Շրի Լանկայի խոհանոց

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բիրյանի հավի մսով

Շրի Լանկայի խոհանոցը շատ նման է Հնդկաստանի խոհանոցին։ Սա պայմանավորված է ինչպես այս երկրների հարևանության, այնպես էլ սննդի պատրաստման համար օգտագործվող ապրանքների նման տեսականիով (ծովամթերք, մրգեր, խոտաբույսեր, տարբեր համեմունքներ)։ Հիմնականում Շրի լանկացիների սննդակարգը բաղկացած է բուսական սնունդից, Շրի Լանկայի բնակիչները գործնականում միս չեն ուտում։ Շրի Լանկանցիներ սննդակարգում մսի բացակայությունը պայմանավորված է նրանով, որ այստեղ կովերը համարվում են սուրբ կենդանիներ։ Խոհարարական նպատակներով լայնորեն օգտագործվում են ձկնամթերքները, արևադարձային մրգերը, ինչպես նաև բոլոր տեսակի համեմունքները։

Ավանդույթներ ու պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շրի Լանկայի խոհանոցը առանձնանում է շատ կծու ուտեստների առատությամբ։ Շրի Լանկայի խոհանոցի էկզոտիկ առանձնահատկությունը կարելի է բացատրել ժողովուրդների խոհարարական ավանդույթների և նախասիրությունների մեծ ազդեցությամբ, որոնք իրենց նշանակալից հետքը թողեցին նաև կղզու կյանքում։ Բացի մերձավոր Հնդկաստանի խոհանոցից, Շրի Լանկան յուրացրել է նաև արաբների, հոլանդացիների, անգլիացիների, չինացիների, ինչպես նաև այս երկրին ամենամոտ ժողովուրդների խոհարարական ավանդույթները։ Մեծ Բրիտանիայի խոհարարական ավանդույթից Շրի Լանկայի խոհանոցն ընդունեց պուդինգ և կեքս, բանջարեղենային ուտեստներ (կարտոֆիլով, սպանախով) և ձվածեղ։ Սոյայի և այլ legumes- ի բաղադրատոմսերը փոխառվել էին չինական խոհանոցից` միս սև ընդեղենի սոուսով և տարբեր տեսակի արիշտաներ, լապշաներ, հոլանդական խոհանոցից վերցվեց լամբրեյզը (lampreis)` կոլոլակներ կծու բրինձով, իսկ սամբոլն ունի ինդոնեզական արմատներ։

Պուտտու (մալայալամ՝ പുട്ട്, ա.-փենջ.` ਪੁੱਟੂ, սինգ․՝ පිට්ටු, թամիլերեն՝ பிட்டு), հնդկական Կերալա, Թամիլ Նադու, Կառնատակա շրջանների և Շրի Լանկայի ավանդական ուտեստ, որը մատուցվում է նախաճաշին[1]։ Ուտեստի puttu կամ pittu անվանումը թամիլերենից թարգմանաբար նշանակում է «օրաբաժին»։ Ուտեստն իրենից ներկայացնում է գոլորշիով շոգեխաշված և կոկոսի քերուկով պատված բրնձի գլան։ Պուտտուն հատկապես տարածված է հնդկական Կերալա նահանգում և Շրի Լանկայում․ այն մատուցում են եղեգնի շաքարով, սիսեռային կարիով կամ բանաններով։ Հյուսիսային Կանադայում այն մատուցվում է գհիի[2], պայայի մսային ապուրի կամ ոչխարի մսից կարիի հետ[3]։ Կերալում կերակրատեսակը ստացել է ազգայինի կարգավիճակ։

Շրիլանկական բիրյանի[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շրի Լանկայում բիրյանին մուսուլմանների շրջանում առավել տարածված է և մատուցվում է հավի, տավարի կամ ոչխարի մսով։ Այստեղ օգտագործվում են ավելի շատ համեմունքներ, քան հնդկական ուտեստների այլ տարբերակներում։ Շրի Լանկայում ամանորյա տորթերի մեջ օգտագործում են մշկընկույզ, դարչին և սև պղպեղ[4]։

Պատկերասրահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. R, Hari Shanker (2014 թ․ սեպտեմբերի 25). «Hot puttu, idiyappam and more». The Hindu (Indian English). Thiruvananthapuram. 0971-751X. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  2. Nair, Anjali (2016 թ․ հուլիսի 2). «The rise of a red puttu eatery». The Hindu (Indian English). Chennai. 0971-751X. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  3. Krishnamurthy, Uma (2011 թ․ հունիսի 30). «My Grandma's Recipe - How to make...Rice puttu». The Hindu (Indian English). 0971-751X. Վերցված է 2016 թ․ նոյեմբերի 2-ին.
  4. «How Sri Lanka Was Influenced By Being a British Colony». Culture Trip. 2018 թ․ մարտի 10.