Մեսրոպ քահանա Արամյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Jump to navigation Jump to search
Մեսրոպ քահանա Արամյան
DH1 7881 copy.jpg
Մեսրոպ քահանա Արամյան
Ընդհանուր տեղեկություններ
Ավազանի անունը Մաթևոս
Եկեղեցի Հայ Առաքելական եկեղեցի Հայ Առաքելական եկեղեցի
Տիտղոս Տեր հայր
Ծննդավայր Երևան, Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն Հայկական ԽՍՀ
Ազգություն հայ
Կրթություն Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտ
Հոգևոր աստիճան քահանա


Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյան (հունիսի 20, 1966, Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ավազանի անունը՝ Մաթևոս Հենրիկի Արամյան), Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու քահանա, աստվածաբան, գիտնական, սցենարիստ, պրոդյուսեր, հասարակական գործիչ և ուսուցիչ, FAST հիմնադրամի համահիմնադիր և հոգաբարձուների խորհրդի անդամ, [1] Կրթության գերազանցության ազգային ծրագրի տնօրեն[2], «Այբ» կրթական հիմնադրամի համահիմնադիր և «Այբ» դպրոցի հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ[3], Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի հոգաբարձուների խորհրդի անդամ[4], «Մոնթե Մելքոնյանի անվան ռազմամարզական վարժարան» հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի անդամ, «Գանձասար» աստվածաբանական կենտրոնի[5] և «Վէմ մեդիա արուեստներ»-ի հիմնադիր և տնօրեն[6], «Վէմ» ռադիոկայանի հիմնադիր և գլխավոր խմբագիր[7], «Արարատից Սիոն» փաստագրական ֆիլմի սցենարիստ և պրոդյուսեր[8], «Գիրքը» ֆիլմի ստեղծագործական պրոդյուսեր և գաղափարի հեղինակ[9][10]։ Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը հեղինակ է գրքերի, հոդվածների, հետազոտական աշխատանքների, ռադիոհաղորդումների, հեռուստահաղորդումների, ֆիլմերի, ինչպես նաև կրթական նախագծերի ու ծրագրերի։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երիտասարդ տարիներ ու կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը ծնվել է 1966 թվականի հունիսի 20-ին Երևանում։

Ավարտել է Երևանի պետական համալսարանին առընթեր Արտաշես Շահինյանի անվան ֆիզիկամաթեմատիկական հատուկ դպրոցը, ապա՝ 1990 թվականին՝ Մոսկվայի ֆիզիկատեխնիկական ինստիտուտը («Ֆիզտեխ»)՝ ստանալով ինժեների և տեսաբան-ֆիզիկոսի որակավորում։ 1995-1996 թվականներին հանձնել է Լև Լանդաուի տեսական ֆիզիկայի մինիմումները և 1998 թվականին ընդգրկվել Վիտալի Գինզբուրգի տեսական ֆիզիկայի խումբ։ Հայ Առաքելական Եկեղեցու քահանա է ձեռնադրվել 1991 թվականի մայիսի 28-ին։

Աշխատանքային գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1991 թվականին Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը հիմնել է «Գանձասար» աստվածաբանական կենտրոնը, որի տնօրենն ու գլխավոր խմբագիրն է մինչև օրս։ Ցայսօր «Գանձասար» աստվածաբանական կենտրոնը տպագրել է 80-ից ավելի հրատարակություններ։[5]

2002 թվականին հիմնել է «Վէմ» հոգևոր-մշակութային ռադիոկայանը, որի գլխավոր խմբագիրն է ցայսօր[7]։

2004 թվականին հիմնադրել և մինչև օրս ղեկավարում է «Վէմ մեդիա արուեստներ» տեսաարտադրական ստուդիան, որը նկարահանել է Հայաստանի բնապահպանությանը նվիրված 12 վավերագրական ֆիլմերի շարք։ «Վէմ մեդիա արուեստներ»-ը թողարկել է նաև երկու հեռուստատեսային հաղորդաշար՝ «Վարդապետություն» եւ «Հոգևոր զրույցներ»:[11]

2006 թվականին Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը մի խումբ ընկերների հետ միասին ստեղծել է «Այբ» կրթական հիմնադրամը։

2010 թվականին «Վէմ մեդիա արուեստներ»-ը թողարկեց միջազգային մրցանակների արժանացած «Արարատից Սիոն» փաստագրական ֆիլմը[12], որը պատմում է Սուրբ Երկրում հայերի դարավոր ներկայության մասին։ Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը ֆիլմի սցենարի հեղինակն է և պրոդյուսերը։[13]

2011 թվականին «Այբ» կրթական հիմնադրամը ստեղծեց Այբ դպրոցը։ Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը «Այբ» դպրոցի հոգաբարձուների խորհրդի նախագահն է ու կրթական ծրագրերի հեղինակը։[3]

2013-2018 թթ․ Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը հասարակական հիմունքներով եղել է Հայաստանի Հանրապետության նախագահի խորհրդական՝ կրթության հարցերով[14]։

2014 թվականին «Վէմ մեդիա արուեստներ»-ը թողարկեց «Գիրքը» ֆիլմը։ Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը ֆիլմի ստեղծագործական պրոդյուսերն է և գաղափարի հեղինակը։[9][10]

2014 թվականին ՀՀ ԿԳՆ-ը և «Այբ» կրթական հիմնադրամը, համագործակցելով Քեմբրիջի համալսարանի և Լոնդոնի համալսարանական քոլեջի Կրթության ինստիտուտի հետ, հիմնվելով «Այբ» դպրոցի ծրագրային հենքի վրա, սկսեցին նոր կրթական նախաձեռնություն՝ Կրթության գերազանցության ազգային ծրագիրը (ԿԳԱԾ)։ Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը ծրագրի ղեկավարն է։[2]

2016 թվականին Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանն ընտրվել է Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի հոգաբարձուների խորհրդի անդամ։[4]

2017 թվականից Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը FAST հիմնադրամի համահիմնադիր և հոգաբարձուների խորհրդի անդամ է։ [1]

2017 թվականից Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը «Մոնթե Մելքոնյանի անվան ռազմամարզական վարժարան» հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի անդամ է։

Եկեղեցական գործունեություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը Հայ Առաքելական Եկեղեցու Արցախի թեմի թեմական խորհրդի անդամ է[15] և երկու անգամ ազգային եկեղեցական ժողովի պատգամավոր է ընտրվել Արցախից։

Անդամակցություն կազմակերպություններին[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանը «Լույս» հիմնադրամի կրթական ծրագրի հոգաբարձուների խորհրդի անդամ է։[16]

Միջազգային հայրաբանական ընկերության անդամ է։

Քննադատություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Համաձայն ՀՀ Կրթության և գիտության նախարար Արայիկ Հարությունյանի, «Սերժ Սարգսյանի նախկին խորհրդական Տեր Մեսրոպը հանրակրթության ոլորտին ամենամեծ վնասը հասցրած մարդկանցից է»: Հետագայում տված հարցազրույցում նախարարը նշել էր նաև, որ «կրթական ոլորտի որոշ ներկայացուցիչներ էլիտարացրել են ոլորտը, ստեղծել կղզյակներ»[17]:

«Այբ» համայնքի որոշ անդամներ ու բարերարներ ժխտում են նախարարի մեղադրանքները, պնդելով, որ Մեսրոպ քահանա Արամյանը կատարել է զգալի ներդրում Հայաստանի կրթության ոլորտի համար[18] [19] [20]:

Պարգևներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2010 թվականի հունիսի 5-ին Արցախի Հանրապետության նախագահ Բակո Սահակյանը Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանին պարգևատրել է «Մեսրոպ Մաշտոց» շքանշանով։[15]

2017 թվականի հունիսի 2-ին Տ. Մեսրոպ քհն. Արամյանը պարգևատրվել է «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 2-րդ աստիճանի մեդալով։ [21]

Անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Տեր Մեսրոպ քահանա Արամյանն ամուսնացած է, ունի յոթ զավակ՝ Ներսես, Մարիամ, Մարթա, Գայանե, Միքայել, Սոֆիա և Հովհաննես։

Հրապարակումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Սբ Գրիգոր Նարեկացի` աղոթքի հանճարը», հրապարակվել է 2015 թվականի ապրիլի 18-ին։[22]
  • «Թռիչք անդունդի վրայով», հրապարակվել է 2015 թվականի ապրիլի 3-ին։[23]
  • «Արժեքներ», հրապարակվել է 2015 թվականի մարտի 16-ին։[24]
  • «Առաքելություն, որ միավորում է բոլորիս», տպագրվել է 2015 թվականի մարտի 3-ին։[25]
  • «Մրցունակ կրթութիւնը եւ հայկական իրականութիւնը», տպագրվել է 2011 թվականի ապրիլի 10-ին։[26]
  • «Հայկազեան ուղղագրութեան վերականգնումը մեր սերնդի հրամայականն է», տպագրվել է մի շարք լրատվամիջոցներում։[27][28][29][30][31]

Տպագրված գործեր[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկերի ժողովածու [խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աստվածաբանական ուսումնասիրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Երեք տիեզերական ժողովների դաւանութիւնը» (աստուածաբանական ակնարկ), «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Ա հտ., Երեւան, 1992 թ., էջ 110-140։
  • «Հայ Եկեղեցու քրիստոսաբանական մտքի ուրուագծեր (Դ-Ը դդ.)» (դաւանաբանական էտիւդ), «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Բ հտ., Երեւան, 1992 թ., էջ 86-122։
  • «Մկրտութեան արարողութեան աստուածաբանութիւնը», «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Գ հտ., էջ 57-88, և Դ հտ., էջ 72-94. Երեւան, 1993 թ.։
  • «Միեղինութեան սկզբունքը աստուածաբանութեան մէջ», «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Ե հտ., Երեւան, 1994 թ., էջ 81-96։
  • «Յովհաննէս Սարկաւագի «Յաղագս Նշանակի հաւատոյ Նիկիականն ՅԺԸ-իցն» ժողովածուն», «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Զ հտ., Երեւան, 1996 թ., էջ 44-78։
  • «Ուղղափառ հաւատքի դաւանութիւնը որպէս հոգեւոր կեանքի հիմք», «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Է հտ., Երեւան, «Վէմ», 2002 թ., էջ 27-49։
  • «Քրիստոսի պայծառակերպութիւնը», «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Ը հտ., Երեւան, 2010 թ., էջ 11-20։

Թարգմանություններ և այլ ուսումնասիրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Ս. Ներսէս Շնորհալի, Թուղթ ընդհանրական, թարգմ. Մեսրոպ քհն. Արամեանի, Տիգրան Խաչատրեանի եւ Սեդա Ստամբոլցեանի, «Գանձասար» մատենաշար, Երեւան, 1991 թ.։
  • Սուրբ Նեղոս Սինայեցի, Աղօթքի մասին, «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Ա հտ., Երեւան, 1992 թ., էջ 177-196։
  • Երգ Երգոց, հանդերձ մեկնութեամբ նախնեաց, «Գանձասար» մատենաշար, Երեւան, 1993 թ.։ [Ուսումնասիրություն]։
  • Ս. Յովհան Մանդակունի, Թուղթք Ա-Դ, «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Գ հտ., Երեւան, 1993 թ., էջ 122-146։
  • Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ, Յաճախապատում ճառեր, Ա, Բ, ԺԶ, «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Դ հտ., Երեւան, 1993 թ., էջ 134-164։
  • Հոգեւոր կեանքի մասին [խմբ. և ճառերից հինգի թարգմանիչ], «Գանձասար» մատենաշար, Երեւան, 1997 թ.։ [Ժողովածու հայ հայրերի խրատական ճառերի՝ թարգմ. արևելահայերեն]։
  • Աղօթագիրք [կազմող, համաթարգմանիչ և հավելվածական նյութերի հեղինակ], «Վէմ», Երեւան, 2000 թ.։
  • Սուրբ Աթանաս Ալեքսանդրացի, Որդու մարդեղութեան եւ Սուրբ Երրորդութեան մասին, գրաբարից թարգմ. Մեսրոպ քհն. Արամեանի եւ Սահակ սրկ. Ղազարեանի, «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Է հտ., Երեւան, «Վէմ», 2002 թ., էջ 188-212։
  • Սուրբ Յովհաննէս Օձնեցի, Ընդդէմ երեւութականների, թարգմ. Մեսրոպ քհն. Արամեանի եւ Արա սրկ. Նալչաջեանի, «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Է հտ., Երեւան, «Վէմ», 2002 թ., էջ 237-273։
  • Սրբազան Պատարագ Հայ Առաքելական Ուղղափառ Սուրբ Եկեղեցւոյ, «Գանձասար» աստուածաբանական կենտրոն, Երեւան, 2010 թ.։ [Ուսումնասիրություն և արլհյ. թարգանություն՝ զուգադիր գրաբար բնագրով]։

Գրաբարյան բնագրերի քննական հրատարակություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Յովհաննէս Սարկաւագ, Յաղագս Նշանակի հաւատոյ Նիկիականն ՅԺԸ-իցն, [Ճառ] Ա, «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Զ հտ., Երեւան, 1996 թ., էջ 278-297։
  • Պօղոս Տարօնացի, Բան հաւատոյ ընդդէմ հերձուածողաց, «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Է հտ., Երեւան, «Վէմ», 2002 թ., էջ 298-331։
  • Յովհաննէս Սարկաւագ, Յաղագս նշանակի հաւատոյ Նիկիական ՅԺԸ-իցն, [Ճառք] Ե-Է, Ժ-ԺԱ, «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Է հտ., Երեւան, «Վէմ», 2002 թ., էջ 332-370։
  • Յովհաննէս Երզնկացու «Ի ՃԽ սաղմոսն...» ճառը, «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Է հտ., Երեւան, «Վէմ», 2002 թ., էջ 384-386։
  • Յովհաննէս Սարկաւագ, Յաղագս նշանակի հաւատոյ Նիկիական ՅԺԸ-իցն, [Ճառք] Բ-Դ, Ը-Թ, ԺԲ-ԺԴ, «Գանձասար» աստուածաբանական հանդէս, Ը հտ., Երեւան, 2010 թ., էջ 351-455։

Այլ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Աւագ շաբաթ (գունազարդման գրքոյկ), «Գանձասար» հանդէս, 1992 թ.։ (Կազմող եւ տեքստերի հեղինակ)։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. ↑ 1,0 1,1 FAST հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհուրդ
  2. ↑ 2,0 2,1 Մեկնարկեցին կրթության գերազանցության ազգային ծրագրի հանրային լսումները
  3. ↑ 3,0 3,1 «Այբ» դպրոցի հոգաբարձուների խորհուրդ
  4. ↑ 4,0 4,1 «ՀԱՀ-ի հոգաբարձուների խորհրդի կազմ» 
  5. ↑ 5,0 5,1 «Գանձասար» աստվածաբանական կենտրոն, Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարան, էջ, 192, Երևան, 2002թ
  6. ↑ Արարատից Սիոն
  7. ↑ 7,0 7,1 Ազգային և համամարդկային արժեքների փնտրումով
  8. ↑ Պրեմիերա՝ «Արարատից Սիոն»
  9. ↑ 9,0 9,1 «Մատյան ողբերգության» ստեղծագործությունը՝ նոր ֆիլմի ներշնչանքի աղբյուր․ հանրությանը կներկայացվի «Գիրքը» ֆիլմը
  10. ↑ 10,0 10,1 «Գիրքը» ֆիլմի մասին «Ոսկե ծիրան» միջազգային կինոփառատոնի կայքում
  11. ↑ «Վէմ մեդիա արուեստներ» տեսաարտադրական ստուդիայի ֆիլմերը
  12. ↑ From Ararat to Zion via Swansea Film Festival
  13. ↑ Էդգար Բաղդասարյան. «Արարատից Սիոն» ֆիլմի աշխատանքները մշակութային ցնցում են առաջացրել»
  14. ↑ Մ. Արամյանին Հայաստանի Հանրապետության Նախագահի խորհրդական նշանակելու մասին
  15. ↑ 15,0 15,1 «Արարատից Սիոն» փաստագրական ֆիլմի հեղինակն ու ռեժիսորը պարգեւատրվել են «Մեսրոպ Մաշտոց» շքանշանով
  16. ↑ «Լույս» հիմնադրամի կրթական խորհուրդ
  17. ↑ ԿԳ նախարար- «Այբ»- Մեսրոպ քահանա Արամյան հեռակա բանավեճի հետքերով
  18. ↑ ««Այբ» կրթական հիմնադրամի բաց նամակ-արձագանքը ՀՀ ԿԳ նախարարի հնչեցրած խոսքին» 
  19. ↑ ««Այբ» հիմնադրամը մտահոգությունն է հայտնել ԿԳ նախարարի հայտարարության վերաբերյալ» 
  20. ↑ «Յան. Եթե ԿԳՆ-ն չփոխի «Այբի» հանդեպ վերաբերմունքը, ստիպված կվերանայենք կրթությանը նվիրատվությունը» 
  21. ↑ Մեսրոպ քահանա Արամյանի պարգևներ
  22. ↑ «Սբ Գրիգոր Նարեկացի` աղոթքի հանճարը»
  23. ↑ «Թռիչք անդունդի վրայով»
  24. ↑ «Արժեքներ»
  25. ↑ «Առաքելություն, որ միավորում է բոլորիս»
  26. ↑ «Մրցունակ կրթութիւնը եւ հայկական իրականութիւնը»
  27. ↑ «Հայկազեան ուղղագրութեան վերականգնումը մեր սերնդի հրամայականն է»
  28. ↑ «Ազգ» օրաթերթի մշակութային #15 հավելված, հոկտեմբերի 14, 2006 թ.
  29. ↑ «Գոլոս Արմենիի» թերթի հայերեն տարբերակ, հոկտեմբերի 18-24, 2006 թ.
  30. ↑ «Գոլոս Արմենիի» թերթի ռուսերեն տարբերակ, հոկտեմբերի 14, 2006 թ.
  31. ↑ “The Noyan Tapan Highlights”-ի 41 (645) համար, հոկտեմբերի 16, 2006 թ.

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Մեսրոպ_քահանա_Արամյան&oldid=6033392» էջից