Jump to content

Կարմիր թել (Կաբալա)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կարմիր թել Երուսաղեմի Արևմտյան պատի մոտից

Բարակ կարմիր կամ բոսորագույն թել ( եբրայերեն ՝ חוט השני, khutt hashani ), որը որպես թալիսման կրելը հրեական ժողովրդական սովորույթ է, այն կիրառվում է որպես «չար աչքով» առաջացած դժբախտությունը պաշտպանության միջոց ( եբրայերեն . עין הרע)։ Ժողովրդական շրջանում ենթադրվում է, որ ավանդույթը կապված է Կաբալայի և հուդայականության կրոնական ձևերի հետ:

Կարմիր թելը ինքնին սովորաբար պատրաստվում է կարմիր կարմիր բրդյա բարակ թելից: Այն կրում են որպես ապարանջան կամ ժապավեն կրողի դաստակին:

Աստվածաշնչի պատմություն

Ծննդոց 38-ում հիշատակվում է կարմիր թելը՝ կապված դաստակին։ Թամարը հղիանում է իր սկեսրայր Հուդայից և երկվորյակ տղաներ է ծնում։ Այս իրադարձության մասին տեքստերը վերցված են Հակոբ Ա թագավորի Ավետարանից[1]։

27. Երբ Թամարը ծննդաբերելու վրայ էր, նրա որովայնում երկու զաւակներ կային:
28. Ծննդաբերութեան պահին զաւակներից մէկն աւելի շուտ հանեց իր ձեռքը: Մանկաբարձը նրա ձեռքին կարմիր թել կապեց ու ասաց. «Անդրանիկը սա թող լինի»:
29. Երբ սա ձեռքը յետ տարաւ, անմիջապէս դուրս ելաւ նրա եղբայրը: Մանկաբարձն ասաց. «Ինչո՞ւ ճեղքեցիր պատնէշը»: Եւ նա նրա անունը դրեց Փարէս:
30. Ապա դուրս ելաւ նրա եղբայրը, որի ձեռքին կարմիր թել էր կապուած, եւ նրա անունը դրեց Զարա:

- Ծննդոց, գլուխ 38[2]

Դեռևս ռաբբի Շմուել բեն Հաֆնի Գաոնի օրոք, հրեա մեկնաբանները նշել են, որ ձեռքին կարմիր թել դնելը կարող է լավ նշան լինել: Որոշ աղբյուրներ ենթադրում են, որ այն կարող է փաթաթվել նույնիսկ մատի շուրջ: Որոշ վաղ հրեա մեկնաբաններ (օրինակ՝ Ագգադաս Բերեյշիսը) գրում են, որ Հովսեփի վերարկուն (նրան տվել է Հակոբը) իրականում ճիշտ նույնն էր, ինչ մյուս ցեղերի վերարկուն, պարզապես Հակոբը ճարմանդներին կարմիր թել էր դրել[3]։

Դարերի միջով

Թորայում, Հալաչայում կամ Կաբալայում գրավոր հիշատակում չկա դաստակի շուրջ կարմիր թել կապելու պահանջի մասին: Թեև աղբյուրները նշում են կարմիր թելերը որպես լավ նշան, թեև ակնհայտ չէ, թե արդյոք դրանք լայնորեն կրվել են: Միակ դեպքը, որում մենք գտնում ենք կարմիր թել կրելու մասին՝ 1490-ականներին հանրային հորդորն է, Երբ հրեաներին թույլ չեն տվել կրել թեֆիլին, ռաբբի Աբրահամ Սաբան հրեաներին խորհուրդ է տվել կարմիր թել կրել իրենց ձեռքերին (հիշելու համար Թեֆիլինի պատվիրանը)[4]:

Ժամանակակից միտում

Մադոննան կարմիր թելով, 2006 թվականի Confessions շրջագայության ժամանակ

Այսօր Իսրայելում սովորական է տեսնել տարեց կանանց, որոնք կարմիր թել են վաճառումուխտավորներին և զբոսաշրջիկներին, հատկապես Երուսաղեմի Հին քաղաքում[5][6]: Իսրայելից դուրս՝ 1990-ականների վերջին, կարմիր լարը հայտնի է դարձել շատ հայտնի մարդկանց մոտ, ներառյալ շատ ոչ հրեաների, այդ թվում ենՄադոննան և նրա երեխաները, Լեոնարդո Դի Կապրիոն, Մայքլ Ջեքսոնը, իսկ ավելի ուշ՝ Արիանա Գրանդեն, Ռիշի Սունակը և Թակեր Կարլսոնը[7][8][9][10][11]։ Ավելի լայն ժողովրդականության աչը հաճախ կապվում է Ֆիլիպ Բերգի Կաբալայի կենտրոնի հետ[12][13]լ Այն նաև աճեց վաճառքի աճ Մադոննայի համար՝ ըստ Changing Fashion. A Critical Introduction to Trend Analysis and Cultural Meaning (2007) խմբագիրների[14]:

Ծանոթագրություններ

  1. Genesis 38:27 KJV
  2. Գիրք` 1. Ծննդոց Գլուխ 38 ՅՈՒԴԱՆ ԵՒ ԹԱՄԱՐԸ
  3. Holzer, Zecharia (2015). «Etz Chaim Journal (Volume 24)». forum.otzar.org. Վերցված է 2023-08-29-ին.
  4. Holzer, Zecharia (2015). «Etz Chaim Journal (Volume 24)». forum.otzar.org. Վերցված է 2023-08-29-ին.
  5. (Teman, Elly. 2008. "The Red String: A Cultural History of a Jewish Folk Symbol," in: Bronner, Simon J. (ed.), Jewishness: Expression, Identity, Representation, Inaugural volume in book series on Jewish Cultural Studies, Oxford: Littman Library of Jewish Civilization)link to article
  6. Simon J. Bronner. «Jewish Cultural Studies, Volume 1 – Jewishness: Expression, Identity, and Representation». littman.co.uk. Վերցված է 18 October 2010-ին. Elly Teman (January 2008). «The Red String: The Cultural History of a Jewish Folk Symbol». Bronnersj, Editor. Jewish Cultural Studies. academia.edu. Վերցված է 18 October 2010-ին.
  7. Daly, Patrick (2022-10-26). «Rishi Sunak's red bracelet and why the Prime Minister wears it explained». mirror (անգլերեն). Վերցված է 2023-07-16-ին.
  8. «Kabbalah: who has a red string and why?». Արխիվացված է օրիգինալից 2011-06-11-ին.
  9. BritneySpearsVEVO (25 October 2009). «Britney Spears – Everytime». Արխիվացված օրիգինալից 2021-12-21-ին. Վերցված է 31 January 2018-ին – via YouTube.
  10. Nephin, Dan (12 February 2005). «Kabbalah not a celebrity fashion statement, Jews say». Deseret News.
  11. Lappin, Elena (11 December 2004). «The Thin Red Line». The Guardian. London., investigative article
  12. «Inside Hollywood's Hottest Cult». radaronline.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-05-27-ին.
  13. «Madonna Gives Her Money Away». Fox News. 2006-07-12.
  14. Lynch & Strauss 2007