Հանցագործության առարկա
Հանցագործության առարկան այն առարկան է, որի վրա ազդեցություն է գործվում հանցագործության կատարման ժամանակ։ Օրինակ, գողության առարկան գողացված գույքն է, կաշառքի առարկան ստացած պաշտոնն է փողի միջոցով, մաքսանենգության առարկան - ապրանքները որոնք տեղափոխվել են սահմանով[1]։
Հանցագործության առարկան, որպես կանոն, ճանաչվում է որպես անշունչ իր, սակայն կենդանիները, որոնք թեև կենդանի էակներ են, սոցիալական հարաբերություններում համարվում են առարկաներ[2]։
Հանցագործության առարկա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հանցագործության սուբյեկտին կից հանցագործության նշաններն են նաև հանցագործության կատարման գործիքներն ու միջոցները։ Հանցագործության առարկան այն իրն է, որի վրա իրականացվում է հանցավոր ազդեցություն, որի համար օգտագործվում են հանցագործության գործիքներն ու միջոցները։ Հանցագործություն կատարելու գործիքներն ու միջոցները հանցագործության առարկայի վրա ազդեցության գործիք են։ Նույն բանը կարող է լինել և՛ հանցագործության գործիք, և՛ հանցագործության առարկա տարբեր գործողություններով. օրինակ, ատրճանակը կարող է հանցագործության առարկա լինել մեկ գործողությամբ (զենքի ապօրինի օգտագործում) և մյուս գործողությամբ հանցագործության զենք (օրինակ, սպանություն)[3]։
Հանցագործության առարկայի իմաստը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հանցագործության առարկայի նշանների նշանակությունը կայանում է նրանում, որ դրանք օգտագործվում են հանցավոր և ոչ հանցավոր վարքագիծը տարբերելու համար[4]։ Այսպիսով, հաճախ արարքի հանցավոր լինելը կախված է արժեքից կամ առարկայի այլ դրամական համարժեքից։ Բացի այդ, որոշակի օբյեկտին վնաս պատճառելը կարող է հանդես գալ որպես որակավորման հատկանիշ։
Տուժած[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անձի վրա հարձակումների թեման կարելի է համարել նաև անձ՝ ազդելով, թե ում մարմնի վրա է կատարվել հանցավոր հարձակում։ Նման անձի հատկանիշները կարող են ունենալ քրեաիրավական նշանակություն, որը նման է սուբյեկտի հատկանիշների նշանակությանը (օրինակ՝ սեռական հանցագործությունները, կյանքի դեմ հանցագործությունները)։ Սակայն այս դեպքում սովորաբար օգտագործվում է «զոհ» հասկացությունը, այլ ոչ թե «հանցագործության առարկա»[3]։ Ն.Գ. Իվանովն առաջարկում է մարդուն դիտարկել որպես առարկա, եթե ազդեցությունն իրականացվում է նրա ֆիզիկական մարմնի վրա[5], սակայն այս տեսակետը չի արժանացել ընդհանուր ընդունման[6]։
«Տուժող» հասկացությունը, բացի քրեական իրավունքից, օգտագործվում է նաև քրեական դատավարության և քրեագիտության մեջ[3]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Курс уголовного права. Общая часть. Том 1: Учение о преступлении / Под ред. Н. Ф. Кузнецовой и И. М. Тяжковой. М., 2002. С. 216.
- ↑ Назаренко Г. В. Уголовное право. Общая часть: Курс лекций. М., 2005. С. 66.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Курс уголовного права. Общая часть. Том 1: Учение о преступлении / Под ред. Н. Ф. Кузнецовой и И. М. Тяжковой. М., 2002. С. 217.
- ↑ Уголовное право Российской Федерации. Общая часть: Учебник. Практикум / Под ред. А.С. Михлина. М., 2004. С. 108—109.
- ↑ Иванов Н. Г. Уголовное право Российской Федерации. Общая и Особенная части. М., 2000. С. 100.
- ↑ Уголовное право России / Под ред. В. Н. Кудрявцева, В. В. Лунеева, А. В. Наумова. М., 2006. С. 120.