Շեհզադե Մեհմեդ

Շեհզադե Մեհմեդ;
Ծնվել է	1521
Ծննդավայր	Օսմանյան կայսրություն կամ Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն
Մահացել է	1582
Մահվան վայր	Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն
Քաղաքացիություն	Օսմանյան կայսրություն
Մասնագիտություն	քաղաքական գործիչ
Ամուսին	Esmehan Baharnaz Sultan
Ծնողներ	հայր՝ Սուլեյման I, մայր՝ Ռոքսելանա
Երեխաներ	Hümaşah Sultan

Շեհզադե Մեհմեդ (թուրք.՝ Şehzade Mehmed, 1521, Օսմանյան կայսրություն և Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն - 1582, Ստամբուլ, Օսմանյան կայսրություն), Սուլեյման I Քանունիի և Հյուրեմ սուլթանի ավագ որդին: 1541- 1543 թվականներին եղել է Մանիսայի նահանգի սանքաքբեյ (նահանգապետ):

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մեհմեդը ծնվել է 1521 թվականին Ստամբուլում: Նրա մայրը եղել է սուլթանի հարճ, ով արդյունքում դարձել է Սուլեյման Քանունիի օրինական կինը և ապագա վալիդե սուլթան:

1533 թվականին Քանունին իր ավագ որդուն՝ Շեհզադե Մուստաֆային, նշանակեց Մանիսայի նահանգապետ: Մանիսան ավանդաբար համարվում էր «Փադիշահի կամ թագաժառանգի սանջակը»: Նա, ով ղեկավարում էր Մանիսան, ուներ ամենամեծ շանսերը դառնալու Օսմանյան կայսրության հաջորդ սուլթան: 1537 թվականին Մեհմեդը վարել է մի շարք հաջող մարտեր մերձդանուբյան տարածաշրջանում^[1]: 1541 թվականին Սուլեյմանը Մեհմեդին նշանակում է Մանիսայի նահանգապետ, իսկ Շեհզադե Մուստաֆան նշանակվում է Ամասիայի նահանգապետ: Սա նշանակում էր, որ Քանունին փոխել էր իր որոշումը և ենթադրաբար օսմանյան հաջորդ սուլթանը լինելու էր Շեհզադե Մեհմեդը:

Մահ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1543 թվականին հանկարծակի մահանում է փադիշահ Մեհմեդը: Մի շարք հետազոտողների կարծիքով, Մեհմեդը մահացել է բնական ծաղիկ հիվանդությունից^[2], իսկ մեկ այլ վարկածի համաձայն, նա մահացել է իր մահով^[3]: Սկզբնական շրջանում Մեհմեդը թաղվել է Բայեզիդ մզկիթում^[4]: Ավելի ուշ իր սիրելի որդու հիշատակին Սուլեյման Քանունին Ստամբուլում կառուցել է տվել Շեհզադե մզկիթը (թուրք.՝ Şehzade Camii, Şehzadebaşı Camii, Şehzade Mehmet Camii): Կարճ ժամանակում կառուցվել է դամբարանը, որտեղ էլ տեղափոխվել է Մեհմեդի դին, իսկ դրա վրա կառուցվել է գահ^[4]: Համալիրը կառուցվել է հայազգի ճարտարապետ Միմար Սինանի կողմից 1543- 1548 թվականներին:

Ընտանիք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Շեհզադե Մեհմեդի մահից ոչ շատ առաջ ծնվել է փադիշահի միակ դուստրը՝ Հյումա Շահ սուլթանը (1540-1592 թվականներ): Հյուման ամուսնացել է երեք անգամ՝ ունենալով վեց որդի և չորս դուստր: Հյումա Շահ սուլթանը մահացել է 52 տարեկանում և թաղվել իր հոր՝ Մեհմեդի կողքին Շեհզադեի մզկիթում^[4]: