Ողկուզապտեր կիսալուսնաձև
| Ողկուզապտեր կիսալուսնաձև | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.JPG) | ||||||||
| Գիտական դասակարգում | ||||||||
|
||||||||
| Լատիներեն անվանում | ||||||||
| Botrychium lunaria
|
Ողկուզապտեր կիսալուսնաձև (լատին․՝ Botrychium lunaria), ողկուզապտերազգիների ընտանիքին պատկանող պտերավոր բույս։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Բազմամյա, կոճղարմատավոր, դեղնականաչ, մսալի բույս է, որն ունի 5-20 սմ բարձրություն։ Սեգմենտները թեք կիսալուսնաձև են՝ սեպաձև հիմքով և գոգավոր գագաթով։ Վայրի պտղաբերող մասը երկակի-եռակի փետրաձև է և բարձրանում է ստերիլ մասից[1]։
Տարածվածություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հայաստանում հանդիպում է Գեղամի, Սևանի և Զանգեզուրի ֆլորիստական շրջաններում։ Աճում է նաև Կովկասում, Եվրոպայում, Ասիայի ամբողջ շրջանում, Աֆրիկայում, Հյուսիսային և Հարավային Ամերիկայում և Ավստրալիայում[1]։
Էկոլոգիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Աճում է ենթալպյան և ալպյան գոտիներում, հիմնականում 2500-3500 մ բարձրությունների վրա՝ մարգագետիններում և ժայռերում։
Պահպանություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Խոցելի տեսակ է։ Արեալը՝ մասնատված է։ Տարածման շրջանի մակերեսը 5000 քառ. կմ-ից պակաս է, բնակության շրջանի մակերեսը՝ 500 քառ. կմ-ից պակաս։ Հայաստանի Կարմիր գրքի առաջին հրատարակության մեջ ընդգրկված է որպես ոչնչացման սպառնալիքի ենթակա տեսակ։ CITES-ի և Բեռնի կոնվենցիաների հավելվածներում ընդգրկած չէ[1]։
Աճում է Սևան ազգային պարկի տարածքում։
Տնտեսական նշանակություն և կիրառություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Ողկուզապտեր կիսալուսնաձևը տնտեսական լայն կիրառություն չունի[2]։
Տերևները հնդկական բժշկության մեջ օգտագործում են որպես արյունահոսությունը դադարեցնող և մածող միջոց, Ռուսաստանի ժողովրդական բժշկության մեջ գործածվում է Արգանդային արյունահոսության և վերքերը բուժելու համար, Բելոռուսիայում՝ օձի կծածի դեպքում[3]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Հայաստանի Կարմիր գիրք. Երևան: Հայաստանի բնապահպանության նախարարություն. 2010. ISBN 978-99941-2-420-6.
- ↑ Филин В. Р., Тахтаджян А. Л. Семейство Ужовниковые (Ophioglossaceae) // Жизнь растений: в 6 т / гл. ред. Ал. А. Фёдоров. — М.: Просвещение, 1978.
- ↑ Часть I — Семейства Lycopodiaceae — Ephedraceae, часть II — Дополнения к 1—7-му томам // Растительные ресурсы России и сопредельных государств / отв. ред. А. Л. Буданцев; Бот. ин-т им. В. Л. Комарова РАН. — СПб.: Мир и семья-95, 1996. — С. 15. — 571 с. — ISBN 5-90016-25-5.
 | Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ողկուզապտեր կիսալուսնաձև» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ողկուզապտեր կիսալուսնաձև» հոդվածին։ |
| ||||||||||
