Ռուդոլֆ ֆոն Իերինգ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ռուդոլֆ ֆոն Իերինգ
գերմ.՝ Rudolf von Jhering
Դիմանկար
Ծնվել էօգոստոսի 22, 1818(1818-08-22)[1][2][3][…]
ԾննդավայրԱուրիխ, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[4]
Մահացել էսեպտեմբերի 17, 1892(1892-09-17)[1][2][3][…] (74 տարեկան)
Մահվան վայրԳյոթինգեն, Գերմանական կայսրություն[4]
ԳերեզմանԳյոտինգենի քաղաքի գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն Պրուսիայի թագավորություն
ԿրթությունԳյոթինգենի համալսարան, Հայդելբերգի համալսարան և HU Berlin
ԵրկերQ116889052?
Մասնագիտությունիրավաբան և համալսարանի դասախոս
ԱշխատավայրՎիեննայի համալսարան, Քրիստիան-Ալբերտի համալսարան, Գյոթինգենի համալսարան, Բազելի համալսարան, Գիսենի համալսարան, HU Berlin, Լայպցիգի համալսարան, Հայդելբերգի համալսարան և Ռոստոկի համալսարան
ԱնդամությունԼինչեի ազգային ակադեմիա, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա և Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա
ԵրեխաներHermann von Ihering? և Elise Marie Agathe von Ihering?[5]
 Rudolf von Jhering Վիքիպահեստում

Ռուդոլֆ ֆոն Իերինգ (գերմ.՝ Rudolf von Jhering կամ Rudolf von Ihering, օգոստոսի 22, 1818(1818-08-22)[1][2][3][…], Աուրիխ, Ստորին Սաքսոնիա, Գերմանիա[4] - սեպտեմբերի 17, 1892(1892-09-17)[1][2][3][…], Գյոթինգեն, Գերմանական կայսրություն[4]), գերմանացի իրավագետ։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երիտասարդ տարիներին եղել հասկացությունների իրավագիտության ներկայացուցիչ, ապա՝ շահերի իրավագիտության հիմնադիր, իրավունքի իրատեսական դպրոցի ներկայացուցիչ։

Իերինգը ձգտում էր համատեղել քաղաքական և իրավական տեսությունները սոցիոլոգիական, հոգեբանական և այլ հասկացությունների հետ։

Կառլ ֆոն Գերբերի հետ նա հրատարակեց «Jahrbücher für Dogmatik des heutigen römischen und deutschen Privatrechts» իրավաբանական ամսագիրը, որի նպատակն էր մերձեցնել հռոմեական և գերմանական իրավունքը Գերբերի գաղափարների ոգով, որոնք կիսում էր Ջերինգը[6]։ Թաղված է Գյոթինգենի քաղաքային գերեզմանատանը։

Գաղափարներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իերինգը համարում էր, որ իրավունքը ժողովրդի ոգու պտուղը չէ. այն չի զարգանում խաղաղ ճանապարհով՝ ժողովրդի գիտակցության մեջ ներդրված բարոյական սկզբունքներից։ Դա անձի գործունեության, նրա պայքարի պտուղն է. այն ծառայում է անհատի շահերի ապահովմանը և ստեղծվում է պայմանագրով։ Իրավունքը անհատի ուժի և մտավոր ստեղծագործության արդյունք է։

Իերինգը եսասիրությունը ճանաչեց որպես առաջընթացի հիմնական շարժիչ, պայքարը` որպես պայման, հարկադրանքը և պետական իշխանությունը` որպես օրենքի դրույթ, հանրային իշխանության կողմից հետապնդվող կյանքի նպատակահարմար սկզբունքները` որպես օրենքի գերակայություն։ Բայց այս տարրերը, հաշվի առնելով իրենց պատմական զարգացումը, նրա համար մշակութային ուժեր են, որոնք վերածվում են օրենքի պահապանների՝ անհատի զարգացման և նրա գոյության համար պայքարի ազդեցության տակ։

Իշխանությունը, ըստ Իերինգի, իրավական ուժ է, հարկադրանքը իրավական հարկադրանք է, որը բավարարում է բարոյական նպատակները։ Իրավունքի համար պայքարը նրա աչքում աջերի լավագույն պատվարն է. առանց իշխանության չկա օրենք, բայց չկա օրենք նույնիսկ այն դեպքում, երբ գործում է միայն «միակողմանի նորմ»՝ օրենք, որը պարտադիր է միայն մի կողմից. միայն «երկկողմանի նորմը»՝ օրենք, որին հավասարապես ենթակա են և՛ իշխանությունները, և՛ քաղաքացիական հասարակության անդամները, երաշխավորում է իրավունքը։

Իրավունքի պատմության ոլորտում Իերինգը մեծ ազդեցություն է ունեցել իր ժամանակակիցների վրա։

Նրա` «Պայքարում դու կգտնես քո իրավունքը» արտահայտությունն օգտագործվում էր Ռուսական կայսրության սոցիալ-հեղափոխականների (էսեռի) կողմից որպես կուսակցության կարգախոս։

Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հռոմեական իրավունքի ոգին իր զարգացման տարբեր փուլերում (1852-1865)։
  • Պայքար իրավունքի համար (1874)
  • Իրավունքի նպատակը (1877-1883)
  • Թեյավճար (1882)
  • Իրավական տեխնիկա
  • Ծիծաղելին և լուրջը իրավագիության մեջ
  • Հիմնավորման տիրապետումը պաշտպանության մեջ
  • Շահեր և իրավունք

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Глухарева Л. И. Рудольф фон Иеринг - основатель юридической техники // Вестник РГГУ. Серия «Экономика. Управление. Право». —2011.
  • Горбань В. С. Проблема понимания смысла и интерпретации концепции борьбы за право Р. Иеринга // Теория и практика общественного развития. — 2017.
  • Касаева Т. Г. Реалистическая школа права и современность. - Саратов: СЮИ МВД России, 2009.- 120 с

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 ՎԱԳԹԱ նախկին անդամներ
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Иеринг Рудольф фон // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
  5. Pas L. v. Genealogics — 2003.
  6. Нечаев В. М. (1890–1907). «Гербер, Карл Фридрих Вильгельм». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)