Տորչելլո

Տորչելլո;
Տեսակ	կղզի
Երկիր	Իտալիա
Վարչատարածքային միավոր	Վենետիկ
Երկարություն	1,2 կմ
Լայնություն	1 կմ
Մակերես	0,441699 կմ²
Բնակչություն	13 մարդ (2018)

Տորչելլո (իտալ.՝ Torcello), քիչ բնակեցված^[2] կղզի Վենետիկի ծովածոցի հյուսիսային մասում։ Վաղ միջնադարում եղել է ծովածոցի ամենամեծ բնակավայրը։ Սա քաղաք էր իր տաճարով և եպիսկոպոսով նախքան Սուրբ Մարկոսի տաճարի կառուցումը^[3]^[4]։ Հինավուրց ժամանակներից կղզու հովանավորը Սուրբ Ֆոսկան է։

Պատմություն

Կղզու անունը կրող քաղաքը հիմնադրել են 452 թվականին^[5] Ալտինում քաղաքի բնակիչները, որոնք փախել են հոների ներխուժումից։ 638 թվականին կղզի է տեղափոխվել նաև տեղի Ալտինումի եպիսկոպոսը և հիմնել տեղի եկեղեցին՝ նահատակ Իլիոդորի մասունքները պահելու համար։

Կոստանդնուպոլսի հետ առևտրական կապեր հաստատելու արդյունքում քաղաքը զգալիորեն հարստացել է և 10-րդ դարում այն արդեն ուներ առնվազն 10,000 բնակիչ (զգալիորեն ավելին, քան այն ժամանակվա Վենետիկի բնակչությունը)։

12-րդ դարում Տորչելլոյի նավահանգիստը վերածվեց գարշահոտ ճահճի (իտալ.՝ laguna morta՝ «Մեռած ծովածոց»)։ Ծովային առևտուրը դադարեց, բնակիչները մալարիայից փախան Վենետիկ, եպիսկոպոսը տեղափոխվեց Մուրանո, կառույցների մեծ մասը ապամոնտաժվեց վենետիկյան պալատներ կառուցելու համար։ 20-րդ դարի վերջին կղզում ապրում էր ձկնորսների մի քանի ընտանիք։

Կամրջից բացի՝ միջնադարյան քաղաքից պահպանվել է միայն չորս շենք՝ 14-րդ դարի երկու համեստ պալացցո (դրանցում տեղակայված են թանգարանային հավաքածուներ), Սուրբ Ֆոսկայի ռոմանական եկեղեցին (12-րդ դար) և Սանտա Մարիա Ասունտա տաճարը (864-867, վերակառուցվել է 1008 թվականին)՝ 9-րդ դարի մկրտության և 12-րդ դարի բյուզանդական խճանկարների մեծ անսամբլով։

Պատկերասրահ

Տորչելլոն 1534 թվականին Վենետիկում լույս տեսած գրքում
Տորչելլոյի կենտրոնը՝ Սանտա Մարիա Ասունտա տաճարը և Սուրբ Ֆոսկայի ռոմանական եկեղեցին
Պահպանված կամուրջը
Տորչելլոն Վենետիկի ծովածոցից
Վենետիկի ծովածոցը Տորչելլոյից