Կաբո Վերդեի տնտեսություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
ԱրժույթԷսկուդո Կաբո Վերդե
Վիճակագրություն
ՀՆԱ$1,641 միլիարդ[[1]
ՀՆԱ-ի աճ 3,5 % (2015)[1]
ՀՆԱ-ն մեկ շնչի հաշվով$6700[1]
ՀՆԱ֊ն ըստ սեկտորիգյուղատնտեսություն։ 9,7 %

արդյունաբերություն։ 18,3 %

ծառայությունների ոլորտ։ 72 %
Գնաճ (ՍԳԻ)0,3 %
Աշխատուժ196 (2007))[1]
Գործազրկություն12 % (2014)[1]
Արտաքին
Արտանհանման հիմնական գործընկերներԻսպանիա Իսպանիա 46,1 %
Լեհաստան Լեհաստան 22,4 %
Պորտուգալիա Պորտուգալիա 11,8 % (2014)[1]
Ներկրման հիմնական գործընկերներԱլժիր Ալժիր 72,5 %
Պորտուգալիա Պորտուգալիա 10 % (2014)[1]
Պետական ֆինանսներ
Պետական պարտք116,2 % ՀՆԱ(2015)[1]
Եկամուտ$374,1 միլիոն(2015)[1]
Ծախսեր$489,9 միլիոն(2015)[1]

Կաբո Վերդեի տնտեսությունը թերզարգացած է։ Պարենային ապրանքների մոտավորապես 82%-ը ներմուծվում է։ Ձկնորսական ներուժը հիմնականում օմար և թունա բացարձակապես չի օգտագործվում։ Տնտեսական բարեփոխումներն ուղղված են մասնավոր հատվածի զարգացմանը և օտարերկրյա ներդրումների ներգրավմանը։ Տնտեսության ապագան կախված է զբոսաշրջության ծառայություններից, տրանսֆերտներից և կառավարության տնտեսական զարգացման ծրագրից[1]։

2007 թվականի հաշվարկներով հանրապետությունում կար մոտ 196 հազար աշխատող։ Գործազրկության մակարդակը 2014 թվականին կազմել է 12%։

Կաբո Վերդեն ԱՀԿ անդամ է դարձել 2008 թվականի հուլիսին։

Գյուղատնտեսություն և ձկնորսություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բնակչության մոտ 50%-ը զբաղված է գյուղատնտեսությամբ։ Մշակվող հողերը զբաղեցնում են երկրի տարածքի 10%-ը, որտեղ աճեցվում են արքայախնձոր, բանան, հատիկաընդեղեն, կաղամբ, կարտոֆիլ, կասավա, եգիպտացորեն, մանգո, կոկա ընկույզ, սուրճ, տզկանեփ, շաքարեղեգ և լոլիկ։ Գործում է նաև անասնաբուծություն (անասուններ, ոչխարներ, էշեր և խոզեր).

Գյուղատնտեսության զարգացմանը խոչընդոտում են հաճախակի երաշտները։ Բնակչությանը քաղցրահամ ջրով ապահովելու համար երկրի բոլոր կղզիներում կան ծովի ջրի աղազերծման կայաններ։

Ձկնորսությունը թույլ է զարգացած։ 1990 թվականից ԵՄ երկրների ձկնորսները թունա են որսում Կաբո Վերդեի ջրերում։

Արդյունաբերություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արդյունաբերությունը թույլ է զարգացած։ Գործում են ձկան պահածոների գործարաններ, հագուստի և կոշիկի գործարաններ, հեծանիվների և մոտոցիկլետների հավաքման գործարաններ, դեկորատիվ քարերի մշակման գործարաններ, շինանյութերի գործարան, նավաշինարան, գարեջրի գործարան։

Արդյունահանվում է նաև աղ և պոզոլան, որն օգտագործվում է ցեմենտի արտադրության համար։

Զբոսաշրջություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Սանտյագո կղզու տեռասների վրա կասավա աճեցնելը

Զբոսաշրջությունը կարևոր տեղ է զբաղեցնում երկրի տնտեսության մեջ։ Բարենպաստ կլիման թույլ է տալիս զբոսաշրջիկներին ընդունել ամբողջ տարին։

Էներգետիկա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Գրեթե ամբողջ էլեկտրաէներգիան արտադրվում է ներկրվող դիզելային վառելիք օգտագործող ՋԷԿ-երում։

Տրանսպորտ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Երկրում կա 7 օդանավակայան, այդ թվում՝ 4 միջազգային։ Կղզիների միջև ճանապարհորդելու համար գործում են մի քանի լաստանավեր։ Երկաթուղիներ չկան։

Պետական ներդրումների կառուցվածքը[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  • Տառաֆալ դե Մոնտե Տրիգո գյուղում բռնված ձկների չորացում
    տրանսպորտի, ենթակառուցվածքների և բնակարանաշինության ոլորտի համար - 26 %;
  • կրթություն (17 %);
  • գյուղատնտեսություն և ձկնորսություն (12 %);
  • աղքատության և աղքատության դեմ պայքար (11 %);
  • առողջապահություն (8 %).

ՀՆԱ կառուցվածքն ըստ ճյուղերի (2000)։

ՀՆԱ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հնա կառուցվածքն ըստ զբաղվածության (2001 թ․)

Ըստ 2001 թվականի տվյալների։

  • ՀՆԱ-ն կազմել է 550 մլն ԱՄՆ դոլար
  • մեկ շնչին ընկնող ազգային եկամուտ $1250.
  • տնտեսական աճ 3 %։

Արտաքին պարտքը 2002 թվականին կազմել է 325 մլն ԱՄՆ դոլար

Ըստ 2004 թվականի տվյալների

  • երկրի ՀՆԱ-ն կազմել է 610 մլն դոլար. ԱՄՆ;
  • մեկ շնչին ընկնող ազգային եկամուտ $1380. ԱՄՆ դոլար
  • գնաճի մակարդակը 2003 թվականի համեմատ նվազել է մինչև −1,6%։
  • տնտեսական աճ 5% (5,5% 2003 թվականին);
  • պարտք 652 մլն ԱՄՆ դոլար։ (645 մլն ԱՄՆ դոլար 2003 թվականին), որից 53% արտաքին փոխառություններ և 47% պարտավորություններ ներքին պարտատերերի նկատմամբ։

2005 թվականին օրական ներկրվել է 1785 բարել նավթ։ 2006 թվականին նավթի սպառումը կազմել է օրական 2117 բարել։

2006 թվականին արտադրվել է 47,0 մլն կՎտ/ժ էլեկտրաէներգիա, ծախսվել է 43,71 մլն կՎտ/ժ։

Ըստ 2007 թվականի տվյալների

  • ՀՆԱ-ն (գնողունակության հավասարությունը) կազմել է 1603 մլրդ ԱՄՆ դոլար։
  • ՀՆԱ-ն (պաշտոնական փոխանակման փոխարժեքը) կազմել է 1428 մլրդ ԱՄՆ դոլար։
  • Հնա-ն (իրական աճի տեմպը) կազմել է 6,9 %։
  • մեկ շնչին ընկնող ազգային եկամուտ $3,200 ԱՄՆ դոլար։

ՀՆԱ կառուցվածքն ըստ զբաղվածության (2007 թ։):

  • գյուղատնտեսություն 9։ 3 %
  • արդյունաբերություն 16։ 7 %
  • ծառայություններ 74 %
  • ներդրումները կազմել են ՀՆԱ-ի 37%-ը
  • Արտադրության արդյունաբերական աճի տեմպը 7,5 %

Բյուջե (2007)

  • եկամուտ — $436,1 մլն ԱՄՆ դոլար
  • ծախսեր — $449,7 մլն ԱՄՆ դոլար
  • գնաճի աճ — 4,4 %
  • կենտրոնական բանկի զեղչման տոկոսադրույքը 8,5% (դեկտեմբերի 31, 2007 թ․)
  • առևտրային բանկի վարկի ամենացածր տոկոսադրույքը 10,55% (2007թ․դեկտեմբերի 31)
  • արժեթղթերում $574 մլն. ԱՄՆ (31 դեկտեմբերի 2007 թ․)
  • արտարժույթի և ոսկու պաշարներ 398 մլն ԱՄՆ դոլար (դեկտեմբերի 31 2007, գնահատական)
  • քվազի փողի պահուստ 689 մլն ԱՄՆ դոլար (31 դեկտեմբերի 2007 թ։)
  • ներքին վարկ $1,049 մլրդ (31 դեկտեմբերի 2007 թ։)

Փոխարժեք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Կաբո Վերդեի էսկուդոն ԱՄՆ դոլարի նկատմամբ։

  • 97,703 (2003)
  • 88,808 (2004)
  • 8,670 (2005)
  • 87,946 (2006)
  • 81,235 (2007)
  • 79,32 (2011)
  • 83,114 (2013)
  • 97,58 (2015)

Արտահանում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականին արտահանումը կազմել է 192,7 մլն դոլար[1]։

Արտահանվում են սպառողական ապրանքներ, ինչպիսիք են կոշիկները, հագուստը, ձուկը, կաշվե իրերը։

Արտահանման գործընկերներ (2014)

  • Իսպանիա — 46։ 1 %
  • Լեհաստան — 22,4 %
  • Պորտուգալիա — 11,8 %

Ներմուծում[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2015 թվականին ներմուծումը կազմել է 797,8 մլն ԱՄՆ դոլար[1]։

Ներմուծվում են հետևյալ սպառողական ապրանքները՝ սննդամթերք, արդյունաբերական արտադրանք, տրանսպորտային սարքավորումներ, վառելիք։

Ներմուծում գործընկերներ (2010)։

Ալժիր 72,5 %,

Պորտուգալիա 10 %։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 «The World Factbook: Cabo Verde» (անգլերեն). Արխիվացված է օրիգինալից 2020 թ․ օգոստոսի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ մայիսի 12-ին.