Նախագահական լեռնաշղթա

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Նախագահական լեռնաշղթա
Տեսակլեռնաշղթա և լեռնաշղթա
Երկիր ԱՄՆ
Վարչատարածքային միավորՆյու Հեմփշիր
ԼեռնաշղթաWhite Mountains?
Բարձրություն (ԲԾՄ)1916 ± 1 մետր
Մեծագույն գագաթMount Washington?

Նախագահական լեռնաշղթա (անգլ.՝ Presidential Range), գտնվում է ԱՄՆՆյու Հեմփշիր նահանգի Սպիտակ լեռներում։ Լեռնաշղթայի ամենաբարձր գագաթներն անվանվել են ամերիկյան նախագահների անուններով, որոնց հաջորդում են 18-րդ և 19-րդ դարերի հայտնի հասարակական գործիչները։ Նախագահական լեռնաշղթան հայտնի է նրանով, որ ունի երկրի ամենավատ եղանակային պայմաններից մեկը, հիմնականում քամու բարձր արագության անկանխատեսելիության և ավելի բարձր գագաթների ամպամածության պատճառով։ Եղանակային վատ պայմանների պատճառով Նախագահական լեռնաշղթան հաճախ օգտագործվում է լեռնագնացների մարզումների համար, որոնք պատրաստվում են բարձրանալ աշխարհի ամենաբարձր լեռները, ներառյալ՝ Էվերեստը[1][2]։

Վաշինգտոն լեռը, որը երկար ժամանակ եղել է երկրի մակերևույթի վրա գրանցված ամենաբարձր քամիների հայրենիքը 231 մղոն/ժ արագությամբ (372 կմ /ժ), ամենաբարձրն է՝ 6,288 ոտնաչափ (1,917 մ), որին հաջորդում են հարևան գագաթները՝ Ադամս լեռը (5,793 ոտնաչափ (1,766 մ)) և Ջեֆերսոն լեռը (5,712 ոտնաչափ (1,741 մ))։ Տարածքը գրեթե ամբողջությամբ գտնվում է Կուս Կոմսությունում։

Հատկանշական գագաթներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախագահական լեռնաշղթայի ամենաբարձր լեռները անվանվել են հիմնականում ԱՄՆ-ի նախագահների պատվին, ամենաբարձր լեռը (Վաշինգտոն լեռը) անվանվել է առաջին նախագահի պատվին, իսկ երկրորդը (Ադամս լեռը)՝ երկրորդ նախագահի։

Լեռնաշղթայի առավել նշանավոր գագաթներից են (հաջորդաբար հարավ-արևմուտքից հյուսիս-արևելք)․

Նախագահական լեռնաշղթայի և նրա շրջակայքի համակարգչային պատկերը, որը ստացվել է արբանյակային տվյալների միջոցով 2014 թվականին
Նախագահական լեռնաշղթան ձմռանը

Այլ գագաթներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ապալաչյան արահետը հարավային նախագահական լեռնաշղթայում

Բացի ուշագրավ գագաթներից, Նախագահական լեռնաշղթան պարունակում է մի շարք լրացուցիչ անվանվող գագաթներ։ Այս գագաթներից մի քանիսը, որոնք Չոր գետով ցամաքեցվել են իրենց արևմտյան լանջերին, ավելի քիչ հասանելի են, քան լեռնաշղթայի հիմնական և ամենաշատ այցելվող լեռնաշղթան։

Վաշինգտոն լեռան օժանդակ գագաթները․

  • Գնդիկավոր ժայռ (6106 ոտնաչափ)
  • Նելսոնի ժայռ (5,620 ոտնաչափ)
  • Օտրոգ Բութ ժայռ (5500 ոտնաչափ)

Վաշինգտոն լեռից հյուսիս.

  • Մաունթ Բոումեն (3,449 ոտնաչափ)

Վաշինգտոն լեռից հարավ.

  • Մեքենայական Բլուր (3100 ոտնաչափ)
  • Թխկի լեռ (2601 ոտնաչափ)
  • Երկաթե լեռ (2726 ոտնաչափ)

Մոնտալբանի լեռնաշղթա․

  • Դևիս լեռ (3819 ոտնաչափ)
  • Սանդուղք դեպի լեռ (3463 ոտնաչափ)
  • Ամրացման թույլտվություն (3415 ոտնաչափ)

Բեմիս լեռնաշղթա․

  • Քրոուֆորդ լեռ (3,119 ոտնաչափ)
  • Հույսի լեռ (2,505 ոտնաչափ)

Ջրբաժաններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախագահները բաժանում են Սակո և Անդրոսկոգին գետերի ջրահեռացումը դեպի Ատլանտյան օվկիանոս՝ Մեյնի ափին, ջրահեռացումից դեպի Իսրայել և Ամմոնոսուկ գետեր, այնտեղից Կոնեկտիկուտ գետ և այնտեղից Լոնգ Այլենդ նեղուց։

Նախագահական Թրավերս[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Նախագահական Թրավերսը արշավային քայլարշավ է, որն անցնում է յուրաքանչյուր խոշոր գագաթով 19 մղոն (31 կմ), նախագահական լեռնաշղթայի երկայնքով։ Քայլարշավն ընդգրկում է ավելի քան 8500 ոտնաչափ (2600 մ) բարձրության բարձրացում։ Ամռանը դա կարելի է անել մեկ օրվա ընթացքում, բայց ձմռանը սովորաբար տևում է երկու-չորս օր[4]։

Վտանգներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եղանակի մասին նախազգուշացնող նշան

Տարածքը հայտնի է իր անկանխատեսելի և անբարենպաստ եղանակով, որտեղ կան մայրցամաքային Միացյալ Նահանգների ամենամահաբեր լեռներից մի քանիսը։ Շնորհիվ իր եզակի դիրքի, այն հանդիսանում է համաշխարհային ռեկորդակիր ամենաբարձր գրանցված արագությամբ համար, որը գրանցված է ոչ արևադարձային ցիկլոնի շրջանակներում։ Այս տարածքում գերակշռում են մահացության այն դեպքերը որոնք տեղի են ունենում Վաշինգտոն լեռան վրա։ Նյու Հեմփշիրի ձկնորսության և որսի վարչությունը տարեկան միջինը 200 փրկարարական գործողություն է իրականացնում օգնության կարիք ունեցող արշավականների համար[5]։

Ծանթոագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Mt Washington Mountaineering».
  2. «Preparing for a Winter Mt Washington Climb | Northeast Mountaineering».
  3. Condensed Facts About Mount Washington, Atkinson News Co. (1912)
  4. «Presidential Traverse FAQ». Peakbagging the 4000 Footer Mountains of New England. Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ դեկտեմբերի 2-ին. Վերցված է 2013 թ․ հոկտեմբերի 23-ին.
  5. «As Hikers Flock To The White Mountains, Search And Rescue Missions Are On The Rise» (անգլերեն). WBUR. 2019 թ․ հոկտեմբերի 13. Վերցված է 2019 թ․ հոկտեմբերի 19-ին.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]