«Ալեքսանդր Նևսկի»–ի խմբագրումների տարբերություն
No edit summary |
չ →Ծանոթագրություններ: մանր-մունր oգտվելով ԱՎԲ |
||
Տող 18. | Տող 18. | ||
{{DEFAULTSORT:Նևսկի, Ալեքսանդր}} |
{{DEFAULTSORT:Նևսկի, Ալեքսանդր}} |
||
[[Կատեգորիա:Ռուս զորավարներ]] |
[[Կատեգորիա:Ռուս զորավարներ]] |
12:06, 5 Հուլիսի 2020-ի տարբերակ
Ալեքսանդր Նևսկի | |
Մասնագիտություն՝ | կառավարիչ և զորավար |
---|---|
Դավանանք | ուղղափառություն |
Ծննդյան օր | մայիսի 13, 1220 |
Ծննդավայր | Պերեսլավլ Զալեսկի, Grand Principality of Vladimir |
Վախճանի օր | նոյեմբերի 14, 1263 (43 տարեկան) |
Վախճանի վայր | Գորոդեց, Grand Principality of Vladimir |
Թաղված | Ալեքսանդր Նևսկու մայրավանք |
Դինաստիա | Ռյուրիկովիչներ և Q32360927? |
Քաղաքացիություն | Կիևյան Ռուսիա և Grand Principality of Vladimir |
Հայր | Yaroslav II of Vladimir? |
Մայր | Feodossiya Mstislavna? |
Ամուսին | Alexandra Brachyslavna?[1] |
Զավակներ | Dmitry of Pereslavl?, Andrey of Gorodets?, Daniel of Moscow? և Vassili Aleksandrovitch? |
Ալեքսանդր Նևսկի (ռուս.՝ Александр Ярославич Невский, մայիսի 13, 1220, Պերեսլավլ Զալեսկի, Grand Principality of Vladimir - նոյեմբերի 14, 1263, Գորոդեց, Grand Principality of Vladimir), ռուս զորավար, պետական գործիչ. եղել է Նովգորոդի իշխան (1236-1250 թվականներ) և Վլադիմիրի մեծ իշխան (1252-1263 թվականներ)։
19-ամյա Ալեքսանդրը՝ Յարոսլավ իշխանի որդին, նովգորոդյան փոքրաթիվ զորքով 1240 թվականի հուլիսի 15-ին հարձակվել է շվեդական ճամբարի վրա՝ Նևայի գետաբերանում, և ջախջախել ու փախուստի մատնել նրանց։ Այդ հաղթանակի համար Ալեքսանդրին տրվել է Նևսկի պատվանունը։ 1242 թվականի ապրիլի 5-ի վճռական մարտում ռուսական բանակը՝ Ալեքսանդր Նևսկու գլխավորությամբ, Չուդ լճի սառույցի վրա ջախջախել է գերմանական խաչակիր ասպետներին։ Ճակատամարտը հայտնի է Սառցաջարդ անունով։
Ալեքսանդր Նևսկին միավորել է Ռուսիայի հյուսիսարևելյան և հյուսիսարևմտյան հողերը, կոտրել բոյարների դիմադրությունը, ամրապնդել կենտրոնական իշխանությունը։ Շրջահայաց քաղաքականությամբ կանխել է Ռուսիայի դեմ մոնղոլ-թաթարների արշավանքները։ Մահացել է Ոսկե Հորդայի մայրաքաղաք Սարայ-Բաթուից վերադառնալիս։
Ի պատիվ Ալեքսանդր Նևսկու՝ Ռուսական կայսրությունում 1725 թվականին սահմանվել է շքանշան, իսկ 1942 թվականի հուլիսի 29-ին՝ «Ալեքսանդր Նևսկի» խորհրդային զինվորական շքանշանը։
1547 թվականին Ալեքսանդր Նևսկին կարգվել է Ռուս ուղղափառ եկեղեցու սրբերի դասը։ Նրա անունով կառուցվել են եկեղեցիներ, ստեղծվել է նրա սրբապատկերը։
Ծանոթագրություններ
- ↑ Александра Брячиславна (ռուս.) // Русский биографический словарь. — СПб.: Русское историческое общество, 1896. — Т. 1. — С. 114.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեքսանդր Նևսկի» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ |