Ճոճվող ձի
Ճոճվող ձի, ձիուկի տեսքով խաղալիք՝ տեղադրված ճոճաթոռի նմանվող ճոճանակների վրա:
Նկարագրություն
Գոյություն ունի երկու տեսակ, մի դեպքում ձիու հատվածը ամրացված է գետնի հետ շփվող մի զույգ կոր ճոճանակներին, իսկ մյուս դեպքում ձին երկաթե շղթաներով կախված է ամուր շրջանակից և շարժվում է միայն թեթևակի հրելուց։
Պատմություն
Ճոճվող ձիու նախատիպերը համարվում են օրորոցը, ճոճվող խաղալիքների այլ տարբերակներ և անիվների վրա ձիերի տեսքով խաղալիքներ։ Իր ներկայիս տեսքով ճոճվող ձին հայտնվել է ոչ շուտ, քան 17-րդ դարը[1] Հյուսիսային Ամերիկայի[2] բրիտանական գաղութների տարածքում, չնայած կան աղբյուրներ, որոնք ցույց են տալիս, որ նման խաղալիքը կարող էր գոյություն ունենալ դեռևս միջնադարում[3] կամ նույնիսկ Հին Հունաստանում[4]։
Ճոճվող ձին մոտ 19-րդ դարի սկզբին դարձել է հայտնի մանկական խաղալիք՝ Անգլիայից տարածվելով եվրոպական երկրներ (հատկապես Գերմանիայում), բայց այդ ժամանակ այն հիմնականում ապագա թագավորների՝ արքայազների կամ ազնվականների ճոճվող խաղալիքն էր։ Պատրաստվել են արհեստավորների կողմից, զարդարվել են փայտի փորագրություններով: Ճոճվող ձին զանգվածային արտադրության մանկական խաղալիք դարձավ միայն 19-րդ դարի վերջին[3]։
Հետաքրքիր փաստեր
2006 թվականին Գինեսի համաշխարհային ռեկորդների գրքում գրանցվել են Կալիֆորնիայի Քեթլինելն ու Լես Հարթնեսը, որպես ձեռքով փորագրված փայտե ամենամեծ ճոճվող ձիու հեղինակներ: Այս ճոճվող ձին պատրաստվել է 2000 թվականին և ունի մոտ 7 ոտնաչափ 8 դյույմ (234 սմ) բարձրություն և 1200 ֆունտ (680 կգ) քաշ: Այն կարելի էր տեսնել վերածննդի տոնավաճառներում, փերիների փառատոններում, ինչպես նաև մասնավոր երեկույթների և միջոցառումների ժամանակ, որտեղ մինչև 3 մեծահասակ կամ 4-5 երեխա կարող են միաժամանակ նստել ճոճվող ձիու թամբին: Ըստ Լեսի և Քաթլինելի՝ ամենաերիտասարդ ձիավորը եղել է վեց շաբաթական, իսկ ամենատարեցը՝ 94 տարեկան:
Պատկերասրահ
-
Փայտից քանդակված ճոճվող ձին ոսկեզօծ տակդիրի վրա։ Հավանաբար պատկանել է Շվեդիայի թագավոր Գուստավ III-ին մանուկ հասակում -
Ճոճվող ձիու արձան Վինչենդոն քաղաքում, Մասաչուսեթս, ԱՄՆ -
1880-ականների Ստոկհոլմում մեխանիկական ճոճվող ձի հեծած տղան -
Paul Kuniholm, քանդակ, 2023 թվական, ներշնչված շվեդական խաղալիքի օրինակով
Հղումներ
- ↑ Toy Horses (from the V&A Museum of Childhood website)
- ↑ Toy Horses Արխիվացված է Հունվար 9, 2011 Wayback Machine-ի միջոցով: (from the V&A Museum of Childhood website)
- ↑ 3,0 3,1 «Galloping for Rocking Horses?». Antiques Roadshow. PBS. Վերցված է 3 June 2010-ին.
- ↑ «Galloping for Rocking Horses?». Antiques Roadshow. PBS. Արխիվացված է օրիգինալից 2013-01-17-ին. Վերցված է 2010-06-03-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն)
Արտաքին հղումներ
- Happy Trails Արխիվացված 2013-04-19 Wayback Machine (rocking horse article from the Smithsonian website)