ստացել է պրոֆեսորի կոչում[8] և Օլե-Յոհան Դալի հետ աշխատել օբյեկտ կողմնորոշված ծրագրավորման լեզուների վրա։ Նրանք միասին մշակել են առաջին օբյեկտ կողմնորոշված «Simula I» ծրագիրը, ապա նաև` «Simula 67»-ը։ Դալը և Նյուգորն առաջ են քաշել ծրագրավորման հետ կապված մի շարք հասկացություններ` դաս, օբյեկտ, ժառանգում, օբյեկտների դինամիկ ստեղծում և այլն։ Ներկայումս այս հասկացություններն ընկած են ծրագրավորման լեզուների, մասնավորապես, Ջավայի, C++-ի հիմքում։ 1975-1992 թվականներին մասնակցել է «Սիմուլա»-յի գաղափարները շարունակող և զարգացնող հաջորդ ծրագրի` «BETA»-ի մշակմանը։
1987 թվականին Քրիսթեն Նյուգորը որպես հրավիրված դասախոս աշխատել է Ստենֆորդի համալսարանում, ինչպես նաև «Xerox PARC», «Palo Alto» և «Apple» ընկերություններում։
2000 թվականի օգոստոսից Նյուգորը հանդիսանում է Սուրբ Օլաֆի շքանշանի կոմանդոր։ 2001 թվականին Դալի հետ պարգևատրվել է Թյուրինգի մրցանակով, իսկ 2002 թվականին՝ Ջոն ֆոն Նեյմանի շքանշանով ինֆորմատիկայի զարգացման ոլորտում էական ներդրման համար[9]։ Նորվեգիայի գիտությունների ակադեմիայի անդամ է[8]։
Պարգևներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- 1990 - Լունդի համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում
- 1990 - Norbert Wiener Award for Social and Professional Responsibility
- 1991 - Օլբորսկու համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում
- 1999 - Rosing Prize (Norwegian Data Association) Օլե-Յոհան Դալի հետ համատեղ
- 2000 - Object Management Group-ի պատվավոր անդամակցություն
- 2000 - Սուրբ Օլաֆի շքանշանի կոմանդոր
- 2001 - Թյուրինգի մրցանակ Դալի հետ համատեղ[10]
- 2001 - Ջոն ֆոն Նեյմանի շքանշան
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 Մակտյուտոր մաթեմատիկայի պատմության արխիվ — 1994.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Store norske leksikon(նորվ.) — 1978. — ISSN 2464-1480
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #138831904 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ https://www.begravdeioslo.no/maler/grav/grave_id/136021
- ↑ https://amturing.acm.org/award_winners/nygaard_5916220.cfm
- ↑ https://www.ieee.org/about/awards/bios/vonneumann-recipients.html#2019%20-%20Eva%20Tardos
- ↑ Norsk biografisk leksikon(նորվ.) — Kunnskapsforlaget. — ISSN 2464-1502
- ↑ 8,0 8,1 8,2 Биография Արխիվացված 2009-04-20 Wayback Machine, 15 февраля 2002 года (անգլ.)
- ↑ Страница памяти профессора Даля Արխիվացված 2009-03-25 Wayback Machine (անգլ.)
- ↑ «ACM Award Citation / Kristen Nygaard». Արխիվացված է օրիգինալից 2007 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 21-ին.
Տես նաև
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- [1] Արխիվացված 2006-02-03 Wayback Machine Նյուգորի կայքը Օսլոյի համալսարանում (անգլ.)
- [https://web.archive.org/web/20160810154315/http://www-groups.dcs.st-and.ac.uk/~history/Biographies/Nygaard.html Արխիվացված 2016-08-10 Wayback Machine Նյուգորի կենսագրությունը «The MacTutor History of Mathematics archive» Արխիվացված 2009-02-04 Wayback Machine ծրագրի կայքում (անգլ.)
- [2] Քրիսթեն Նյուգորի հիշատակի էջ (անգլ.), (նորվ.)
- Օգոստոսի 27 ծնունդներ
- 1926 ծնունդներ
- Օսլո քաղաքում ծնվածներ
- Օգոստոսի 10 մահեր
- 2002 մահեր
- Օսլո քաղաքում մահացածներ
- Օսլոյի համալսարանի շրջանավարտներ
- Թյուրինգի մրցանակակիրներ
- Գիտնականներ այբբենական կարգով
- Անձինք այբբենական կարգով
- Նորվեգացի գիտնականներ
- Նորվեգիայի քաղաքական գործիչներ
- Ծրագրավորման լեզվի հետազոտողներ
- Նորվեգացի մաթեմատիկոսներ
- Սրտամկանի ինֆարկտից մահացածներ