Արամ Սալբի
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Սահակյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Արամ Սալբի | |
---|---|
Ծնվել է | 1884 կամ 1888 |
Ծննդավայր | Կարմրակ կամ Կեսարիա, Թուրքիա |
Մահացել է | 1968 |
Մահվան վայր | Կոնստանցա, Ռումինիա կամ Բուխարեստ, Ռումինիա |
Կրթություն | Բեյրութի համալսարանի բժշկական ճյուղ |
Մասնագիտություն | գրող, բժիշկ և հասարակական գործիչ |
Կուսակցություն | ՀՅԴ |
Սալբի Արամ (1884 կամ 1888, Կարմրակ և Կեսարիա, Թուրքիա - 1968, Կոնստանցա, Ռումինիա և Բուխարեստ, Ռումինիա), հայ գրող, հասարակական գործիչ, բժիշկ։
Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ծնվել է մոտավորապես 1888 թվականին Կեսարիա քաղաքում։ Իսկական անունը եղել է Արամ Սալբի Սահակյան։ Ավարտել է Կեսարիայի Սուրբ Կարապետ վանքի ժառանգավորաց վարժարանը ([1906 թ.), հետագայում՝ Բեյրութի ֆրանսիական համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը։ Բեյրութում ուսանելու տարիներին անդամագրվել է ՀՅԴ կուսակցությանը։ Ա. Սալբի գրչանունով աշխատակցել է «Ազատամարտ» պարբերականին։
1914-1918 թվականներին Առաջին համաշխարհային պատերազմի ընթացքում զորակոչվել է օսմանյան բանակ և ծառայել որպես զինվորական բժիշկ։ Պատերազմի ընթացքում գերի է ընկել անգլիական կողմին։ Որպես ռազմագերի տեղափոխվել է Պորտ Սաիդ, որտեղ եղել է մուսալեռցի գաղթականների բժիշկը։ Այդ օրերի հուշերը տպագրել է իր «Ալեակներ և խլեակներ» և «Մեր խաչը» գրքերում։ 1918 թվականին գերությունից վերադարձել է Կ.Պոլիս։ Հետպատերազմյան տարիներին անունը փայլել է Կ.Պոլսի ազգային և գրական շրջանակներում։ Աշխատակցել է Կ.Պոլսում հրատարակվող «Ճակատամարտ» թերթին։ Ապա մի քանի տարի ապրել է Փարիզում, որտեղ ևս զբաղվել է հանրային գործունեությամբ։
1922 թվականից հաստատվել է Ռումինիայում։ Ավելի քան 20 տարի ռումինահայ թեմական պատգամավորական ժողովում ներկայացրել է Բազարջիկի և Բուխարեստի հայ համայնքները։ Այլ բժիշկների հետ գլխավորել է Բուխարեստի «Դեղլիու» հայկական բուժարանի աշխատանքները, անվճար բուժումով ապահովել կարիքավոր հայերին, ինչպես նաև պատերազմի ժամանակ՝ 1942 թվականից 1945 թվականներին բժշկական և այլ անհրաժեշտ օգնություն է ցույց տվել խորհրդային ռազմագերիներին։
1944 թ.-ից 1946 թվականներին եղել է Բուխարեստի հայ մշակույթի տան վարչության նախագահը։ Սալբին աշխատակցել է Կոստանդնուպոլսի, Փարիզի և, մասնավորապես, ռումինահայ պարբերական մամուլին, հանդես է եկել գրական երկերով, երգիծական հոդվածներով («Հուշեր և փուշեր», շարք), բժշկագիտական զրույցներով։ Հրատարակել է «Ալյակներ ե խլյակներ։ Հայ վրանաքաղաքին տարեգիրքը» (1919), որտեղ առաջին անգամ տեղ են գտել Մուսա լեռան դյուցազնամարտի դրվագներ։ Նրա «Մեր խաչը» (1921) գիրքը, ինչպես նաև մի շարք պատմվածքներ պատկերում են բնավեր հայերի կյանքը Մեծ եղեռնի և հետագա տարիներին։ Տպագրվել են Սալբու՝ պատանիների համար գրված «Պատգամավոր շուները» (1945), «Դեպի հայրենիք։ Թռչուններու հասարակապետության մեջ» վեպերը։ Մամուլում երբեմն ստորագրել է Սիրիուս ծածկանունով։
Մահացել է 1968 թվականի հունիսին, Բուխարեստում, մոտավորապես 80 տարեկան հասակում։
Աշխատությունները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Տոքթ. Մ. Սալբի, Ալեակներ եւ խլեակներ, Աղեքսանդրիա, 1919
- Մ. Սալբի, Մեր խաչը, Փարիզ, 1921
Տես նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աղբյուրներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Հարություն Մինասյան, Օսմանյան կայսրությունում և Թուրքիայի Հանրապետությունում բռնաճնշումների և ցեղասպանության ենթարկված հայ բժիշկներ, Երևան, «Լուսաբաց», 2014 — 520 էջ։
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Գէորգեան Կարօ, Ամէնուն Տարեգիրքը, Պէյրութ, 1967-68
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 117)։ |