Իզեհ

Իզեհ
Քաղաք
	Իզեհ
	ايذه
Երկիր	Իրան
Օսթան	Խուզեստան
Շահրեստան	Աբադան
ԲԾՄ	843 մետր
Պաշտոնական լեզու	պարսկերեն
Բնակչություն	119,399 մարդ (2016)
Տեղաբնականուն	իզեհցի, իզեհցիներ
Ժամային գոտի	UTC+3:30
Պաշտոնական կայք	izehpress.com
	Իզեհ (Իրան)
	Իզեհ (Իրան)
	Իզեհ Վիքիպահեստում

Իզեհ (ايذه, հայտնի է նաև՝ Մալամիր, Իզաջ և Մալեմիր), քաղաք Իրանի հարավ-արևմուտքում՝ Խուզեստան նահանգում, Իզեհի շահրեստանի վարչական կենտրոնը։ 2006 թվականի մարդահամարի տվյալներով նրա բնակչությունը կազմում էր 103695 մարդ՝ 20127 ընտանիքում^[2]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բողոքի ցույցեր (2017-2018)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իրանի խորհրդարանի Իզեհի շահրեստանի պատգամավոր Հեդայաթոլլահ Խադեմին հաղորդում է, որ Իզեհ քաղաքի բնակիչները դուրս են եկել բողոքի ցույցի կապված տնտեսական խնդիրների հետ, որի հետևանքով, զոհվել է երկու հոգի, մի քանիսն էլ վիրավորվել են^[3]։ Նրա տեղեկություններով պարզ չէ թե ով է կրակել՝ ցուցարարները թե իրավապահները^[3]։

Բողոքի ցույցեր (2022)[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

2022 թվականի նոյեմբերի 16-ին շարունակվող բողոքի ցույցերի ժամանակ Իզեհում գտնվող հասարակական շուկան ենթարկվում է զինված հարձակման, որի ժամանակ սպանվում և վիրավորվում են բազմաթիվ մարդիկ, այդ թվում՝ մանկահասակ երեխաներ, ինչպիսին է Կիան Փիրֆալակը^[4]^[5]։

Աշխարհագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քաղաքը գտնվում է Խուզեստանի հյուսիս-արևելքում, Զագրոսի արևմտյան բարձրադիր վայրում, ծովի մակարդակից 824 մետր բարձրության վրա^[6]։ Իզեհը գտնվում է նահանգի վարչական կենտրոն Ահվազից մոտավորապես 120 կիլոմետր հյուսիս-արևելք, իսկ Սպահանից 190 կիլոմետր հարավ-արևմուտք։

Կլիմա[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Իզեհն ունի շոգ ամառային միջերկրածովային կլիմա (Կյոպպեն Csa)` կիզիչ, առանց անձրևի ամառներով և հարմարավետ, որոշ չափով թաց ձմեռներով, ցուրտ և հաճախ ցրտաշունչ առավոտներով։ Իզեհում գարուն-ամառ ժամանակահատվածում գերակշռում է չափավոր մեղմ կլիման, սակայն ձմեռները ամենացուրտն են ամբողջ Խուզեստանում։

Ջերմաստիճանի և տեղումների տարեկան միջին ցուցանիշները Իզեհում (1993-2005)
Ամիս	հունվ	փետ	մարտ	ապր	մայ	հուն	հուլ	օգոս	սեպ	հոկ	նոյ	դեկ	տարին
բացարձակ առավելագույնը (°C)	24,0	24,0	29,0	35,4	42,0	46,0	46,6	45,8	42,6	37,8	32,0	27,2	46,6
միջին առավելագույնը (°C)	14,2	15,9	19,3	25,4	32,9	39,1	41,4	41,7	37,5	31,1	22,1	16,9	28,1
միջին ջերմաստիճանը (°C)	9,5	10,6	13,4	18,6	24,7	30,1	33,1	32,9	28,3	23,0	15,9	11,7	21,0
միջին նվազագույնը (°C)	4,8	5,2	7,5	11,7	16,4	21,0	24,8	24,1	19,2	14,9	9,7	6,6	13,8
բացարձակ նվազագույնը (°C)	−6,8	−3,8	−0,4	1,6	7,6	12,0	18,8	14,6	13,6	5,2	−1,2	−1,0	−6,8
տեղումների քանակը (մմ)	154,5	106,9	121,0	63,5	11,8	0,6	1,1	0,6	0,1	6,8	84,6	142,6	694,1
Աղբյուր՝ ^[7]