Յաղըզ Քաան Էրդողմուշ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Յաղըզ Քաան Էրդողմուշ
Պետություն(ներ) Թուրքիա
Ծննդյան ամսաթիվ2011
ԿոչումՎարպետության թեկնածու[1], միջազգային վարպետ[2] և գրոսմայստեր[3]
Ներկայիս վարկանիշ2540
ՖԻԴԵ համար44599790
Chesstempo համար450313
ICCF համար450313

Յաղըզ Քաան Էրդողմուշ (թուրքերեն՝ Yağız Kaan Erdoğmuş, 2011)[4], թուրք շախմատային հրաշամանուկ և միջազգային վարպետ։ Նրան շնորհվել է միջազգային վարպետի կոչում մինչև 12 տարին լրանալը․ այդպիսով նա դարձել է այդ կոչմանը հասած ամենաերիտասարդ շախմատիստը Թուրքիայում[5]։ 2024 թվականի ապրիլին նա դարձել է պատմության մեջ չորրորդ ամենաերիտասարդ գրոսմայստերը[6]։

Վաղ կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Յաղըզը ծնվել է Թուրքիայի Բուրսա քաղաքում[7]։ Շախմատին նրան ծանոթացրել է մանկապարտեզի դաստիարակչուհին․ նա սկսել է խաղալ 6 տարեկանից[8][7]։

Շախմատային կարիերա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մինչև 12 տարին լրանալը Յաղըզը դարձել է Թուրքիայի ամենաերիտասարդ միջազգային վարպետը[8][9]։ Նրա նշանավոր նվաճումներից են՝ 2018 թվականի Չեսմեի 6-րդ միջազգային բաց մրցաշարում 8 տարեկանների կատեգորիայում և նույն տարիքային խմբի 2019 թվականի Թուրքիայի պատանեկան առաջնությունում հաղթանակը[4]։

Յաղըզը 2019 թվականին հաղթել է մինչև 8 տարեկանների շախմատի Եվրոպայի առաջնությունում՝ հաջողության հասնելով 8 պարտիաներից 8-ում և չեմպիոնությունը երաշխավորելով մրցաշարի ավարտից մեկ խաղափուլ առաջ[10][11][5]։ Նույն տարի նա իր տարիքային խմբում զբաղեցրել է 1-ին տեղը համաշխարհային վարկանիշային աղյուսակում[4]։

2021 թվականի օգոստոսին Յաղըզը շախմատային վարկանիշային աղյուսակում կրկին զբաղեցրել է 1-ին տեղը մինչև 10 տարեկանների մեջ և ճանաչվել է աշխարհի մինչև 11 տարեկանների թիվ 1 խաղացողը[12][13]։

Միջազգային վարպետի տիտղոսը նրան շնորհվել է ՖԻԴԵ-ի 3-րդ խորհրդի ժամանակ՝ Սերբիայում կայացած Սվետոզար Գլիգորիչի հուշամրցաշարում հաջող ելույթից հետո[14][15]։ 2022 թվականին Յաղըզը հաղթել է ChessKid արագ շախմատի երիտասարդական առցանց մրցաշարում[13]։

Յաղըզը 2023 թվականին մասնակցել է որակավորման բարձրացման մարզումների և մրցումների, ներառյալ՝ Իսպանիայում անցկացված ՖԻԴԵ-ի շախմատային ճամբարը և 2023 թվականի Եվրոպայի շախմատի անհատական առաջնությունը Սերբիայում[13][16]։

2024 թվականի գարնանը Grenke Chess Open և Classic մրցաշարերում նա դարձել է աշխարհի չորրորդ ամենաերիտասարդ գրոսմայստերը[6]։

Չնայած Գերմանիայի շախմատի ֆեդերացիայի առաջարկին` ներկայացնելու Գերմանիան, ներառյալ՝ քաղաքացիությունը և կրթաթոշակները, Յաղըզը շարունակում է ներկայացնել Թուրքիան[8]։

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. FIDE FIDE Standard Ratings as of 31 August 2021 — 2021.
  2. https://ratings.fide.com/title_applications.phtml?pb=68
  3. FIDE Title Applications. 2024 2rd FIDE Council — 2024.
  4. 4,0 4,1 4,2 «Yağız Kaan Erdoğmuş kimdir?». Haber7 (թուրքերեն). 2020 թ․ հուլիսի 28. Արխիվացված է օրիգինալից 2022 թ․ հուլիսի 31-ին.
  5. 5,0 5,1 «Yağız Kaan Erdoğmuş Avrupa Şampiyonu!». www.tsf.org.tr (թուրքերեն).
  6. 6,0 6,1 Carlsen Wins 3rd GRENKE Chess Classic, Niemann Takes Open
  7. 7,0 7,1 «Avrupa satranç şampiyonu Yağız Kaan Erdoğmuş'un hedefi, 'büyükusta' olmak - Spor Haberleri». Fanatik (թուրքերեն). 2020 թ․ հունվարի 31.
  8. 8,0 8,1 8,2 «Offer made to Turkish chess player to compete for Germany - Türkiye News». Hürriyet Daily News (անգլերեն). 2022 թ․ նոյեմբերի 14.
  9. «Erdogmus tries youngest GM record». ChessTech News (անգլերեն). 2022 թ․ դեկտեմբերի 2.
  10. «Yagiz Erdogmus | Top Chess Players». Chess.com (ամերիկյան անգլերեն).
  11. «Turgay Erdem, 8 yaşındaki şampiyonu ağırladı». Nilüfer Belediyesi (թուրքերեն).
  12. «Turkish prodigy on way to becoming youngest chess grandmaster». www.aa.com.tr.
  13. 13,0 13,1 13,2 «Chessable Sunway Chess Festivals». www.sunwaychessfestival.com.
  14. «Erdogmus, Yagiz Kaan». ratings.fide.com.
  15. «Türkiye'nin En Genç IM'si Yağız Kaan Erdoğmuş». www.tsf.org.tr (թուրքերեն).
  16. «12 yaşındaki Yağız ve 14 yaşındaki Ediz'in en genç "büyükusta" olma yarışı». www.trthaber.com (թուրքերեն). 2023 թ․ մարտի 11.