Քրիստափոր Բահաթուրյան

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Քրիստափոր Հովհաննեսի Բահաթուրյան
Պետդումայի 1-ին գումարման պատգամավոր Ելիզավետպոլի նահանգից
ապրիլի 27, 1906 - հուլիսի 9, 1906
 
Կուսակցություն՝ Կադետներ
Կրթություն՝ Մոսկվայի պետական համալսարան և Մոսկվայի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ և Ռուսական կայսրության 1-ին գումարման պետական ​​դումա
Դավանանք Հայ Առաքելական Եկեղեցի
Ծննդյան օր 1861
Ծննդավայր Շուշի, Բաքվի նահանգ, Ռուսական կայսրություն
Վախճանի օր 1916
Քաղաքացիություն  Ռուսական կայսրություն
 
Ինքնագիր

Քրիստափոր Հովհաննեսի Բահաթուրյան (ռուս.՝ Христофор Иванович Багатуров, 1861, Շուշի, Բաքվի նահանգ, Ռուսական կայսրություն - 1916), հայ բժիշկ, Ռուսական կայսրության Պետդումայի 1-ին գումարման պատգամավոր Ելիզավետպոլի նահանգից, Կադետների խմբակցության անդամ[1]։

Կենսագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծնվել է 1861 թվականին Շուշիում (ըստ մեկ այլ տեղեկության՝ 1856 թվականին[1]), հայ ազնվականի ընտանիքում[1]։ Հայ առաքելական եկեղեցու հետևորդ։ Ավարտել է Մոսկվայի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետը և 1881 թվականին ստացել բժշկի կոչում[1]։ Աշխատել է Ելիզավետպոլի նահանգի Շուշի քաղաքում որպես քաղաքային և բանտային բժիշկ[1]։ 1892 թվականին ստացել է կոլեգիալ գնահատողի կոչում, 1893 թվականին՝ դատական խորհրդականի, իսկ 1894 թվականին՝ կոլեգիալ խորհրդականի[1]։ 1898 թվականին տեղափոխվել է Բաքու և զբաղեցրել քաղաքային բժշկի պաշտոնը[1]։

Հեղափոխական շարժմանը մասնակցելու համար վարչական կարգով աքսորվել է Օրենբուրգի նահանգ[1]։

Բագատուրովի ժողովրդականությունը հայրենիքում այնքան մեծ է եղել, որ նույնիսկ 1906 թվականի մարտ-ապրիլ ամիսներին Օրենբուրգի աքսորում նրա հարկադիր մնալը խոչընդոտ չդարձավ Պետդումայի 1-ին գումարման պատգամավոր ընտրվելու համար[1]։ Ընտրություններից մի քանի օր առաջ աքսորից վերադարձել է Դումա։ 1906 թվականի մայիսի 16-ին ընտրվել է Պետական դումայի 1-ին գումարման պատգամավոր Ելիզավետպոլի նահանգի հայ բնակչությունից[1]։ Միացել է Կադետների խմբակցությանը[1]։ Բացի կադետների խմբակցությունից, նա նաև մուսուլմանական խմբակցության անդամ էր։

Դումայում խոսելով 1905-1906 թվականների Հայ-թաթարական ընդհարումների ժամանակ տեղի ունեցած ջարդերի մասին, Բահաթուրյանն ասել է, որ «տարեկան միայն Ելիզավետպոլի նահանգում աղետների քանակը՝ զոհերի թվով և ավերածությունների չափով, հավանաբար գերազանցում է բոլոր հրեական ջարդերը միասին վերցրած»[1]։

Տեղեկություններ կան, որ Կայսրի կողմից Դումայի լուծարումից հետո 1906 թվականի հուլիսի 10-ին 180 պատգամավորների թվում Քրիստափոր Բահաթուրյանը ստորագրել է «Վիբորգի բողոքը» քաղաքացիական անհնազանդության կոչով, և դատապարտվել Քրեական օրենսգրքի 129-րդ հոդվածի 1-ին մասի 51-րդ և 3-րդ կետերով 3 ամիս ազատազրկման և զրկվել ընտրվելու իրավունքից[1]։ Բայց այլ աղբյուրներ չեն հաստատում Բահաթուրյանի մասնակցությունը Վիբորգի բողոքին[2]։

Ոչնչացված Կուսանաց վանքի զանգակատունը։

Մահացել է 1916 թվականին և թաղվել իր նախնիների կողմից հիմնադրված Շուշիի քաղաքային Կուսանաց վանքի հարավային մասում՝ զանգակատան մոտ[1]։

«Վանքի եկեղեցու հարավային մասում՝ զանգակատան կողքին, 1916 թվականին թաղվել է շուշեցի նշանավոր բժիշկ Բահաթուրյանցը։

Գրականության մեջ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Քրիստափոր Բահաթուրյանի անունը հանդիպում է հայ գրականության դասական գրող Ակսել Բակունցի «Կյորես» երգիծական տարեգրության մեջ, որում պատմվում է 1910-ականների կեսերի Գորիսի կյանքի մասին[1]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 «Багатуров Христофор Иванович». Վերցված է 2022 թ․ նոյեմբերի 21-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  2. «Государственная дума Российской империи: 1906—1917. Б. Ю. Иванов, А. А. Комзолова, И. С. Ряховская. Москва. РОССПЭН. 2008. С. 31». Արխիվացված օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2013 թ․ մայիսի 4-ին.
  3. Историко-архитектурные памятники Нагорного Карабаха

Գրականություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]