Jump to content

Իվան Գոնչար

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Իվան Գոնչար
ուկրաիներեն՝ Іван Макарович Гончар
Ծնվել էհունվարի 14 (27), 1911[1]
ԾննդավայրԼիպյանկա, Chyhyryn Uyezd, Կիևի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[2]
Մահացել էհունիսի 18, 1993(1993-06-18) (82 տարեկան)
Վախճանի վայրըԿիև, Ուկրաինա[2]
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն,  ԽՍՀՄ և  Ուկրաինա
ԿրթությունԿիևի գեղարվեստի ուսումնարան
Մասնագիտությունարվեստագետ, նկարիչ և քանդակագործ
Զբաղեցրած պաշտոններթանգարանի տնօրեն
Քաղաքական կուսակցությունԽՄԿԿ
Պարգևներ և
մրցանակներ
Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան «Խիզախության համար» մեդալ (ԽՍՀՄ) Վլադիմիր Իլյիչ Լենինի ծննդյան 100-ամյակի հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ. Հայրենական մեծ պատերազմում Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի համար» մեդալ «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 20-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «1941-1945 թթ Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի 40-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «Աշխատանքի վետերան» մեդալ «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 50-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 60-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ «ԽՍՀՄ Զինված ուժերի 70-ամյակին» նվիրված հոբելյանական մեդալ
Ուկրաինական ԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ[3] Շևչենկոյի անվան Ուկրայինայի ազգային մրցանակ և Ուկրաինական ԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ
Կայքhonchar.org.ua/tvory/skulptura-hrafika-zhyvopys/
 Ivan Honchar Վիքիպահեստում

Իվան Գոնչար (ուկրաիներեն՝ Іва́н Мака́рович Гонча́р, հունվարի 14 (27), 1911[1], Լիպյանկա, Chyhyryn Uyezd, Կիևի նահանգ, Ռուսական կայսրություն[2] - հունիսի 18, 1993(1993-06-18), Կիև, Ուկրաինա[2][4]), խորհրդային ուկրաինացի քանդակագործ, նկարիչ։ Ուկրաինական ԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ (1991)։ Տան հավաքածուում ներառել է 3000 նմուշներ[5]։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի Արևելյան ռազմաճակատի («Հայրենական մեծ պատերազմ», 1941-1945) մասնակից։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իվան Գոնչարը ծնվել է 1911 թվականին Լիպյանկա գյուղում գյուղացու ընտանիքում։ 1930 թվականին ավարտել է Կիևի գեղարվեստա-արդյունաբերական դպրոցը (ուսուցիչ՝ Վ. ԿԼիմով), 1936 թվականին՝ Կիևի ագրոքիմիայի և հողագիտության ինստիտուտը։ Մասնակցել է Գերմանա-խորհրդային պատերազմին[6]։ 1988 թվականի փետրվարի 4-ին Ուկրաինայի նկարիչների ազգային միությունում կայացել է Գոնչարի առաջին անհատական ցուցահանդեսը։

Իվան Գոնչարը պաշտոնապես ամուսնացած չի եղել, երեխաների չի ունեցել։ Որդեգրել է իր զարմիկ Պետերին, ով դարձել է նկարիչ և հետագայում եղել է Կիևի Իվան Գոնչարի անվան թանգարանի տնօրենը։

Գոնչարը մահացել է Կիևում։ Թաղված է Բայկովո գերեզմանատանը։

Իվան Գոնչարի գերեզմանը Կիևի Բայկովո գերեզմանատանը

Ցուցահանդեսներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իվան Գոնչարը մասնակցել է համամիութենական, հանրապետական ցուցահանդեսների, այդ թվում ունեցել է անհատական ցուցահանդեսներ։

  • «Իվան Գոնչարի քանդակագործություն, գեղանկար, գծանկար» (Ուկրաինայի նկարիչների միություն, Կիև, 1987)
  • «Գոնչարի ստեղծած ուկրաինական ճարտարապետական կոթողների նկարներ» (Հուշարձանների պահպանության ընկերություն, 1992)
  • «Պատերազմի այրած գեղեցկությունը» (Հայրենական մեծ պատերազմի թանգարան, 1992-1994 թթ.)
  • Հայրենական պատերազմի II աստիճանի շքանշան
  • «Արիության», «Գերմանիայի դեմ տարած հաղթանակի» մեդալներ
  • Ուկրաինական ԽՍՀ ժողովրդական նկարիչ (1991)
  • Տարաս Շևչենկոյի անվան ազգային մրցանակ (1989)

Իվան Գոնչարի մասին նկարվել է «Սոնատ նկարչի մասին» ֆիլմը (1966, Ուկրաինական կինոխրոնիկա, ռեժիսոր՝ Վ. Շկուրին)։

Իվան Գոնչարի անվան թանգարան

Գրականություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  • Шевченківські лауреати. 1962-2001: Енциклопедичний довідник / Автор-упор. М. Г. Лабінський. - К.: Криниця, 2001. - С. 101-103.
  • Універсальна енциклопедія «Черкащина». Упорядник Віктор Жадько. - Київ, 2010. - С. 212-213.
  • Митці України: Енциклопедичний довідник / Упорядники: М. Г. Лабінський, В. С. Мурза. За редакцією А. В. Кудрицького. - К.: «Українська енциклопедія»
  • Гончар Іван. Альбом. Авт. вступ. статті та упорядник Богданович Г. - К., 1971.
  • Гончар Іван. Каталог виставки творів. Авт. вступ. статті та упорядник Іванченко Ю. - К., 1987.
  • Поклад Н. Іван Гончар: «Я ніколи не думав про славу…» // Київ. - 1988. - № 5.
  • Качкан В. Ключі до скарбів // Жовтень. - 1989. - № 1; Українські народні типажі в малюнках Івана Гончара. Листівки. Автор і упорядник Підгора В. - Вип. І, ІІ. - К., 1990.
  • Коцюк В. Дорога пам’яті. - К., 2000.
  • Онищенко В. Україна пам’ятає свого сина // Образотворче мистецтво. - 2003. - № 3.
  • Бенфугаль Т., Дубиківська Л. Мужній лицар України (до 90-річчя від дня народження І.М.Гончара) // Мистецькі обрії 2001-2002. Альманах. Науково-теоретичні праці та публіцистика. - К., 2003.

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. 1,0 1,1 Енциклопедія історії України (укр.)Київ: Наукова думка, 2003. — ISBN 966-00-0632-2
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Енциклопедія сучасної України (укр.)Інститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2001. — ISBN 966-02-2075-8
  3. https://zakon.rada.gov.ua/laws/show/634-12#Text
  4. Знайомтесь - Україна. Туристичними стежками України
  5. Культура и жизнь. - Всесоюзное общество культурной связи с заграницей, 1968
  6. «Подвиг народа». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 13-ին. Վերցված է 2017 թ․ ապրիլի 14-ին.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Իվան Գոնչար» հոդվածին։