Տաշքենդյան համաձայնագիր

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Տաշքենդյան համաձայնագիր
Պայմանագրի տիպ ԵՍԶՈՒ համաձայնագրի կատարելու սկզբունքների և կարգոի վերաբերյալ
Ստորագրվել է
— վայր
1992 թ. մայիսի 15
Ուզբեկստան Տաշքենդ, Ուզբեկստան
Կողմեր Ռուսաստան Ռուսաստան
Հայաստան Հայաստան
Ադրբեջան Ադրբեջան
Բելառուս Բելառուս
Վրաստան Վրաստան
Ղազախստան Ղազախստան
Մոլդովա Մոլդովա
Ուկրաինա Ուկրաինա

Տաշքենդյան համաձայնագիր, ստորագրվել է 1992 թվականի մայիսի 5-ին, Տաշքենդում՝ ՌԴ, ՀՀ, ԱՀ, Վրաստանի այլ հանրապետությունների միջև։ Ըստ համաձայնագփ՝ ՀՀ-ի, ԱՀ-ի և Վրաստանի համար սահմանվել են սպառազինության համահավասար չափաբաժիններ. Անդրկովկասի յուրաքանչյուր հանրապետություն պետք է ստանար մինչև 220 տանկ, 285 հրետանային կայանք, 110 մարտական ինքնաթիռ և 50 հարվածային ուղղաթիռ։ Սպառազինության նման բաշխումը ԱՀ չի ընդունել և համաձայնագիրը չեղյալ հայտարարելու յուրահատուկ ձև է ընտրել՝ իր սեփականությունը հայտարարելով Ադրբեջանի տարածքում տեղակայված անդրկովկասյան զորամիավորումների ռազմական ինքնաթիռներն ու ուղղաթիռները, զինամթերքի պահեստները։ Ըստ հավաստի աղբյուրների՝ միայն ծանր զինտեխնիկան (տանկ, զրահապատ մեքենա, հրետանի) իր թվաքանակով գերազանցում էր Հայաստանին 15%-ով, Վրաստանին՝ 27%-ով։ Ադրբեջանում տեղակայված 4-րդ բանակի տրամադրության տակ կար 1310, Հայաստանում 7-րդ բանակն ուներ 1107, իսկ 31-րդ բանակային կորպուսը Վրաստանում՝ 995 միավոր ծանր հրետանի։ Տարատեսակ զինամթերքի քանակի առումով Ադրբեջանը գերազանցում էր Հայաստանին և Վրաստանին միասին վերցրած։ Ադրբեջանի տարածքում առկա էր մեկ ռազմավարական, երկու օկրուգային և երեք դիվիզիոնային զինապահեստներ (յուրաքանչյուրում՝ 150-200 վագոն), որոնց ընդհանուր տարողությունը կազմում էր հազարավոր վագոններ։ Ռազմական նման ներուժի առկայությունը, մասնավորապես ՀՀ-ի նկատմամբ գերազանցությունը, ԱՀ ղեկավարությանը վստահություն էր ներշնչել Ղարաբաղյան հիմնախնդիրը բացառապես ռազմական միջոցներով լուծելու համար։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմ (1988—1994) հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո ։