Վալենտինա Տերեշկովա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Picto infobox astronaut.png
Վալենտինա Տերեշկովա
Валентина Терешкова
RIAN archive 612748 Valentina Tereshkova.jpg
Վալենտինա Տերեշկովան 1969 թ.
Բնօրինակ անուն ազգանուն Валентина Терешкова
Ի ծնե Վալենտինա Վլադիմիրի Տերեշկովա
Պետություն Ռուսաստան Ռուսաստան
Մասնագիտություն Տիեզերագնաց-օդաչու
Զինվորական կոչում գեներալ-մայոր (1995 թ.)
Առաքելություն «Վոստոկ-6»
Տիեզերքում անցկացրած ժամանակը 3 օր
Ծնվել է մարտի 6, 1937 (85 տարեկան)
Ծննդավայր {Բոլշոե Մասլեննիկովո գյուղ,
Տուտաևյան շրջան,
Յարոսլավլի մարզ,
ՌԽՖՍՀ ՌԽՖՍՀ, Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն ԽՍՀՄ
Ազգություն ռուս
Ամուսին

Անդրիյան Նիկոլաև (1963-82, ամուսնալուծված),

Յուլի Շապոշնիկով
(մահ. 1999 թ.)
Երեխաներ Ելենա Նիկոլաևա-Տերեշկովա
Պարգևներ
Ստորագրություն Valentina Tereshkova Signature.svg

Վալենտինա Տերեշկովա (ռուս.՝ Валентина Терешкова, մարտի 6, 1937(1937-03-06)[1][2][3][…], Բոլշոե Մասլեննիկովո, Q16718867?, Տուտաևսկի շրջան, Յարոսլավլի մարզ, ՌԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ), սովետական տիեզերագնաց, աշխարհի առաջին կին տիեզերագնացը։

[4] Իր առաջին թռիչքը կատարել է 1963 թ. հունիսի 16-ին Վոստոկ-6 տիեզերանավով՝ տիեզերքում մնալով մոտ 3 օր։

Մանկություն և պատանեկություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Վալենտինա Տերեշկովան ծնվել է այժմ գոյություն չունեցող Բոլշոյե Մասլենիկովո գյուղում, Յարոսլավլի մարզի Տուտաև քաղաքի մոտակայքում Բելառուսից եկվորի ընտանիքում։ Հայրը՝ Վլադիմիր Տերեշկովը (1912-1940), ծագումով Բելինիչսկի համայնքի Վիյլովո գյուղից, տրակտորավար էր։ 1939 թ. զորակոչվել է Կարմիր բանակ, զոհվել է ռուս-ֆիննական պատերազմում։ Մայրը՝ Յելենա Տերեշկովան (Կռուգլովա) (1913-1987), Դուբրովսկի համայնքի Յերեմեշևինա գյուղից էր, տեքստիլ գործարանի աշխատող էր։ Ընտանիքի անդամներ էին նաև մեծ քույր՝ Լյուդմիլան և փոքր եղբայր՝ Վլադիմիրը[5]։ Հենց Տերեշկովայի պատմածներով՝ փոքր տարիքում խոսում էր բելառուսերեն[6]։

1945 թ. աղջիկը ընդունվում է Յարոսլավլի այժմ իր անունը կրող թիվ 32 դպրոց։ Ունենալով երաժշտական լավ լսողություն՝ ազատ ժամանակ սովորում էր դոմրա նվագել։ 1953 թ. ավարտել է յոթերորդ դասարանը։ Ընտանիքին օգնելու համար 1954 թ. Վալենտինան աշխատանքի է ընդունվել Յարոսլավլի կարեգործական գործարանում վուլկանիզացման-հավաքման ցեխում նախապատրաստական աշխատանք կատարելու համար, որտեղ կառավարել է անկյունագծային-կտրող մեքենան։ Միաժամանակ սովորել է երիտասարդ բանվորության դպրոցի երեկոյան դասընթացներում։ 1955 թ. ապրիլ ամսից աշխատել է «Կրասնի Պերեկոպ» տեխնիկական կտորեղենի կոմբինատում որպես դերձակ, որտեղ աշխատել են նաև իր մայրն ու մեծ քույրը[5]։ 1959 թ.-ից զբաղվել է պարաշյուտային սպորտով Յարոսլավի աերոակումբում (կատարել է 90 ցատկ)։ Շարունակել է աշխատանքը «Կրասնի Պերեկոպ» տեքստիլ կոմբինատում, 1955-1960 թթ. անցել է հեռակա ուսուցում թեթև արդյունաբերության տեխնիկական ուսումնարանում։ 1960 թ.-ի օգոստոսի 11-ից՝ «Կրասնի Պերեկոպ» կոմբինատի՝ Համամիութենական Լենինյան Կոմունիստական Երիտասարդական Միության կոմիտեի ազատ քարտուղար։

Տիեզերագնացների շարքում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Առաջին մի քանի խորհրդային տիեզերագնացների հաջող թռիչքներից հետո Սերգեյ Կոռոլյովի մոտ միտք առաջացավ տիեզերք ուղարկել կին տիեզերագնացի[7]։ 1962 թ.-ի սկզբին սկսվեց հետևյալ չափանիշներն ունեցող հավակնորդների որոնումը՝ պարաշյուտիստ, մինչև 30 տարեկան, հասակը մինչև 170 սմ և քաշը մինչև 70կգ։ Հարյուրավոր թեկնածուներից հինգն ընտրվեցին՝ Ժաննա Յորկինա, Տատյանա Կուզնեցովա, Վալենտինա Պոնոմարյովա, Իրինա Սոլովյովա և Վալենտինա Տերեշկովա։

Տիեզերագնացների ջոկատ ընդունվելուց անմիջապես հետո Տերեշկովային մյուս աղջիկների հետ շարքայինի կոչումով կանչեցին զինվորական ծառայության։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ Терешкова Валентина Владимировна // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  2. ↑ filmportal.de — 2005.
  3. ↑ FemBio: Банк інформації про видатних жінок, Frauendatenbank, Банк данных о выдающихся женщинах, Görkəmli qadınlar haqqında məlumat bankı
  4. ↑ «Գլխավոր էջ» (հայերեն)։ 2018-02-25 
  5. ↑ 5,0 5,1 «Վալենտինա Տերեշկովայի կենսագրության գաղտնիքները | Հասարակություն | Собеседник.ru»։ Արխիվացված օրիգինալից 2013 թ․ հունիսի 18-ին։ Վերցված է 2013 թ․ դեկտեմբերի 19 
  6. ↑ Першая жанчына-касманаўт ў дзяцінстве гаварыла па-беларуску «Еўрапейскае радыё для Беларусі», ապրիլի 24, 2009
  7. ↑ «ИХ ПОЗВАЛ КОСМОС (герои-космонавты)»։ Արխիվացված է օրիգինալից 2021-03-01-ին։ Վերցված է 2022-03-08 

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Герои звёздных трасс։ Сборник / Составитель Д. Мамлеев.. - Изд. 2-е, доп. - М.։ Известия, 1963. - 192, [34] с. -  (Библиотека «Известий». Специальный выпуск). - 300 000 экз. (обл.)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Commons-logo.svg Վալենտինա Տերեշկովա Վիքիպահեստում
 ⛭ 
  Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Վալենտինա_Տերեշկովա&oldid=8334710» էջից