Հիպոկամպ

Հիպոկամպ
	Հիպոկամպը տեղակայված է ուղեղի քունքային բլթում։ Կողմնայնորեն երևում է ճակատային բիլթը ձախից, ծոծրակային բիլթը աջից, իսկ գագաթային և քունքային բլթերի մեծ մասը հեռացվել է, որպեսզի երևա հիպոկամպը։
	Հիպոկամպը (վարդագույն) որպես լիմբիական համակարգի մաս։
Տեսակ	brain region type?
Ենթադաս	գլխուղեղի հատված
Մասն է	քունքային բիլթ
Անատոմիական; կառուցվածքի զարգացում	hippocampus development?
MeSH	A08.186.211.180.405 և A08.186.211.200.885.287.500.345
Foundational Model of Anatomy	275020
Terminologia Anatomica 98	A14.1.09.321
	Hippocampus (anatomy) Վիքիպահեստում

Հիպոկամպ (իր անվանումը ստացել է ծովաձիու հետ նմանություն ունենալու պատճառով) կազմում է մարդկանց և այլ ողնաշարավոր կենդանիների ուղեղի մի մասը։ Մարդիկ և այլ կաթնասուններ ունեն երկու հիպոկամպ, ուղեղի ամեն կիսագնդում մեկ հատ։ Հիպոկամպը պատկանում է լիմբիական համակարգին և կարևոր դեր է խաղում կարճատև հիշողությունը երկարատևի վերածելու գործում։ Մասնակցում է նաև տարածական հիշողությունը և ակտիվացնում է տարածական կողմնորոշումը։ Հիպոկամպը տեղակայված է քունքային բլթում, քունքային բլթի կեղևի տակ։ Այն կազմված է երկու հիմնական մասից՝ սեփական մասից (այսպես կոչված Ամմոնի եղջյուր) և ատամնավոր կորիզից^[1]։

Ալցհեյմերի հիվանդության և թուլամտության այլ ձևերի ժամանակ հիպոկամպը առաջին մասերից է ուղեղի, որ վնասվում է։ Վաղ ախտանիշներից են կարճատև և երկարատև հիշողության կորուստը, ապակողմնորոշումը։ Հիպոկամպը վնասվում է նաև հիպօքսիայի, էնցեֆալիտի, էպիլեպսիայի պատճառով։ Հիպոկամպի երկկողմանի վնասում ունեցող մարդկանց մոտ դիտվում է անտերոգրադ ամնեզիա (նոր տեղեկություն հիշելու անկարողություն)։

Մկների վրա հիպոկամպը ուսումնասիրվել է որպես տարածական կողմնորոշման համար պատասխանատու ուղեղի մաս։ Առնետների և մկների հիպոկամպի շատ նեյրոններ գործում են որպես տեղանքի բջիջներ։ Այդ բջիջները առաջացնում են գործողության պոտենցիալ այն ժամանակ, երբ կենդանիները անցնում են իրենց միջավայրի սպեցիֆիկ հատվածով։

Անատոմիա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կիսագնդի կտրվածք: Երևում է հիպոկամպը և նրա կառուցվածքը:

Մակակ կապիկի ուղեղ: Հիպոկամպը վերցված է օղակի մեջ:

Հիպոկամպը երևում է որպես գորշ նյութի կուտակում, որը բարձրանում է կողմնային փորոքների հատակից՝ ստորին կամ քունքային եղջյուրի մասից^[2]^[3]։ Հիպոկամպը նաև երևում է որպես դեպի քունքային բլթի մեջ գնացող կեղևի ծալք^[4] Հիպոկամպը ծածկված է պարահիպոկամպալ բլթով և այն տեսանելի է դառնում միայն նրան շրջապատող հյուսվածքի մի մասը հեռացնելուց հետո^[4]^[5]։ Ուղեղի կեղևը կիսագնդերից անցնելով դեպի ներս բարակում է՝ վեց շերտից դառնալով երեք կամ չորս շերտ և առաջացնում է հիպոկամպը^[6]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

↑ Pearce, 2001
↑ Andersen P, Morris R, Amaral D, Bliss T, O'Keefe J (նոյեմբերի 2, 2006)։ «The Hippocampus Book»։ Oxford University Press
↑ Alberts Daniel Albert (2012)։ Dorland's illustrated medical dictionary. (32nd ed.)։ Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier։ էջ 860։ ISBN 978-1-4160-6257-8
↑ ^4,0 ^4,1 Purves D (2011)։ Neuroscience (5th ed.)։ Sunderland, Mass.: Sinauer։ էջեր 730–735։ ISBN 978-0-87893-695-3
↑ Amaral and Lavenex, 2006
↑ Purves Dale (2011)։ Neuroscience (5. ed.)։ Sunderland, Mass.: Sinauer։ էջ 590։ ISBN 978-087893-695-3

[Pearce01-1] Pearce, 2001

[2] Andersen P, Morris R, Amaral D, Bliss T, O'Keefe J (նոյեմբերի 2, 2006)։ «The Hippocampus Book»։ Oxford University Press

[3] Alberts Daniel Albert (2012)։ Dorland's illustrated medical dictionary. (32nd ed.)։ Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier։ էջ 860։ ISBN 978-1-4160-6257-8

[Purves-4] 4,0 ^4,1 Purves D (2011)։ Neuroscience (5th ed.)։ Sunderland, Mass.: Sinauer։ էջեր 730–735։ ISBN 978-0-87893-695-3

[Amaral2006-5] Amaral and Lavenex, 2006

[6] Purves Dale (2011)։ Neuroscience (5. ed.)։ Sunderland, Mass.: Sinauer։ էջ 590։ ISBN 978-087893-695-3

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]