Գրեգ Ուինթեր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Գրեգ Ուինթեր
անգլ.՝ Greg Winter
Դիմանկար
Ծնվել էապրիլի 14, 1951(1951-04-14)[1][2] (73 տարեկան)
ԾննդավայրԼեսթեր, Անգլիա, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
ԿրթությունԹրինիթի քոլեջ և Royal Grammar School?
Գիտական աստիճանփիլիսոփայության դոկտոր
Մասնագիտությունմոլեկուլային կենսաբան, ճարտարագետ, կենսաքիմիկոս, կենսաբան, քիմիկոս և հետազոտող
ԱշխատավայրՔեմբրիջի համալսարան
Պարգևներ և
մրցանակներ
Բրիտանական կայսրության շքանշանի կոմանդոր[3] Ասպետ-բակալավր[6]

Թագավորական մեդալ

Տեխնիկական և գիտական հետազոտությունների Աստուրիայի արքայադստեր մրցանակ

Գայդների միջազգային պարգև

Emil-von-Behring-Prize?

William B. Coley Award?

[4]

Վիլհելմ Էկսների մեդալ

[5]

Շեելեյի մրցանակ

Բժշկության ոլորտում Ֆեյսալ թագավորի անվան միջազգային մրցանակ

Colworth Medal?

Քիմիայի Նոբելյան մրցանակ

[7]

Fellow of the Australian Academy of Technology and Engineering?

Բժշկական գիտությունների ակադեմիայի անդամ

[6]

Բալիի մեդալ

Մահիդոլ արքայազնի մրցանակ

honorary doctorate of the University of Natural Resources and Life Sciences, Vienna?

[1]

Louis-Jeantet Prize for Medicine?

[8]

Gabbay Award?

[9]
և

Honorary member of the British Biophysical Society?

ԱնդամությունAustralian Academy of Technology and Engineering? և Լոնդոնի թագավորական ընկերություն[10]
 Gregory Winter Վիքիպահեստում

Գրեգորի Ուինթեր (ծնված՝ ապրիլի 14, 1951)[11][12] Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր, անգլիացի մոլեկուլային կենսաբան, որն առավել հայտնի է մոնոկլոնալ հակամարմինների թերապևտիկ օգտագործման վերաբերյալ իր աշխատանքով։ Նրա գիտահետազոտական կարիերան գրեթե ամբողջությամբ անց է կացրել MRC մոլեկուլային կենսաբանության լաբորատորիայում և սպիտակուցների ճարտարագիտության MRC կենտրոնում, Քեմբրիջում, Անգլիա։ թերապետիկ օգտագործման համար։

Նրան է վերագրվում թերապևտիկ օգտագործման համար հակամարմինների հումանիտար միջոցների հայտնաբերումը (1986 թ.)[13][14][15][16][17][18][19]։ Նախկինում հակամարմինները ստացվում էին մկներից, ինչը դժվարացնում էր դրանց օգտագործումը մարդու բուժման համար, քանի որ մարդու իմունային համակարգն ուներ հակամկան ռեակցիաներ դրանց նկատմամբ[11][20][21][22][23][24]։ Այս մշակումների համար Ուինտերը Ջորջ Սմիթի և Ֆրենսիս Առնոլդի հետ արժանացավ 2018 թվականի Քիմիայի Նոբելյան մրցանակին[25][26]։

Նա Քեմբրիջի Թրինիթի քոլեջի անդամ է։ 2012 թվականի հոկտեմբերի 2-ին նա նշանակվել է Քեմբրիջի Թրինիթի քոլեջի մագիստրոս և պաշտոնավարել մինչև 2019 թվականը։ 2006-2011 թվականներին նա եղել է Մոլեկուլային կենսաբանության լաբորատորիայի տնօրենի տեղակալ, Բժշկական հետազոտությունների խորհուրդ, 2007-ից 2008 թվականներին տնօրենի պաշտոնակատար և Սպիտակուցների, իսկ 1994-2006 թվականներին, նուկլեինաթթուների քիմիայի բաժնի ղեկավար։ 1990 թվականից, նա նաև եղել է MRC սպիտակուցային ճարտարագիտության կենտրոնի փոխտնօրեն, մինչև դրա փակումը՝ 2010 թվականը[27][28]։

Կրթություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ուինթերy կրթությունը ստացել է Թագավորական քերականական դպրոցում, Նյուքասլ ափոն Թայն.[11] 1973 թվականին, Քեմբրիջի Թրինիթի քոլեջն ավարտելուց հետո, նա շարունակեց բնական գիտություններն ուսումնասիրել Քեմբրիջի համալսարանում։ 1977 թվականին Նա դոկտորականը պաշտպանել է MRC մոլեկուլային կենսաբանության լաբորատորիայում՝ բակտերիայից տրիպտոֆանիլ tRNA սինթետազի ամինաթթուների հաջորդականության ուսումնասիրության համար[29][30]։ Հետագայում Ուինթերը ասպիրանտուրան ավարտեց Լոնդոնի Կայսերական քոլեջում, մեկ այլը՝ Քեմբրիջի համալսարանի գենետիկայի ինստիտուտում[31]։

Կարիերա և հետազոտություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Թեկնածուական թեզը պաշտպանելուց հետո Ուինթերն ավարտեց հետդոկտորական հետազոտությունը Քեմբրիջի Մոլեկուլային կենսաբանության լաբորատորիայում[32][33]։ Նա շարունակեց մասնագիտանալ սպիտակուցների և նուկլեինաթթուների հաջորդականության մեջ և 1981 թվականին դարձավ MRC մոլեկուլային կենսաբանության լաբորատորիայի խմբի ղեկավար։ Նրան հետաքրքրեց այն գաղափարը, որ բոլոր հակամարմիններն ունեն միևնույն հիմնական կառուցվածքը, միայն փոքր փոփոխություններն են դրանց թիրախի համար կոնկրետացնում[34]։ Այս մոնոկլոնալ հակամարմինները սահմանափակ կիրառություն ունեին մարդկանց բժշկության մեջ, քանի որ մկների մոնոկլոնալ հակամարմինները արագորեն ապաակտիվացվում են մարդու իմունային պատասխանից, ինչը երկարաժամկետ ապաքինման հնարավորություն չի տալիս։

Ուինթերը առաջինը կիրառեց մկան մոնոկլոնալ հակամարմինները «մարդկայնացնելու» տեխնիկան, տեխնիկա, որն օգտագործվել էր Campath-1H-ի մշակման համար, Մոլեկուլային կենսաբանության լաբորատորիայի և Քեմբրիջի համալսարանի գիտնականների կողմից[35]։ Այս հակամարմինն այժմ խոստումնալից է երևում բազմակի սկլերոզի բուժման համար։ Մարդկային մոնոկլոնալ հակամարմինները ձևավորում են հակամարմինների վրա հիմնված դեղամիջոցների մեծ մասը և ներառում են մի քանի բլոկբաստեր հակամարմիններ, ինչպիսին Քեյտրուդան է։

1989 թվականին Ուինթերը հիմնադրել է Cambridge Antibody Technology-ն[36][37], և Bicycle Therapeutics-ը։ref>Gregory Winter (2001 թ․ մայիսի 8). «Gregory Winter: Executive Profile & Biography – Businessweek». Bloomberg BusinessWeek. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 5-ին.(չաշխատող հղում)</ref>[38] Նա աշխատել է Covagen-ի գիտական ​​խորհրդատվական խորհրդում[39][40], (այժմ՝ Cilag-ի մաս) և նաև Biosceptre International Limited-ի Գիտական ​​խորհրդատվական խորհրդի նախագահն է։

1989 թվականին Ուինթերը հիմնեց Cambridge Antibody Technology-ն, վաղ առևտրային կենսատեխնոլոգիական ընկերություններից մեկը, որը ներգրավված էր հակամարմինների ճարտարագիտության մեջ։ HUMIRA-ն (ադալիմումաբ) հակամարմինների հիման վրա մշակված ամենահաջող դեղամիջոցներից մեկը, որը հայտնաբերվել է Cambridge Antibody Technology-ի կողմից որպես D2E7, և մշակվել և վաճառվել է Abbott Laboratories-ի կողմից։ HUMIRA-ն՝ TNF ալֆայի հակամարմինը[41], որը դարձավ աշխարհի ամենավաճառվող դեղամիջոցը՝ 2017 թվականին ավելի քան 18 միլիարդ դոլարի վաճառքով[42] Cambridge Antibody Technology-ն 2006 թվականին ձեռք բերվեց AstraZeneca-ի կողմից՝ 702 միլիոն ֆունտ ստերլինգով[43]։

2000 թվականին Ուինթերը հիմնեց Domantis-ը, որպեսզի առաջ մղի դոմենային հակամարմինների օգտագործումը, որոնք օգտագործում են լրիվ չափի հակամարմինների միայն ակտիվ մասը։ 2006 թվականի դեկտեմբերին Domantis-ը ձեռք է բերվել GlaxoSmithKline դեղագործական ընկերության կողմից, 230 միլիոն ֆունտո[44][45]։

Հետագայում Ուինթերը մեկ այլ՝ Bicycle Therapeutics Limited ընկերությունը հիմնադրեց, սկսնակ ընկերություն, որը մշակում է շատ փոքր սպիտակուցային նմանակներ՝ հիմնված կովալենտային կապով հիդրոֆոբ միջուկի վրա[46]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 https://boku.ac.at/universitaetsleitung/rektorat/stabsstellen/oeffentlichkeitsarbeit/themen/ehrentraegerinnen/ehrendoktorinnen/winter-gregory-paul
  2. Munzinger Personen (գերմ.)
  3. The London Gazette (բրիտ․ անգլ.) — 1996. — Iss. 54625. — P. 9. — ISBN 978-0-11-664625-5
  4. https://www.cancerresearch.org/william-b-coley-award
  5. https://www.wilhelmexner.org/en/medalists/
  6. 6,0 6,1 Greg Winter - Bicyclic peptides & chemistry of bicyclesLaboratory of Molecular Biology.
  7. The Nobel Prize in Chemistry 2018 // nobelprize.orgNobel Foundation.
  8. https://www.jeantet.ch/en/prix-louis-jeantet/laureats/1989-en/docteur-gregory-p-winter/
  9. https://www.brandeis.edu/rosenstiel/gabbay-award/past.html
  10. https://royalsociety.org/people/gregory-winter-12548
  11. 11,0 11,1 11,2 Կաղապար:Who's Who
  12. «Sir Gregory P. Winter – Facts – 2018». NobelPrize.org. Nobel Media AB. 2018 թ․ հոկտեմբերի 6. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 6-ին.
  13. The Scientific Founders Արխիվացված 13 Սեպտեմբեր 2011 Wayback Machine of Bicycle Therapeutics Ltd. – Christian Heinis and Sir Greg Winter, FRS.
  14. McCafferty, J.; Griffiths, A.; Winter, G.; Chiswell, D. (1990). «Phage antibodies: filamentous phage displaying antibody variable domains». Nature. 348 (6301): 552–554. Bibcode:1990Natur.348..552M. doi:10.1038/348552a0. PMID 2247164. S2CID 4258014.
  15. «Trinity College Cambridge». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 6-ին.
  16. Կաղապար:Scopus
  17. Winter, G; Griffiths, A. D.; Hawkins, R. E.; Hoogenboom, H. R. (1994). «Making antibodies by phage display technology». Annual Review of Immunology. 12: 433–455. doi:10.1146/annurev.iy.12.040194.002245. PMID 8011287.
  18. Griffiths, A. D.; Williams, S. C.; Hartley, O; Tomlinson, I. M.; Waterhouse, P; Crosby, W. L.; Kontermann, R. E.; Jones, P. T.; Low, N. M.; Allison, T. J. (1994). «Isolation of high affinity human antibodies directly from large synthetic repertoires». The EMBO Journal. 13 (14): 3245–60. doi:10.1002/j.1460-2075.1994.tb06626.x. PMC 395221. PMID 8045255.
  19. Hoogenboom, H. R.; Griffiths, A. D.; Johnson, K. S.; Chiswell, D. J.; Hudson, P.; Winter, G. (1991). «Multi-subunit proteins on the surface of filamentous phage: Methodologies for displaying antibody (Fab) heavy and light chains». Nucleic Acids Research. 19 (15): 4133–4137. doi:10.1093/nar/19.15.4133. PMC 328552. PMID 1908075.
  20. Anon (2011). «The inventor of humanized monoclonal antibodies and cofounder of Cambridge Antibody Technology, Greg Winter, muses on the future of antibody therapeutics and UK life science innovation». Nature Biotechnology. 29 (3): 190. doi:10.1038/nbt.1815. PMID 21390009. S2CID 205275386.
  21. Winter, G.; Fields, S.; Brownlee, G. G. (1981). «Nucleotide sequence of the haemagglutinin gene of a human influenza virus H1 subtype». Nature. 292 (5818): 72–5. Bibcode:1981Natur.292...72W. doi:10.1038/292072a0. PMID 7278968. S2CID 4312205. Կաղապար:Closed access
  22. Fields, S.; Winter, G.; Brownlee, G. G. (1981). «Structure of the neuraminidase gene in human influenza virus A/PR/8/34». Nature. 290 (5803): 213–7. Bibcode:1981Natur.290..213F. doi:10.1038/290213a0. PMID 7010182. S2CID 8051512. Կաղապար:Closed access
  23. Riechmann, L.; Clark, M.; Waldmann, H.; Winter, G. (1988). «Reshaping human antibodies for therapy». Nature. 332 (6162): 323–7. Bibcode:1988Natur.332..323R. doi:10.1038/332323a0. PMID 3127726. S2CID 4335569. Կաղապար:Closed access
  24. Marks, J. D.; Hoogenboom, H. R.; Bonnert, T. P.; McCafferty, J.; Griffiths, A. D.; Winter, G. (1991). «By-passing immunization». Journal of Molecular Biology. 222 (3): 581–97. doi:10.1016/0022-2836(91)90498-U. PMID 1748994. Կաղապար:Closed access
  25. «Live blog: direction evolution takes chemistry Nobel prize». Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  26. «Nobel Prize in Chemistry 2018 – live». The Guardian. 2018 թ․ հոկտեմբերի 3. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  27. «Sir Gregory Winter Chairman». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 29-ին.
  28. «Greg Winter wins 2018 Nobel Prize for Chemistry – MRC Laboratory of Molecular Biology». MRC Laboratory of Molecular Biology. 2018 թ․ հոկտեմբերի 3. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  29. Winter, Gregory Paul (1976). The amino acid sequence of tryptophanyl RNA synthetase from bacillus stearothermophilus (PhD thesis). University of Cambridge. OCLC 500591023. Կաղապար:EThOS.
  30. Winter, G. P.; Hartley, B. S. (1977). «The amino acid sequence of tryptophanyl tRNA Synthetase fromBacillus stearothermophilus». FEBS Letters. 80 (2): 340–342. doi:10.1016/0014-5793(77)80471-7. ISSN 0014-5793. PMID 891985. S2CID 39202845.
  31. «King Faisal Prize | Professor Sir Gregory P. Winter». kingfaisalprize.org (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.
  32. «Scientific Advisory Board». Heptares. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 5-ին.
  33. Կաղապար:Google scholar id
  34. «The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1984». NobelPrize.org. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  35. «Therapeutic Antibodies – MRC Laboratory of Molecular Biology». MRC Laboratory of Molecular Biology. Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 7-ին.
  36. «Greg Winter». MRC Laboratory of Molecular Biology.
  37. «Sir Gregory Winter | Royal Society».
  38. «www.bicycletherapeutics.com». bicycletherapeutics.com. 2012 թ․ դեկտեմբերի 10. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 5-ին.
  39. «Covagen AG | September 2011: Sir Gregory Winter joins Covagen's Scientific Advisory Board». Covagen.com. 2011 թ․ սեպտեմբերի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 5-ին.
  40. «Covagen AG | Scientific Advisory Board». Covagen.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2013 թ․ ապրիլի 5-ին.
  41. Lawrence, Stacy (2007). «Billion dollar babies—biotech drugs as blockbusters». Nature Biotechnology. 25 (4): 380–2. doi:10.1038/nbt0407-380. PMID 17420735. S2CID 205266758. Կաղապար:Closed access
  42. «Global Pharmaceutical 2017 Industry Statistics» (PDF). Վերցված է 2018 թ․ հոկտեմբերի 3-ին.
  43. http://www.astrazeneca.com/media/latest-press-releases/2006/5266?itemId=3891617 Արխիվացված 2 Հունվար 2010 Wayback Machine
  44. «GSK snaps up Domantis to move into biotech field». The Independent. 2006 թ․ դեկտեմբերի 9.
  45. GSK is to buy Domantis – a company based on discoveries by MRC scientists Արխիվացված 16 Հունվար 2014 Wayback Machine LMB webpage
  46. Heinis, C.; Rutherford, T.; Freund, S.; Winter, G. (2009). «Phage-encoded combinatorial chemical libraries based on bicyclic peptides». Nature Chemical Biology. 5 (7): 502–507. doi:10.1038/nchembio.184. PMID 19483697. Կաղապար:Closed access