Ստևան Տոդորովիչ
Ստևան Տոդորովիչ սերբ.՝ Стеван Тодоровић | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | ապրիլի 13 (25), 1832 կամ 1832[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Նովի Սադ, Ավստրիական կայսրություն |
| Վախճանվել է | մայիսի 22, 1925, մայիսի 22, 1926[3] կամ 1925[4] |
| Մահվան վայր | Բելգրադ, Սերբերի, խորվաթների և սլովակների թագավորություն |
| Քաղաքացիություն |  Ավստրիական կայսրություն, .svg){kind=small} Սերբերի, խորվաթների և սլովակների թագավորություն և Հարավսլավիա |
| Մասնագիտություն | նկարիչ և երաժիշտ |
| Անդամակցություն | Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա, Սերբիայի գիտության և արվեստի ակադեմիա, Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա և Սերբական գիտությունների և արվեստների ակադեմիա |
| Ամուսին | Poleksija Todorović? |
 Steva Todorović Վիքիպահեստում | |
Ստևան "Ստևա" Տոդորովիչ (սերբ.՝ Стеван-Стева Тодоровић․ ապրիլի 13 (25), 1832 կամ 1832[1][2][3][…], Նովի Սադ, Ավստրիական կայսրություն - մայիսի 22, 1925, մայիսի 22, 1926[3] կամ 1925[4], Բելգրադ, Սերբերի, խորվաթների և սլովակների թագավորություն), սերբ նկարիչ, Հարավսլավիայում ժամանակակից սուսերամարտի և «Սոկոլ» շարժման հիմնադիր[5][6]։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է Նովի Սադում, մահացել Բելգրադում[7]։ Սերբ-թուրքական պատերազմների ժամանակ (1876–1878) եղել է տեղական և արտասահմանյան մի շարք թերթերի թղթակիցը, միաժամանակ մարտանկարներ է արել և համբավվել որպես մարտանկարչության հիմնադիր Սերբիայում։ Հետագայում՝ բալկանյան պատերազմների և Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին, մարտանկարչությունն այլևս անձնական գործ չէր, այլ պետական ու ռազմական առաջադրանք։
Տոդորովիչը մոտ էր Օբրենովիչների արքայատոհմի ներկայացուցիներին և ստեղծել է թագավորական ընտանիքի գրեթե բոլոր անդամների դիմանկարները, ներառյալ Նատալյա Սերբացու դիմանկարը, ինչի շնորհիվ վերջինս ճանաչվել է «սերբական Մոնա Լիզա»[8]։
Տոդորովիչի աշխատանքները ներկայացվել են համաշխարհային արվեստի 1911 թվականի ցուցահանդեսում՝ որպես Սերբիայի Թագավորության տաղավարի ցուցանմուշներ[9]։
Իր երկարատև ստեղծագործական կյանքի ընթացքում նա հիմնականում արարել է ռոմանտիկ ոճի գործեր[10], երբեմն հարել է ակադեմիզմին[7], սակայն լավագույն աշխատանքները ռոմանտիկ ոգով են տոգորված[7]։ Տոդորովիչի ստեղծագործական հարուստ ժառանգության մեջ կան հիանալի դիմանկարներ, պատմական ու կրոնական թեմաներով նկարներ, բնանկարներ, բազմաթիվ գծանկարներ[7]։ Այդ ստեղծագործություններից շատերն առնչվում են հայրենի Սերբիային ու Բելգրադին, որոնց մշակութային ու հասարակական կյանքին նա եռանդուն կերպով մասնակցել է[7]։ Բելգրադում բացել է գեղարվեստի իր առաջին դպրոցը, որտեղ մանուկները սովորել են նկարել, երգել, սուսերամարտել, մարզել իրենց մարմինն ու հոգին «Սոկոլ» շարժման սկզբունքների համաձայն[7], շարժում, որի կարգախոսն էր «Առողջ մարմնում առողջ հոգի»։
Ստևան Տոդորովիչի բազմաթիվ աշխատանքներ են տեղ գտել Միլան Յովանովիչ Ստոյիմիրովիչի անձնական հավաքածուում, որի զգալի մասը կտակվել է Սմեդերևոյի թանգարանին[11]։
Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
-
Հայդուկ Վելկոյի մահը, 1850 -
Միլան Միլիչևիչի դիմանկարը, 1866 -
Նիսիֆոր Դուչիչի դիմանկարը, 1874 -
Արքա Միլան Օբրենովիչ IV, 1883 -
Reina Natalija de Serbia/Թագուհի Նատալյա Սերբացի, 1883 -
Polekonia Tolorovitschka/Պոլեկոնիա Տոլորովիչկա, 1889 -
Sabor u Prizrenu/, 1899 -
Postriženje Svetog Save/Սուրբ Սավայի հերատումը, 1907 Աշխարհաժողով՝ Կոսովոյի դաշտի ճակատամարտից առաջ -
Կոմպոզիտոր Կոռնելիե Ստանկովիչի դիմանկարը, 1920 -
Միխայլո Օբրենովիչի դիմանկարը
,_1907.jpg)
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 Répertoire des artistes (ֆր.)
- ↑ 2,0 2,1 Artnet — 1998.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Benezit Dictionary of Artists — OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
- ↑ «MAČEVANJE U BEOGRADU». www.macevanje.org. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 15-ին.
- ↑ istoriju, MK Fondacija Srpski Legat. «Rođen je slikar i akademik Stevan Todorović».
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 Galerija Matice srpske
- ↑ Hadži-Minić, Katarina (2019 թ․ ապրիլի 17). «Ko je bila 'Srpska Mona Liza'? Lepa i tragična srpska kraljica Natalija Obrenović». Pokazivač (բոսնիերեն). Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 16-ին.
- ↑ Elezović, Zvezdana (2009). «Kosovske teme paviljona Kraljevine Srbije na međunarodnoj izložbi u Rimu 1911. godine». Baština. 27.
- ↑ «Arte - Stevan Todorović - Biografija». www.arte.rs. Վերցված է 2019 թ․ օգոստոսի 15-ին.
- ↑ The Legacy of Milan Jovanovic Stojimirovic in the Art Department of the Museum in Smederevo.
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Veljko Petrović; Zora Simić Milovanović (1950). Steva Todorović: 1832-1925 : izdanje Umetničkog muzeja, Beograd i Matice srpska, Novi Sad, 1950. Umetnički muzej.
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Galerija Matice srpske. «EПОХА РОМАНТИЗМА». Galerija Matice srpske.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ստևան Տոդորովիչ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||
