Անդրոնիկոս Հռոդոսացի
| Անդրոնիկոս Հռոդոսացի | |
|---|---|
| Ծնվել է | մ.թ.ա. 1-ին դար |
| Ծննդավայր | Հռոդոս, Օսմանյան կայսրություն |
| Մահացել է | ենթդ․ մ.թ.ա. 1-ին դար |
| Քաղաքացիություն |  Հռոդոս |
| Մասնագիտություն | փիլիսոփա |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | scholarch of the Peripatetic school? |
Անդրոնիկոս Հռոդոսացի (հուն․՝ ՝ Ἀνδρόνικος ὁ Ῥόδιος, հռոմ.՝ Andrónikos ho Rhódios; լատ.՝ Andronicus Rhodios, մ.թ.ա. 1-ին դար, Հռոդոս, Օսմանյան կայսրություն - ենթդ․ մ.թ.ա. 1-ին դար) հույն փիլիսոփա Հռոդոսից, որը նաև Պերիպատետիկյան դպրոցի գիտնական (ղեկավար) էր[1]։ Նա առավել հայտնի է Արիստոտելի երկերի նոր հրատարակությամբ, որը կազմում է մինչ օրս պահպանված տեքստերի հիմքը։
Կյանք[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անդրոնիկոսի կյանքի մասին քիչ բան է հայտնի։ Հաղորդվում է, որ եղել է Պերիպատետիկյան դպրոցի տասնմեկերորդ գիտնականը։ Նա ուսուցանել է Հռոմում, մոտավորապես մ.թ.ա. 58 թվականին, և եղել է Բոեթուս Սիդոնացու ուսուցիչը, որի մոտ սովորել է Ստրաբոնը[2]։
Արիստոտելի աշխատությունները[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անդրոնիկոսը առանձնահատուկ հետաքրքրություն է ներկայացնում փիլիսոփայության պատմության մեջ Պլուտարքոսի հայտարարության պատճառով[3], համաձայն որի Անդրոնիկոսը հրատարակել է Արիստոտելի և Թեոփրաստեսի աշխատությունները, որոնք նախկինում պատկանել են Ապելլիկոնի գրադարանին և բերվել են Հռոմ Սուլլայի կողմից 84 թվականին։ Տիրանիոնը ձեռնամուխ եղավ այս խնդրին, բայց, ըստ երևույթին, քիչ բան արեց[4]։ Անդրոնիկոսի կողմից Արիստոտելի ստեղծագործությունների դասավորությունը կարծես թե հիմք է հանդիսացել մեր ներկայիս հրատարակությունների համար, և մենք, հավանաբար, պարտական ենք նրան Արիստոտելի շատ աշխատությունների պահպանման համար։
Աշխատություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Անդրոնիկոսը գրել է մի աշխատություն Արիստոտելի մասին, որի հինգերորդ գիրքը պարունակում է փիլիսոփայի գրվածքների ամբողջական ցանկը, ինչպես նաև գրել է մեկնաբանություններ Ֆիզիկայի, Էթիկայի և Կատեգորիաների մասին։ Այս գործերից ոչ մեկը գոյություն չունի։ Նրան երբեմն սխալմամբ վերագրվում են երկու տրակտատներ, մեկը Զգացմունքների մասին, մյուսը՝ Արիստոտելի Էթիկայի մեկնաբանություն (իսկապես Կոնստանտին Պալեոկապայի կողմից 16-րդ դարում կամ Հովհաննես Կալիստոսի Թեսաղոնիկեցու կողմից)[5]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Ammonius, In de Int. 5.24
- ↑ Strabo, xiv.; Ammonius, in Aristot. Categ..
- ↑ Plutarch, Sulla c. 26
- ↑ Comp. Porphyry, Vit. Plotin. c. 24; Boethius, ad Aristot. de Interpret.
- ↑ One or more of the preceding sentences incorporates text from a publication now in the public domain: Chisholm, Hugh, ed. (1911). «Andronicus of Rhodes». Encyclopædia Britannica (անգլերեն). Vol. 1 (11th ed.). Cambridge University Press. էջ 976.
Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- Barnes, Jonathan. «Roman Aristotle». In Barnes, Jonathan; Griffin, Miriam (eds.). Philosophia Togata II. Plato and Aristotle at Rome. New York: Oxford University Press, 1997. էջեր 1–69 (on Andronicus, 24–44).
Արտաքին հղումներ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- The Rediscovery of the Corpus Aristotelicum with an annotated bibliography