Ռոդեզիական մարդ
Ռոդեզիական մարդ | |
Ռոդեզիական մարդ | |
Դասակարգում | |
Թագավորություն | Կենդանիներ (Animalia) |
Տիպ/Բաժին | Քորդավորներ (Chordata) |
Ենթատիպ | Ողնաշարավորներ (Vertebrata) |
Դաս | Կաթնասուն (Mammalia) |
Կարգ | Պրիմատներ (Primates) |
Ընտանիք | Հոմինիդներ (Hominidae) |
Ցեղ | Homo |
Տեսակ | †Ռոդեզիական մարդ (H. rhodesiensis) |
Միջազգային անվանում | |
Homo rhodesiensis |
Ռոդեզիական մարդ, մարդկանց բրածո տեսակների անուն, որոնց մնացորդները հայտնաբերվել են Հյուսիսային Ռոդեզիայի Բրոկեն հիլի մոտակայքում գտնվող քարանձավում (այժմ Զամբիայի Կաբվե քաղաքը)։ Գտածոյի նկարագրությունը հրապարակել է Արթուր Սմիթ Վուդվորդը 1921 թվականին[1]։
Հայտնաբերված մնացորդները ներառել են գանգը, վերին ծնոտի բեկորները[1], սրբոսկրը, մեծ ոսկորները և ազդրի բեկորները։
Գտածոյի տարիքը հստակ հաստատված չէ։ Քարե գործիքների և կենդանիների մնացորդների վերլուծության հիման վրա գնահատվում է 130-300 հազար տարուց մինչև 490 հազար տարի կամ ավելի[2], նոր տվյալներով՝ 299 ± 25 հազար տարի[3]։ Ռոդեզիական մարդու բնորոշ առանձնահատկությունը հնագույն և առաջադեմ կառուցվածքային առանձնահատկությունների խառնուրդ է։ Գանգի տուփի ծավալը կազմում է մոտ 1280 սմ3[4]։ Դիմային ոսկորը չափազանց պարզունակ է, շատ զանգվածային գերհզոր գլանակներով, և քունքը գրեթե նույնն է, ինչ ժամանակակից մարդունը։ Պահպանված կմախքի ոսկորների կառուցվածքը նույնպես գրեթե արդիական է[5]։ Ժամանակակից մարդկանց նմանությամբ, ելնելով վերջույթների ոսկորների չափերից, աճը գնահատվում է մոտավորապես 178,9-184,4 սմ։ Մարմնի համամասնությունները նեղ են, երկարավուն։
Սկզբում ռոդեզիական մարդը դիտվում էր որպես Homo rhodesiensis նոր տեսակի ներկայացուցիչ։ 1928 թվականին այս տեսակը Պայքրաֆտի կողմից առանձնացվել է Cyphanthropus առանձին տոհմում և ստացել Cyphanthropus rhodesiensis անվանումը։ Ներկայումս հետազոտողների մեծ մասը Ռոդեզիացի մարդուն վերագրում է Հայդելբերգյան ժողովրդին։ Այնուամենայնիվ, հնարավոր է նաև ավելի կոտորակային դասակարգում, որտեղ հայդելբերգցիները պատկանում էին միայն Եվրոպացիներին, միջանկյալ էին մարդու և Նեանդերթալյան մարդու միջև, մինչ աֆրիկյան ձևերը նախամարդու և ողջամիտ մարդու միջև համարվել է որպես անկախ տեսակ։
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 Woodward, Arthur Smith A New Cave Man from Rhodesia, South Africa(անգլ.) // Nature : Журнал. — 1921. — Т. 108. — № 2716. — С. 371—372. —
- ↑ «Пропорции тела Homo heidelbergensis». antropogenez.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
- ↑ Grün, Rainer; Pike, Alistair; McDermott, Frank; Eggins, Stephen; Mortimer, Graham; Aubert, Maxime; Kinsley, Lesley; Joannes-Boyau, Renaud; Rumsey, Michael (2020-04). «Dating the skull from Broken Hill, Zambia, and its position in human evolution». Nature (անգլերեն). 580 (7803): 372–375. doi:10.1038/s41586-020-2165-4. ISSN 1476-4687.
- ↑ «Kabwe cranium | anthropology». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
- ↑ «Пре-палеоантропы (Homo heidelbergensis)». antropogenez.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2020 թ․ դեկտեմբերի 14-ին.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ռոդեզիական մարդու գանգի եռաչափ մոդելը Արխիվացված 2012-01-25 Wayback Machine(անգլ.) Սմիթսոնյան ինստիտուտի բնական պատմության ազգային թանգարանի կայքում
- Բրոկել Հիլլի գտնվելու վայրի մասին (Կաբվե)
Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոդեզիական մարդ» հոդվածին։ |
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ռոդեզիական մարդ» հոդվածին։ |
|