Կուզմա Գրեբեննիկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կուզմա Գրեբեննիկ
փետրվարի 18, 1900(1900-02-18) - սեպտեմբերի 22, 1974(1974-09-22) (74 տարեկան)
ԾննդավայրԲրյանկա, Slavyanoserbsky Uyezd, Եկատերինոսլավի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Մահվան վայրԿիև, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
ԳերեզմանԲայկովո գերեզմանատուն
Քաղաքացիություն ԽՍՀՄ
Զորատեսակհետևազոր
Կոչումգեներալ-լեյտենանտ
Հրամանատարն էր37th Guards Rifle Division?
Մարտեր/
պատերազմներ
Ռուսաստանի քաղաքացիական պատերազմ և Հայրենական մեծ պատերազմ
ԿրթությունQ4114527?
Պարգևներ
Խորհրդային Միության հերոս,
, Լենինի շքանշան, Կարմիր դրոշի շքանշան, II աստիճանի Սուվորովի շքանշան, II աստիճանի Կուտուզովի շքանշան, Կարմիր Աստղի շքանշան, «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ, «Վարշավայի ազատագրման համար» մեդալ, «Բանվորագյուղացիական Կարմիր բանակի 20 տարի» հոբելյանական մեդալ, «Հանուն Վարշավայի 1939-1945» մեդալ և «Օդրայի, Նիսի և Բալթիկայի համար» մեդալ

Կուզմա Եվդոկիմովիչ Գրեբեննիկ (ռուս.՝ Кузьма Евдокимович Гребенник, փետրվարի 18, 1900(1900-02-18), Բրյանկա, Slavyanoserbsky Uyezd, Եկատերինոսլավի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - սեպտեմբերի 22, 1974(1974-09-22), Կիև, Ուկրաինական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ծառայել է կարմիր բանակում, եղել է գեներալ։ Նա եղել է գեներալ-լեյտենանտ և Խորհրդային Միության հերոս, ծառայել է Խորհրդային Միության սահմանները պաշտպանող զինված ուժերում մինչև Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը և դրանից հետո։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ նրա հրամանատարության տակ է եղել 15-րդ հրաձգային դիվիզիան և 37-րդ գվարդիական հրաձգային դիվիզիան[1]։

Երիտասարդություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կուզմա Գրեբեննիկը ծնվել է 1900 թվականի փետրվարի 18-ին Բրյանսկ գյուղում` Սլավոնասերբական նահանգում` Եկատերինոսլավյան գավառում։ Նրա հայրը աշխատել է Դոնբասի ածխահանքերում որպես ածխահատ։ Գրեբեննիկն ավարտել է նախնական դպրոցը և 10 տարեկան հասակում դարձել տեսակավորող ածխահանքում։ 1974 թվականին նրա ընտանիքը տեղափոխվել է Խարկովի նահանգի Կրեմեն գյուղը, որտեղ Գրեբեննիկը 2 տարի սովորել է քոլեջում և ավարտել է 1915 թվականին։ 1916 թվականին նա դարձել է բանվոր Դոնեցկ-Ռուբեժանսկի գործարանում։ Նա վերադարձել է Դոնբաս և 1918 թվականին որպես բանվոր աշխատել է ածխահանքում։

1919 թվականի մարտին Գրեբեննիկը կանչվել է Կարմիր բանակ և ծառայել 42-րդ հրաձգային դիվիզիայում (Խորհրդային Միություն)։ Հիվանդացել է տիֆով և ապաքինվելուց հետո` 1920 թվականի հունվարին, դարձել է գործավար Եկատերինոսլավյան նահանգում։ Գրեբեննիկը կապվել է Սովետական Միության Կոմունիստական Կուսակցության հետ սեպտեմբերին։ Հոկտեմբերին անցել է ՉԵԿԱ և ծառայել Կարմիր կոմունիստական գնդում առաջին Դոնեցկյան դիվիզիայում։ Այնտեղից նա կռվել է Վրանգելի հրամանատարությամբ գործող սպիտակ բանակի դեմ։ 1922 թվականին Գրեբեննիկը դառնում է հրահանգիչ 455-րդ Ռոգոժյան-Սիմոնովյան գումարտակում` 51-րդ հրաձգային դիվիզիայում։ Նա տեղափոխվում է սահմանապահ զորքեր 1922 թվականի հոկտեմբերին` որպես սահմանապահ գումարտակի կոմիսար։ Գրեբեննիկը ավարտել է Խորհրդային Միության զորքերի բարձրագույն դպրոցը 1924 թվականին։ Նա դարձել է դասակի հրամանատար Օդեսայի սահմանապահ զորքերում։ Լեհաստանի սահմանում և մոլդովական սահմանապահ ջոկատում եղել է մոտոհրաձգային զորքերի հրամանատար։ Գրեբեննիկը 1931 թվականին հրամանատար է նշանակվել Լենինի շքանշանակիր հատուկ նշանակության 5-րդ առանձին մեքենայացված դիվիզիային։ 1935 թվականի հուլիսին նա ավարտել է Կարմիր բանակի մեխանիզացիայի և մոտորիզացիայի դասընթացները և դարձել է 59-րդ սահմանային ջոկատի հրամանատար[2];

1938 թվականին գլխավորել է սահմանապահ ջոկատը ճապոնական հարձակումներին դիմադրելու համար։ Հասան լճի ճակատամարտում իր ղեկավարությամբ ընթացած մարտերի համար պարգևատրվել է Կարմիր աստղի շքանշանով։

Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրեբեննիկը շարունակում է ղեկավարել սահմանապահ ջոկատը մինչև 1942 թվականը, երբ նշանակվում է Հեռավորարևելյան հրաձգային դիվիզիայի հրամանատար Ուրալի ռազմական շրջանում։ 1943 թվականին դիվիզիան վերանվանվում է 102-րդ հրաձգային դիվիզիա և ուղարկվում է Կենտրոնական ճակատ (Խորհրդային Միություն, 70-րդ բանակ)։ Այդ ժամանակ նրա որդին` Վլադիմիր Գրեբեննիկը լեյտենանտի կոչումով միացել է դիվիզիային բժշկասանիտարական գումարտակում. «Իմ հայրը եղել է Խորհրդային Միության հերոս Կուզմա Գրեբեննիկը։ 1938 թվականին մասնակցել է Հասան լճի ճակատամարտում մարշալ Բլյուխերի հետ և պատերազմից հետո Տոկիոյում ռազմական գլխավոր հանցագործների դատին եղել է վկա դատարանում և ժապավենի վրա դարձել է կերպարներից մեկի նախատիպը»։ 1951 թվականի նոյեմբերին Գրեբեննիկը նշանակվել է Լենինգրադյան շրջանի սահմանապահ զորքերի գլխավոր հրամանատար։ Նա դարձել է ավագ խորհրդական ալբանական ներքին գործերի նախարարությունում 1953 թվականի հոկտեմբերին։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. «Гребенник Кузьма Евдокимович» [Grebennik Kuzma Evdokimovich]. www.warheroes.ru (Russian). Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 23-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
  2. «Biography of Lieutenant-General Kuzma Evdokimovich Grebennik – (Кузьма Евдокимович Гребенник) (1900–1974), Soviet Union». www.generals.dk. Վերցված է 2015 թ․ դեկտեմբերի 26-ին.