Տփիկ անդրկասպիական
| Տփիկ անդրկասպիական | |
| Դասակարգում | |
| Թագավորություն | Բույսեր (Plantae) |
| Ենթատիպ | Սերմնավոր բույսեր (Spermatophytes) |
| Կարգ | Հացածաղկավորներ (Poales) |
| Ընտանիք | Հացազգիներ (Poaceae) |
| Ենթաընտանիք | Դաշտավլուկայիններ (Pooideae) |
| Տրիբա | Triticeae |
| Ցեղ | Elymus |
| Տեսակ | Տփիկ անդրկասպիական (E. transhyrcanus) |
| Միջազգային անվանում | |
| Elymus transhyrcanus | |
Տփիկ անդրկասպիական (լատին․՝ Elymus transhyrcanus), հացազգիների ընտանիքին պատկանող ծածկասերմ բույս։ Գրանցված է Հայաստանի Հանրապետության Կարմիր գրքում։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բազմամյա խիտ ճիմ առաջացնող խոտաբույս է։ 40-100 սմ բարձրությամբ ցողունը ուղիղ կանգնած է։ Հասկերը փուխր են, կանաչ, ուղիղ, 7-15 սմ երկարությամբ։ Ստորին ծաղկային թփերը նշտարաձև են՝ մերկ, կարճ, խորդուբորդ քիստերով, 8-10 մմ երկարությամբ։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հանդիպում է Զանգեզուրի և Մեղրու ֆլորիստիկական շրջաններում (Զանգեզուրի լեռնաշղթա)։ Աճում է նաև Նախիջևանում, Ադրբեջանում, Արևելյան Անատոլիայում, Իրանում, Միջին և Կենտրոնական Ասիայում։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է ստորին և միջին լեռնային գոտիներում՝ ծովի մակարդակից 900-1800 մ բարձրությունների վրա, քարքարոտ լանջերին, տափաստաններում և կաղնու նոսրանտառում։ Ծաղկում է մայիս ամսին, պտղաբերում՝ հունիսին։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վտանգված տեսակ է։ Հայտնի է մեկ պոպուլյացիա։ Տարածման և բնակության շրջանների մակերեսը 500 կմ²-ից պակաս է։ Կապված տնտեսական գործունեության ինտենսիվացման պատճառով առաջացող բնակության պայմանների փոփոխության հետ՝ տեսակին սպառնում է անհետացում։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված չէր։ Ընդգրկված չէ նաև CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում։
Պոպուլյացիայի մի մասը պահպանվում է «Արևիկ» ազգային պարկի սահմաններում[1]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Տփիկ անդրկասպիական» հոդվածին։ |
|
| ||||||||||