Ժավարի
| Ժավարի | |
|---|---|
 | |
| Բնութագիր | |
| Երկարություն | 1056 կմ |
| Ավազանի մակերես | 90 000 կմ² |
| Ջրի ծախս | 2463 ± 0,001 մ³/վ |
| Գետաբերանի տեղակայում | Ամազոն |
| Կոորդինատներ | |
| Հոսող հոսքեր | Curuçá River?, Ituí River?, Gálvez River? և Yavari-Mirin River? |
| Երկրամաս | Լորետո և Ամազոնաս |
| Ջրահավաք | Ամազոնի դաշտավայր |
Ժավարի[1][2] (Պերուում՝ Յավարի[2]; իսպ.՝ Río Yavarí; պորտ.՝ Rio Javari, Javary[3]), գետ Հարավային Ամերիկայում։ Ամազոնի աջ վտակներից է[1]։
Բրազիլիայի տարածքում հոսում է Ամազոնասնահանգի հյուսիսարևմտյան մասով[4], Պերուում՝ Լորետո կոչվող տարածաշրջանով[3]։ Երկարությունը 1056 կիլոմետր է։ Ակունքը գտնվում է Պերուում[5]։ Ջրահավաք ավազանի մակերեսը 91 հազար քառակուսի կիլոմետր է, ջրի միջին տարեկան ծախսը՝ 4260 մ³/վրկ.[1][6] [7]:
Սկիզբ առնելով Պերուական Անդերից (Լա Մոնտանիայից) նշանակալի չափով (ավելի քան 800 կիլոմետր), բացի վերին հոսանքից, ծառայում է որպես սահմանագիծ Պերուի և Բրազիլիայի միջև[1][8]։
Նավարկելի է գետի 500 կիլոմետրը[1], իսկ անձրևների շրջանում՝ հունվարից մայիս ընկած ժամանակամիջոցում, ավելի մեծ չափով; Ջրի մակարդակն առանձնապես բարձրանում է դեկտեմբեր-ապրիլ ամիսներին[1]։
1930 թվականի օգոստոսի 13-ին Ժավարիի ավազանում տեղի է ունեցել բավականին մեծ երկնաքարի բախում Երկրի մակերևույթի հետ. երևույթն ստացել է Բրազիլական Տունգուսկա անվանումը։
Ջրագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Գծապատկերով ներկայացված են Ժավարի գետի ջրի միջին ամսական ծախսի ցուցանիշները, որ արձանագրվել են 1980–1993 թվականներին Էստիրաո դե Ռեպոուսո ջրագրական կայանում, մ³/վրկ.:
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Жавари́ // Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов. — М. : Большая российская энциклопедия, 2004—2017.
- ↑ 2,0 2,1 Կաղապար:Словарь географических названий зарубежных стран
- ↑ 3,0 3,1 Կաղապար:Британника онлайн
- ↑ Կաղապար:Карты государств
- ↑ Жавари́ // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- ↑ «Middle Amazon».
- ↑ «PLANO ESTADUAL DE RECURSOS HÍDRICOS DO AMAZONAS, (PERH/AM) - RT 03 - DIAGNÓSTICO, PROGNÓSTICO E CENÁRIOS FUTUROS DO RECURSOS HÍDRICOS DO ESTADO - TOMO III» (PDF). 2019 թ․ հունվար. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2021 թ․ մայիսի 6-ին. Վերցված է 2021 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
- ↑ The Nation. 1890 https://books.google.com/books?id=AYvlAAAAMAAJ&dq=Javary++river+-%22is+a+1184+km+tributary+of+the+Amazon+that+forms+the+boundary+between+Brazil+and+Peru%22+-necktie+-wikipedia+-facebook+-horse+-LinkedIn+-myspace+-%22bow+tie%22+-%22supposed+to+be+navigable+by+canoe+for+900%22&pg=PA334.
{{cite web}}: Missing or empty|title=(օգնություն)
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Amazonas-Fischfangreise im Land der Indios: Lichtbildpräsentation Արխիվացված 2014-02-22 Wayback Machine (գերմ.)
- Ժավարի գետ-ը Բրիտանիկա հանրագիտարանում.
- Ժավարի — հոդված Սովետական մեծ հանրագիտարանից.
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ժավարի» հոդվածին։ |
| ||||||||||
