Մասնակից:Ալվարդ Համբարձումյան/Ավազարկղ3

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Աչքերի ստվերաներկի գունապնակ՝ գույների լայն տեսականիով
Մանուշակագույն ստվերաներկ:

Աչքի ստվերաներկը կոսմետիկ միջոց է, որը կիրառվում է հիմնականում կոպերի վրա՝ կրողի աչքերի վրա ուշադրություն գրավելու համար՝ դրանք առանձնացնելով կամ ավելի գրավիչ դարձնելով:[1]Ստվերաներկ կարելի է քսել նաև աչքերի տակ, այտերին կամ հոնքերի ոսկորներին:

Աշխարհի քաղաքակրթություններն օգտագործում են ստվերաներկ հիմնականում կանանց, բայց երբեմն նաև տղամարդկանց համար: Արևմտյան հասարակության մեջ այն դիտվում է որպես կանացի կոսմետիկ միջոց, նույնիսկ այն դեպքում, երբ օգտագործվում է տղամարդկանց կողմից:] Գոթական ոճում երկու սեռերի մոտ էլ տարածված էին սև կամ նույնքան մուգ գույնի ստվերաներկը և աչքերի դիմահարդարման այլ տեսակներ:Հին Եգիպտոսում Կոլը, որը սովորաբար ա օգտագործվում էր երկու սեռերի կողմից, աչքի հնագույն կոսմետիկ միջոց էր, որը կարևոր դեր է խաղացել տարբեր մշակույթներում և կրոնական սովորույթներում:[2]

Ստվերաներկի օգտագործումը փորձում է կրկնել կոպերի բնական գույնը, որը որոշ կանայք ցուցադրում են իրենց կոպերի բնական հակապատկեր պիգմենտացիայի պատճառով: Բնական ստվերաներկը կարող է տարբեր լինել՝ սկսած կոպերի փայլուն փայլից մինչև վարդագույն կամ նույնիսկ արծաթագույն:[3]

Օգտագործումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աչքեր՝ թանձր ոսկեգույն ստվերաներկով
Տեսանյութ, որը ցույց է տալիս ստվերաներկի կիրառումը..

Ստվերաներկը կարող է խորություն և հարթություն հաղորդել մարդու աչքերին, լրացնել աչքերի գույնը, աչքերը դարձնել ավելի մեծ կամ պարզապես ուշադրություն հրավիրել աչքերի վրա: Ստվերաներկը գալիս է տարբեր գույների և հյուսվածքների: Այն սովորաբար պատրաստվում է փոշուց, բայց կարելի է գտնել նաև հեղուկի, մատիտի, կրեմի կամ մուսի տեսքով: Ստվերաներկը կարող է կիրառվել տարբեր ձևերով՝ կախված ցանկալի տեսքից և ձևակերպումից: Սովորաբար կիրառումը կատարվում է մատների կամ խոզանակների միջոցով: Ստվերաներկի և ընդհանրապես դիմահարդարման կիրառման ամենակարևոր կողմը լավ համադրումն է: Այնուամենայնիվ, դուք չպետք է մոռանաք ներառել պրայմեր՝ հետագայում ձեր ստվերաներկերի ծալքերի հավանականությունը սահմանափակելու համար:

Ստվերաներկը հեռացնելու համար կարելի է օգտագործել կոմերցիոն դիմահարդարումը մաքրող միջոց, թեև դեմքի հարուստ լվացումը սովորաբար կվերացնի գույնի բոլոր հետքերը: Ընդհանուր առմամբ այն հեշտ է հեռացնել, և կարելի է օգտագործել պարզ ջուր և օճառ: Ստվերաներկը, մատիտը և թարթչաներկը կարելի է հեռացնել նաև մանկական յուղի միջոցով: Կան նաև դիմահարդարման անձեռոցիկներ, որոնք ևս կարելի է օգտագործել։

Պատմությունը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մարդիկ հազարավոր տարիներ օգտագործել են կոսմետիկա։ Աչքերի դիմահարդարման ամենավաղ ուղղակի հնագիտական ապացույցները վերաբերում են նախադինաստիկ Եգիպտոսին: Այս ժամանակաշրջանի պեղումներում հայտնաբերվել են աչքի ներկերի, առավել հաճախ՝ մալաքիտի, կանաչ հանքանյութի և գալենայի՝ սև հանքանյութի հետքեր, ինչպես նաև կոսմետիկ գունապնակներ, կաթսաներ և ապլիկատորներ։[4][5]

Տարիների ընթացքում շատ կանայք օգտագործել են այրված լուցկի՝ իրենց աչքերի դիմահարդարումը մգացնելու համար:Կանայք հաճախ բրնձի փոշին օգտագործում էին որպես դիմափոշի՝ իրենց դեմքի թերություններն ու պեպենները թաքցնելու համար: Ստվերաներկը կամ աչքի ներկը շատ տարածված էր Վիկտորիանական դարաշրջանում; ավելի քիչը ավելի լավ էր: Ինչքան քիչ ստվերաներկ էին կրում, այնքան հարգված էին:

Ժամանակակից օգտագործումը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

«Աչքերի ստվերաներկ» կոչվող առևտրային արտադրանքի մասին ամենավաղ ապացույցները վերաբերում են 1910-ականներին ԱՄՆ-ում: Կոսմետիկ ընկերության հիմնադիր Էլիզաբեթ Արդենը 1912 թվականին այցելեց Փարիզի գեղեցկության սրահներ՝ ուսումնասիրելով ապրանքներն ու տեխնիկան:1914 թվականին նա ստվերաներկ ներկայացրեց ԱՄՆ-ի իր սեփական սրահներում:[6]Աչքերի ստվերաներկը գովազդվել է «Arden Eye Shadow» թերթերում՝ որպես Arden Venetian Preparations կոսմետիկայի շարքի մի մաս 1919 թվականին:[7] Ապրանքը վաճառվել է որպես «Eye Sha Do» 1922 թվականին, սակայն 1930-ականներին ստվերաներկը դարձել է նրա ընդհանուր անվանումը, որն օգտագործվում էր Էլիզաբեթ Արդեն, Inc.-ի և այլ կոսմետիկ ընկերությունների կողմից, ինչպիսիք են Helena Rubinstein Incorporated-ը և Max Factor-ը:[8][9]

Ստվերաներկը անցել է տարբեր փուլերիով, օրինակ՝ 1920-ականներին, երբ սմոկի աչքերը թրենդային էին, կամ 1930-ականներին, երբ մարդիկ շատ գույներ էին ավելացնում իրենց ստվերաներկին։

Բաղադրիչներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ստվերաներկերը սովորաբար բաղկացած են չորս տեսակի բաղադրիչներից՝ հիմքային լցոնիչներ, կապողներ, սահող նյութ և կոնսերվանտներ:[10]Ստվերաներկ պատրաստելու համար պետք է հավասարակշռություն լինի լցոնիչների և կապակցիչների միջև։

Հիմնական լցոնիչները սովորաբար հանքանյութեր են, ինչպիսիք են միկան, տալկը կամ կաոլին կավը, որոնք ավելացնում են ստվերաներկին զանգված և հյուսվածք: Դրանք կազմում են ստվերաներկերի փոշու մոտ 30%-ը և կրեմային ստվերաներկերի 25%-ը: Միկան կլանում է խոնավությունը, տալիս է ստվերաներկերին փայլ և դարձնում այն անթափանց:[11]Միկա փոշիները, երկաթի օքսիդները և կավերը կարող են գունավոր պիգմենտներ հաղորդել ստվերաներկերին:[12]

Ամրակները օգնում են աչքի ստվերաներկերին կպչել և մնալ մաշկի վրա: Ստվերաներկերը կարող են ունենալ չոր կամ հեղուկ կապող նյութեր: Ցինկը և մագնեզիումը, որոնք երկուսն էլ սպիտակ փոշիներ են, սովորաբար օգտագործվում են որպես չոր կապող նյութեր: Ցինկը նաև գույն է հաղորդում և կարող է օգտագործվել ստվերաներկի խտությունը մեծացնելու համար: Որպես հեղուկ կապող նյութեր կարող են օգտագործվել սիլիկոն, պարաֆին մոմ, հանքային յուղ կամ բուսական յուղեր:

Slip-ը թույլ է տալիս ստվերաներկերին սահուն սահել մաշկի վրայով: Ապրանքները կարող են օգտագործել սիլիցիում կամ նեյլոն, որոնք նուրբ, անգույն փոշիներ են: Սլիփի այլ տեսակներ ներառում են դիմեթիկոն, բորի նիտրիդ կամ բիսմութ օքսիքլորիդ:

Կոնսերվանտներն օգնում են արտադրանքին զերծ մնալ բակտերիաներից և երկարացնել դրանց կյանքի տևողությունը: Ստվերաներկի ընդհանուր կոնսերվանտներն են գլիկոլը և տոկոֆերոլը:

Դիմում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Աչքերի ստվերաներկի խոզանակների բազմազանություն։ Տարբեր ձևեր և խտություն տարբեր տեսակի կիրառման համար:

Ստվերաներկը սովորաբար կիրառվում է վրձիններով, սպունգներով կամ մատներով։ Տարբեր վրձիններ կարող են օգտագործվել կիրառման տարբեր տեխնիկայի և էֆեկտների համար, ինչպիսիք են կոպի վրա ստվերաներկի տարածումը, ստվերաներկը խառնելը, լաքապատելը կամ մգեցնելը, գույնը ճշգրիտ քսելը կամ գույնը աչքի տակ տարածելը:

Տափակ վրձինները սովորաբար օգտագործվում են ստվերաներկը կոպերի վրա տարածելու համար, մինչդեռ փափուկ, նեղ ծայրերով վրձինները օգտագործվում են ստվերաներկերը խառնելու համար: Ավելի փոքր խիտ կամ անկյունային մազիկներով խոզանակները օգտակար են աշխատանքին հստակություն տալու համար:

Տե՛ս նաև[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մատենագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. Goins, Liesa. «The Makeup of Makeup: Decoding Eye Shadow». WebMD (անգլերեն). Վերցված է 2022-06-07-ին.
  2. «Ophthalmology of the Pharaohs: Antimicrobial Kohl Eyeliner in Ancient Egypt». Discover Magazine (անգլերեն). Վերցված է 2022-06-07-ին.
  3. «The Subtle Appeal of Glossy, Nearly Naked Eyelids». New York Times Style Magazine (անգլերեն). Վերցված է 2022-07-03-ին.
  4. Lucas, A (1930). «Cosmetics, Perfumes and Incense in Ancient Egypt». The Journal of Egyptian Archaeology. 16: 41–53. doi:10.1177/030751333001600112. S2CID 192224535.
  5. «Ophthalmology of the Pharaohs: Antimicrobial Kohl Eyeliner in Ancient Egypt». Discover Magazine (անգլերեն). Վերցված է 2022-06-07-ին.
  6. Eldridge, Lisa (13 October 2015). Face paint : the story of makeup. New York. էջ 202. ISBN 978-1-4197-1796-3.{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
  7. «The Sunday Star, Washington DC». No. May 4, 1919. Վերցված է 1 January 2021-ին.
  8. «Vogue». February 1, 1922: 100. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  9. «Vogue». September 1, 1932: 91. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  10. «The Makeup of Makeup: Decoding Eye Shadow». WebMD. Վերցված է 27 December 2020-ին.
  11. «The Chemistry of Eyeshadow». ChemistryIsLife.com. Վերցված է 27 December 2020-ին.
  12. «How to make eye shadows – ultimate guide». DIY Beauty Base. 17 March 2018. Վերցված է 27 December 2020-ին.

Կաղապար:Cosmetics

Կատեգորիա:Cosmetics Կատեգորիա:Articles containing video clips Կատեգորիա:Eyes in culture