Կարիմ Մասիմով

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Կարիմ Մասիմով
 
Կուսակցություն՝ Նուր Օտան
Կրթություն՝ Մոսկվայի ժողովուրդների բարեկամության համալսարան, Համալսարան Նարխոզ, Wuhan University?, Beijing Language and Culture University?, Կոլումբիայի համալսարան և K.G. Razumovsky Moscow State University of Technology and Management?
Գիտական աստիճան՝ տնտեսագիտության դոկտոր
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և տնտեսագետ
Դավանանք սուննի իսլամ
Ծննդյան օր հունիսի 15, 1965(1965-06-15) (58 տարեկան)
Ծննդավայր Աստանա, Ղազախական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ
Քաղաքացիություն  ԽՍՀՄ և  Ղազախստան
 
Պարգևներ

Կարիմ Կաժիմկանովիչ Մասիմով[2] (ղազ.՝ Кәрім Қажымқанұлы Мәсімов, հունիսի 15, 1965(1965-06-15), Աստանա, Ղազախական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ), ղազախ պետական գործիչ, իրավաբան։

Ղազախստանի կրկնակի վարչապետ (2007-2012, 2014-2016 թվականներին), Ղազախստանի նախագահի աշխատակազմի ղեկավար (2012-2014), ազգային անվտանգության գեներալ-լեյտենանտ։ Ղազախստանի Հանրապետության Ազգային անվտանգության կոմիտեի նախագահ (ՂԱԿ) (2016-2022)[3]։ 2022 թվականի հունվարի 8-ին պաշտոնանկ է արվել , այնուհետև կալանքի տակ է դրվել ժամանակավոր պահման քննչական մեկուսարանում ՝ պետական դավաճանության մեղադրանքով։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1965 թվականի հունիսի 15-ին, Ղազախական ԽՍՀ-ում, ազգությամբ էթնիկ ույղուր[4]։ Նրա հայրը՝ Կաժիմկան Կասիմովիչ Մասիմովը, զբաղեցրել է տարբեր կառավարչական պաշտոններ (մասնավորապես՝ եղել է Բուրունդայի պատերի նյութերի արտադրական միավորման տնօրեն, Ղազախական ԽՍՀ Նախարարների խորհրդին առընթեր «Գլավոպտսնաբի» ղեկավարի տեղակալ)[5], «Մասիմովի առողջության կենտրոն» ՍՊԸ-ի տնօրեն), բացի այդ, եղել է «Ղազախստանի ազգային ագրոարդյունաբերական պալատ» հասարակական կազմակերպությունների և յոգայի Ղազախստանյան ասոցիացիայի նախագահ[6]։ Մայրը՝ Էլեոնորա Կարիմի Աժիբեկովան է[7]։

1982 թվականին ավարտել է Ալմաթիի Հանրապետական ֆիզիկամաթեմատիկական գիշերօթիկ դպրոցը (ԱՀՖԴ)։

1985-1988 թվականներին ավարտել է Պատրիսա Լումումբայի անվան ժողովուրդների բարեկամության համալսարանը (արաբերեն), ապա Տ. Ռիսկուլովի անվան Ղազախստանի տնտեսագիտական համալսարանը, ինչպես նաև Ղազախստանի պետական կառավարման ակադեմիան (ԿազՊԿԱ)։

1988-1989 թվականներին սովորել է չինարեն Պեկինի լեզվի ինստիտուտում, վերապատրաստվել է Ուհանի իրավաբանական (1989-1991) և Կոլումբիայի համալսարանում (ԱՄՆ)։ 1998 թվականին ավարտել է ԿազՊԿԱուի ասպիրանտուրան, իսկ 1999 թվականին՝ Մոսկվայի պետական տեխնոլոգիական ակադեմիայի դոկտորանտուրան, նույն թվականին պաշտպանել է դոկտորական ատենախոսությունը «Ղազախստանի Հանրապետության արդյունաբերության ձևավորման հիմնախնդիրները և դրանց լուծման ուղիները (տեսություն և պրակտիկա)» թեմայով։

  • 1991 թվականին դարձել է Ղազախստանի աշխատանքի նախարարության բաժնի պետ։
  • 1992-1995 թվականներին աշխատել է Ղազախստանի առևտրային կառույցներում Չինաստանում և Հոնկոնգում։
  • 1995-1997 թվականներին եղել է «Ալմաթիի առևտրա-ֆինանսական բանկի վարչության» նախագահը։
  • 1996 թվականին՝ «Թուրանբանկի» վարչության նախագահի պաշտոնակատար։
  • 1997-2000 թվականներին «Ղազախստանի ժողովրդական խնայողական բանկի» վարչության նախագահ
  • 2000-2001 թվականներին զբաղեցրել Է Ղազախստանի տրանսպորտի և հաղորդակցության նախարարի պաշտոնը։
  • 2001-2003 թվականներին Ղազախստանի փոխվարչապետ։
  • 2003-2006 թվականներին Ղազախստանի նախագահի օգնական
  • 2006-2007 թվականներին Ղազախստանի վարչապետի տեղակալը (2006 թվականի ապրիլից մինչև հոկտեմբեր միաժամանակ եղել է Էկոնոմիկայի  բյուջետային պլանավորման նախարար)։
  • 2007-2012 թվականներին Ղազախստանի վարչապետ։
  • 2012-2014 թվականներին Ղազախստանի Հանրապետության նախագահի աշխատակազմի ղեկավար։
  • 2014 թվականի հունվարի 21-ից Ղազախստանի Հանրապետության պետքարտուղարի պաշտոնակատար։
  • 2014 թվականի ապրիլի 2-ից Ղազախստանի վարչապետը[8]։ 2015 թվականի ապրիլի 26-ին արտահերթ նախագահական ընտրությունների անցկացումից հետո ապրիլի 29-ին կրկին նշանակվել է Ղազախստանի Հանրապետության վարչապետ[9]։
  • 2016 թվականի սեպտեմբերի 8-ից[10] մինչև 2022 թվականի հունվարի 5-ը՝ Ղազախստանի Հանրապետության Ազգային անվտանգության կոմիտեի նախագահ։
  • Ղազախստանի Հանրապետության Թայլանդի բռնցքամարտի ֆեդերացիայի նախագահ։
  • Մուայ թայ համաշխարհային ասոցիացիայի փոխնախագահ (WMC),
  • Մուայ թայ ասիական ֆեդերացիայի նախագահ (IFMA)[11],
  • Մուայ թայ միջազգային ֆեդերացիայի փոխնախագահ (IFMA)[12],
  • Ղազախստանի ազգային աշխարհագրական ընկերության հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ[13]։

Հրաժարական և ձերբակալություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2022 թվականի հունվարի 5-ին Անվտանգության խորհրդի նիստից հետո Ղազախստանի նախագահ Կասիմժոմարտ Տոկաևը պաշտոնանկ արեց Կարիմ Մասիմովին՝ երկրում զանգվածային անկարգությունների ֆոնին։ Հաջորդ օրը Մասիմովը ձերբակալվել է պետական դավաճանության գործով (Ղազախստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքի 175-րդ հոդվածի 1-ին մասի) և տեղափոխվել ժամանակավոր պահման մեկուսարան[14]։ Մասիմովի փոխարեն Ղազախստանի ազգային անվտանգության նոր ղեկավար դարձել է  Տոկաևի պետական պահպանության նախկին ղեկավար Երմեկ Սագինբաևը[15]։

Ղազախ քաղաքագետ Դանիյար Աշիմբաևը ուշադրություն է հրավիրել այն հանգամանքի վրա, որ զանգվածային անկարգությունների ժամանակ Մասիմովի գլխավորած Ազգային անվտանգության կոմիտեի ստորաբաժանումներից ոչ մեկը չի նկատվել ահաբեկիչների դեմ պայքարի առաջին փուլում. «Այս ամենը հուշում է, որ առնվազն ԱԱԾ-ն կա՛մ բաց է թողել այս իրավիճակը, կա՛մ ԱԱԾ-ի որոշ ուժեր ներգրավված են եղել նման կազմակերպության ստեղծման մեջ (ահաբեկչական ճամբարներ)։ Հարց է առաջանում պարոն Մասիմովի կոմպետենտության կամ նրա մասնակցության վերաբերյալ։ Ահաբեկիչների թիրախը կարող էր լինել պետական հեղաշրջումը, որն ավարտվելու էր նոր պետության հռչակմամբ կամ նախագահ Տոկաևի պաշտոնանկությամբ և այլ թեկնածուների առաջադրմամբ»[16]։ 2022 թվականի հունվարի 13-ին Ղազախստանում սկսվել է Ազգային անվտանգության կոմիտեի նախկին ղեկավար Կարիմ Մասիմովի նկատմամբ պետական դավաճանության փաստով մինչդատական հետաքննություն[17]։

Ընտանիք և անձնական կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Հայրը՝ Կաժիմկան Կասիմովիչ Մասիմով (1939-2019)։
  • Մայրը՝ Էլեոնորա Կարիմովնա Մասիմովա (Աժիբեկովա)։
  • Դուստրը՝ Մասիմովա Թամիլ Կարիմովնան․ ևս երկու երեխա։
  • Կինը՝ Մասիմովա Դիլյարա Ազատովնա (Մաշուրովա)[18]։

Կարիմը Մասիմովը համարվում է միջազգային իրավունքի մասնագետ, տնտեսագետ, տնտեսագիտության դոկտոր։ Տիրապետում է ույղուրերենին, ղազախերենին, ռուսերենին, անգլերենին, չինարենին և արաբերեն լեզուներին։

Կարիմ Մասիմովը ակտիվորեն զբաղվում է սպորտով՝ լեռնային և վազքային դահուկներով, ժայռամագլցմամբ[19], ալպինիզմով և գոլֆով։ Հանդիսանալով մարզական ֆեդերացիաների պատվավոր անդամ ՝ Մասիմովը պաշտպանում է թայլանդյան բռնցքամարտի կամ մուայ թայի զարգացումը Ղազախստանում, ինչպես նաև միջազգային ասպարեզում։

Ասույթներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Մասիմովը, կառավարության նիստում հանձնարարելով նախարարներին պլանշետներ ձեռք բերել, ասել է. «Ժամիշևը երեկ գիշերվա ժամը մեկ անց կեսին ինձ հաղորդագրություն ուղարկեց, ստուգեց՝ քնած եմ, թե ոչ։ Բայց ես պատասխանեցի նրան»[20]։

Մրցանակներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • «Կուրմետ»-ի շքանշան (2004)[21]
  • «Ղազախստանի Հանրապետության առաջին նախագահ՝ Նուրսուլթան Նազարբաև ազգի առաջնորդ» շքանշան (2010)[22]
  • Ֆեդերացիայի շքանշան (Order of Federation) (ԱՄԷ, 2010)[23]
  • «Ղազախստանի Հանրապետության անկախության 20 տարի» հոբելյանական մեդալ (2011)[24]
  • Ժողովուրդների բարեկամության շքանշան (Բելառուս, 2015 թվականի փետրվարի 26)՝ Եվրասիական տնտեսական միության մասին պայմանագրի նախապատրաստման, ինտեգրացիոն գործընթացների զարգացման և ընդլայնման, Բելառուսի Հանրապետության, Ռուսաստանի Դաշնության և Ղազախստանի Հանրապետության միջև տնտեսական համագործակցության ամրապնդման գործում ներդրած նշանակալի անձնական ավանդի համար[25][26]
  • «Բարիս»-ի 2-րդ աստիճանի շքանշան (2016)[27]
  • Ժողովուրդների բարեկամության ռուսական համալսարանի պատվավոր դոկտոր[28]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. http://www.moe.gov.cn/s78/A22/xwb_left/moe_829/tnull_44386.html (չին.)中华人民共和国教育部.
  2. Масимов Карим Кажимканович (ПЕРСОНАЛЬНАЯ СПРАВКА)
  3. Карим Масимов назначен главой КНБ
  4. «События: Уйгур по прозвищу «Китаец» может дать интереснейшие показания». zavtra.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 9-ին.
  5. Семья Карима Масимова
  6. Скончался Кажимкан Масимов
  7. «Мама премьера Казахстана К. Масимова до сих пор работает экскурсоводом в Железнодорожном музее». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ սեպտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 4-ին.
  8. Указ Главы Государства Արխիվացված 2014-04-06 Wayback Machine
  9. «Официальный сайт Президента Республики Казахстан — Указ «О назначении Масимова К. К. Премьер-Министром Республики Казахстан»». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 1-ին. Վերցված է 2015 թ․ ապրիլի 30-ին.
  10. «Указ «О назначении Масимова К. К. председателем Комитета национальной безопасности Республики Казахстан и Правительстве Республики Казахстан»». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ սեպտեմբերի 16-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 4-ին.
  11. Prime Minister of Kazakhstan re-elected as Asian President: FAMA Meets in Saint Petersburg
  12. HE Karim Massimov
  13. «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ դեկտեմբերի 26-ին. Վերցված է 2017 թ․ դեկտեմբերի 19-ին.
  14. Мария Лисицына (2022 թ․ հունվարի 6). «Экс-премьера Казахстана задержали по подозрению в госизмене». РБК (ռուսերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 6-ին.
  15. «Карим Масимов лишился должности главного чекиста Казахстана». ИА "Фергана". 05.01.2022.
  16. Измена наверху. Кто на самом деле стоит за беспорядками в Казахстане, Политика сегодня, 08.01.2022.
  17. «В Казахстане начали расследование дела экс-главы КНБ Масимова». Ria.ru (ռուսերեն). Վերցված է 2022 թ․ հունվարի 13-ին.
  18. Досье :: Масимов Карим Кажимканович :: StanRadar — новости Центральной Азии
  19. Prime Minister of Kazakhstan Karim Massimov’s new hobby — YouTube
  20. Цитаты назарбаева о женщинах и высказывания о Казахстане
  21. Масимов Карим Кажимканович — Премьер-министр Республики Казахстан(չաշխատող հղում)
  22. «Награды ко Дню независимости». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ փետրվարի 26-ին. Վերցված է 2010 թ․ դեկտեմբերի 16-ին.
  23. «Президент ОАЭ вручил премьер-министру Казахстана орден «Order of Federation»». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 29-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 4-ին.
  24. «Накануне 20-летия Независимости страны Нурсултан Назарбаев вручил государственные награды и юбилейные медали». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ հունվարի 30-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 4-ին.
  25. Указ Президента Республики Беларусь от 26 февраля 2015 года № 101 «О награждении»
  26. «Президент Беларуси наградил орденом Дружбы народов Масимова, Дворковича, Шувалова и Шукеева». Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ դեկտեմբերի 3-ին. Վերցված է 2022 թ․ փետրվարի 4-ին.
  27. «За особые заслуги». Արխիվացված է օրիգինալից 2018 թ․ օգոստոսի 30-ին. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 13-ին.
  28. Казахстанский юридический портал(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]